h a ra k a t
n ey ro n lari jo y lash g an , bu yerd an h a ra k a t nervlari chiqadi.
O rqad agi shoxda sezuvchi n ey ro n lar b o ia d i, u larg a sezuvchi, y a ’ni
m arkazga intiluvchi nervlar kiradi. O rqa m iyada b o 4yin, k o 'k rak , bel,
dum g4aza segmentlari joylashgan. O rqa miyaning
har bir segmentidan
bir ju ftd a n ham m asi b o iib 31 ju ft nerv tolasi chiqadi. O rqa m iyadan
chiqqan 31 ju ft nervlar gavda, q o i, oyoq muskullari va terini nervlar bilan
t a ’m in lay di. O rq a m iya 3 q a v a t p a rd a b ilan q a ttiq (tash q i) p a rd a
o'rgim chak iniga o'xshash parda, tomirli parda bilan qoplangan.
Orqa miyaning funksiyalari.
O rq a m iya q o 4z g 4alishni
bosh m iya
b o i a k l a r i g a o 'tk a z u v c h i m ark a ziy o rg an h iso b la n ib , re fle k to r va
o ‘tkazuvchi funksiyani bajaradi. Orqa miya skelet muskullarining harakat
refleksini amalga oshiradi. Orqa miyaning b a ’zi harakat reflekslariga: tirsak,
boldir, tizza, panja reflekslari misol b o 4la oladi.
Biroq odamda bosh miya
juda yaxshi rivojlanganidan muskul harakat larining k o 4pi bosh miya katta
yarim sharlari p o 4stlog4i ishtirokida amalga oshiriladi. Orqa miya ichki
organlar, yurak qon tomir, ovqat hazm qilish, ayirish va boshqa sistemalar
ishini o 4zgartirib, vegetativ reflekslarni ham amalga oshiradi.
Orqa miyaning yana bir funksiyasi o'tkazuvchanlikdir.
Orqa miyaning
o 4tk azu vch anlik funksiyasi ichki o rg an la rd a n bosh m iyaga va bosh
m iy a d a n ish ch i o rg a n la rg a o 'tk a z u v c h i y o 4lla r o rq a li im p u ls la r
o ikazilish in i t a ’m inlashdan iborat.
O rq a m iy a d a b a ’zi r e fle k to r f u n k s iy a la r
h o m ila o n a q o rn id a
r iv o jla n a y o tg a n id a y u z a g a k e la d i. H o m ila 2-3 o y lik b o i g a n i d a
h a ra k a tla n a boshlaydi. Y angi tu g ilg a n bola oyoq p an jasining tagi
t a ’sirlansa 2-3 d a q iq ad an so 4ng oyoq p anjasida
bukish refleksi hosil
bo'ladi. Bu refleks bola tu g ilg an id an so4ng 6 oy o 4tgach, yo4qolib ketadi.
Bola 9-10 oyligida yura boshlaydi. Orqa miyadagi harakat m arkazlari
ishi ortadi, nervlar miyelinlashishi 3 yoshgacha davom etadi.
Dostları ilə paylaş: