Fosfor va uning birikmalari Olinishi

Yüklə 59,93 Kb. səhifə 2/5 tarix 22.03.2024 ölçüsü 59,93 Kb. #180186

Fosfor va uning birikmalarini olinish va xossalari

Bu səhifədəki naviqasiya:

• Elektrmanfiyligi
• Termodinamik faza
• Solishtirma erish issiqligi
• Oddiy moddaning kristall panjarasi Panjara tuzilishi
• Issiqlik o’tkazuvchanligi

Kimyoviy xossalari

Kovalent radius ——————-→ 106 pm

Ion radiusi ——————-→ 35 (+5e) 212 (-3e) pm

Elektrmanfiyligi ——————-→ 2.19 (poling shkalasi bo‘yicha)

Oksidlanish darajasi ——————-→ 5, 3, 1, 0, −1, −3

Ionlanish energiyasi ——————-→ 1011,2 kJ/mol; (10.48 eV)

Oddiy moddaning termodinamik xususiyatlari

Termodinamik faza ——————-→ Qattiq modda

Zichlik ( n.sh. da ) ——————-→ oq fosfor 1,82 g / sm³

Erish harorati ——————-→ 44,15 °C (317,3 K)

Qaynatish harorati ——————-→ 279,85 °C (553 K)

Solishtirma erish issiqligi ——————-→ 2,51 kJ/mol;

Solishtirma buglanish issiqligi ——————-→ 49,8 kJ/mol;

Molyar issiqlikgi ——————-→ 21,6 kJ/(K∙mol);

Molyar hajmi ——————-→ 17,0 mol/sm3;

Oddiy moddaning kristall panjarasi

Panjara tuzilishi ——————-→ Kubsimon

Panjara parametrlari ——————-→ 18,800 Å

Boshqa xususiyatlar

Issiqlik o’tkazuvchanligi ——————-→ (300 K) (0,236) Vt / (m · K)

CAS raqami ——————-→ 7723-14-0

Ishlatilishi
Fosfor eng muhim biogen element hisoblanadi va shu bilan birga sanoatda keng qo’llaniladi. Gugurt ishlab chiqarishda qizil fosfor ishlatiladi. U gugurt karakasing yuzasiga qoplanadi. Oltingugurt va kaliy xloratini o’z ichiga yuzaga gugurt cho’pi boshi ishqalansa, olov paydo bo’ladi.
Ehtimol, inson xizmatiga qo’ygan fosforning birinchi xususiyati yonuvchanlikdir. Fosforning yonuvchanligi juda muhim va allotropik modifikatsiyaga bog’liq. Kimyoviy jihatdan eng faol, toksik va yonuvchan oq («sariq») fosfor, ushning uchun u ko’p ishlatiladi (yunuvchi bomba va boshqalarda).
Qizil fosfor sanoat tomonidan ishlab chiqariladigan va iste’mol qilinadigan asosiy modifikatsiyadir. U gugurt ishlab chiqarishda, portlovchi moddalar, yoqish uchun aralashmalar, har xil turdagi yoqilg’ilar, shuningdek haddan tashqari bosimli moylash materiallarini ishlab chiqarishda ishlatiladi.

Yüklə 59,93 Kb.

Dostları ilə paylaş: