8
Kim qonunni yaxshi bilsa, u o‘z manfaatlarini va jamiyat manfaatini
himoya qilish qobiliyatiga ega bo‘ladi, shaxsning
huquq va erkinliklari
buzilishiga qarshi tura oladi.
Asosiy qonun sifatida Konstitutsiya amalda davlat va xalq o‘rtasidagi
kelishuvni ifodalaydi. Unga ko‘ra davlat xalqning bexatar va erkin rivojla-
nish shartlarini ta’minlaydi va kafolatlaydi. Shu boisdan Konstitutsiyaning
g‘oyalari davlatda amal qiluvchi boshqa barcha qonunlarda ham aks etadi.
Umumiy prinsiplarni o‘zida mujassamlashtirgan Konstitutsiya qoidalari
huquqning barcha tarmoqlarida rivojlantiriladi.
Buning tasdig‘ini bilib olish maqsadida mamlakatimiz Konstitu
tsiya-
si bob
laridan biriga, masalan, oilaga bag‘ishlangan bo
bi
ga
murojaat qil-
ganimizda, mazkur bob bor-yo‘g‘i to‘rtta moddadan iborat, lekin uning
mazmunidagi g‘oyalar nafaqat O‘zbekiston Respublikasining Oila kodeksi-
da, balki ko‘p gina boshqa kodeks (O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy
javobgarlik to‘g‘risidagi Kodeksi, Mehnat Kodeksi,
Uy-joy Kodeksi,
Jinoyat Kodeksi va boshqa kodeks)larda ham aniq rivojlantirilgan. Birgina
O‘zbekiston Respublikasi Oila Kodeksining o‘zi 238 ta moddadan iborat.
O‘zbekiston Res
publikasi Kons
titutsiyasining fuqarolikka bag‘ishlangan
oltinchi bobi bor-yog‘i uchta moddadan iborat. Vaholanki, “O‘zbekiston
Respub likasi ning fuqaroligi to‘g‘risida”gi Qonunning o‘zi 45 ta moddani o‘z
ichiga olgan.
Bu misollar Konstitutsiya barcha huquqiy tizimning asosi bo‘lib xizmat
qilishidan dalolat beradi, negaki huquqning rivojlanishi Konstitutsiyadan
boshlanadi, aynan uning o‘zi boshqa barcha
qonunlar va normativ-huqu-
qiy hujjatlarga hayot baxsh etadi.
Kons
titutsiyaning oliy yuridik kuchi
ham mana shunda namoyon bo‘ladi.
Qolgan barcha huquqiy qoidalar undan
kelib chiqadi va unga muvofi q bo‘lishi
kerak.
Huquq tizimini piramida ko‘ri
ni
-
shida tasavvur qilib ko‘ring. Kon
s-
titutsiya shu piramidaning cho‘qqi-
sida turadi, desak, uning cho‘qqisidan
eng quyi qismigacha bo‘lgan yon-
bag‘irlarida boshqa barcha normativ
O‘zbekiston Respublikasining
Konstitutsiyasi
O‘zbekiston
Respublikasi
qonunlari
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlis
palatalarining qarorlari
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti-
ning farmon, qaror va farmoyishlari
O‘zbekiston
Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining qarorlari
Vazirliklar, Davlat qo‘mitalari va
idoralarining buyruq va qarorlari
Mahalliy davlat hokimiyati
organlarining qarorlari