[]
Yüklə 3,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
98 Mədinə əhlindən isə nəğmə haqqında bir şey qəbul etmə! Bu işlərdə onlardan heç bir şey götürmə! 144 ” 145 ∗∗∗ [127] Bir nəfərin Əbu Hureyranı, Ənəs bin Maliki, Useyd bin Hudeyri sevdiyini görsən bil ki, həmin adam inşallah sünnət sahibidir. [128] Hər hansı bir kəsin Əyyub 146 , İbn Aun 147 , Yunus bin Ubeyd 148 , Abdullah bin İdris əl-Əudi 149 , əş-Şabi 150 , Malik bin Miğval 151 , Yezid bin Zurey 152 , Muaz bin Muaz 153 , Vahb bin Cərir 154 , Həmməd bin Sələmə 155 , 144 Rafizilik fitnəsi Kufədə, qədər fitnəsi Bəsra şəhərində, irca fitnəsi isə Xorasanda geniş yayılmışdı. Məkkəyə isə dünyanın hər tərəfindən tacirlər gəldiyi üçün Məkkə əhli valyuta mübadiləsi işində gevşəklik göstərirdi. Mədinə əhlindən isə nəql olunduğuna görə onlar nəğməyə izn verirmişlər. 145 İbnul-Qayyim “İğasətul-Ləhəfən” kitabında (1/229) İmam Əhməd bin Hənbəlin belə dediyini nəql edir: “Yəhya əl-Qattanı belə deyərkən eşitdim: “Əgər insan bütün rüxsətlərlə əməl edərsə, Kufə əhlinin nəbiz haqqındakı görüşü ilə, Mədinə əhlinin mudiqi haqqındakı görüşü ilə, Məkkə əhlinin siğə haqqındakı görüşü ilə əməl edərsə fasiq olar.” Rüxsətlərlə əməl etməklə qəsd olunan ayrı-ayrı alimlərin bəzi haram əməllərə verdikləri rüxsətlərlə əməl etməkdir. 146 Əyyub bin Əbi Təmimə əs-Sixtiyəni mötəbər və təqva əhli bir alimdir. Şubə deyir: “O, fəqihlərin ağasıdır.” İbn Uyeynə deyir: “Onun kimi birisini görmədim.” Hicri 131-ci ildə vəfat edib. 147 Abdullah bin Aun Bəsra əhlinin şeyxi və alimidir. Təqva əhlindən böyük bir zatdır. İbn Mehdi deyir: “İraqda İbn Aundan yaxşı sünnəti bilən yoxdur.” Hicri 150-ci ildə vəfat edib. 148 Yunus bin Ubeyd Əbu Abdilləh böyük bir imam və hafiz idi. Abdul-Qeys qəbiləsinin azadlı qulu olmuşdur. Hicri 139-cu ildə vəfat edib. 149 Abdullah bin İdris əl-Əudi Əbu Muhamməd əl-Kufi böyük hafiz və abid bir zatdır. Əbu Hatim deyir: “O, müsəlmanların imamlarından bir imamdır, höccətdir.” Hicri 192-ci ildə vəfat edib. 150 Amir bin Şərahil əş-Şabi əl-Kufi mötəbər, hafiz və mufti biri idi. Bir qrup səhabə ilə qarşılaşmışdı. Hicri 104-cü ildə vəfat edib. 151 Malik bin Miğval əl-Bəcəli əl-Kufi çox hədis rəvayət edən, etibarlı və höccət sayılan bir alimdir. Hicri 159-cu ildə vəfat edib. 152 Yezid bin Zurey Əbu Muaviyə - rahiməhullah – İmam Əhmədin hədisdə şeyxidir. Etibarlı, abid və alim biri idi. Hicri 182-ci ildə vəfat edib. 153 Muaz bin Muaz Əbul-Musənnə əl-Anbəri əl-Basri hədis rəvayətində hifzdin və sidqində ən yuxarı məqama sahib zatlardan biri idi. Əhməd bin Hənbəl və başqaları onu tərifləmişlər. Hicri 196-ci ildə vəfat edib. 99 Həmməd bin Zeyd 156 , Malik bin Ənəs, əl-Əvzai 157 və Zaidə bin Qudaməni 158 sevdiyini görsən bil ki, o, sünnət sahibidir. Əgər bir kimsənin əl-Həccəc bin əl-Minhəli 159 , Əhməd bin Hənbəli, Əhməd bin Nəsri 160 sevdiyini görsən bil ki, o, - əgər onları xeyirlə yad edirsə və onların dediklərini deyirsə - inşallah sünnət sahibidir. [129] Əgər bir nəfəri bidət əhlindən bir nəfərlə oturub durarkən görsən onu xəbərdar et və ona (həmin adamı) tanıt! Bunu bildikdən sonra onunla oturub durmağa davam edərsə ondan çəkin, çünki o, bidət sahibidir. [130] Bir adama əsərlər versən və onları istəmədiyini, Quranı istədiyini görsən heç şəkk etmə ki, o adam özündə zındıqlıq daşıyan biridir. 161 Onun yanından dur və onu tərk et! [131] Bil ki, bidətlərin hamısı pisdir və qılınca çağırır. Onların içində ən pis və ən küfr olanı rafizilər, mötəzilə və cəhmiyyədir, çünki onlar insanların tə’tilə və zındıqlığa düşməsini istəyirlər. [132] Bil ki, bir kimsə Muhammədin – salləllahu aleyhi va səlləm – səhabələrindən hər hansı biri haqqında pis danışarsa, bil ki, o, yalnız Muhamməd haqqında – salləllahu aleyhi va səlləm – (pis danışmaq) istəmişdir və ona qəbrində əziyyət etmişdir. 154 Vahb bin Cərir bin Həzim Əbul-Abbas əl-Cəhdami mötəbər bir alim olmuşdur. Hicri 206-ci ildə vəfat edib. 155 Həmməd bin Sələmə bin Dinər Əbu Sələmə əl-Basri böyük bir hafizdir. Basra əhlinin şeyxidir, öz zamanının insanlarının ağası olmuşdur. Hicri 166-cı ildə vəfat edib. 156 Həmməd bin Zeyd bin Dirhəm Əbu İsmayıl Basra əhlinin imamı idi. Təqva və din əhlindən olmuşdur. Hicri 179-cu ildə vəfat edib. 157 Böyük imam, öz zamanının alləməsi Abdur-Rahmən bin Amr Əbu Amr əl-Əvzai Şam əhlinin fəqihi və imamı idi. Hicri 157-ci ildə vəfat edib. 158 Zaidə bin Qudamə Əbus-Salt əs-Səqafi əl-Kufi böyük bir hafiz idi. Əbu Hatim deyir: “Mötəbərdir, sünnət sahibidir.” Hicri 161-ci ildə vəfat edib. 159 əl-Həccəc bin Minhəl əl-Basri Əbu Muhamməd əl-Ənməti mötəbər və sünnət sahibi bir alimdir. əl-Buxari ondan hədis rəvayət edib. Hicri 217-ci ildə vəfat edib. 160 Əhməd bin Nasr bin Malik əl-Xuzai öz zamanının ən böyük alimlərindən idi. Quranın məxluq olub olmaması haqqındakı fitnə zamanı özü yaxşılığı əmr edərdi və pisliklərdən çəkindirərdi. Xəlifənin münkərlərini açıq şəkildə inkar edərdi. Hicri 231-cı ildə xəlifə tərəfindən öldürüldü. 161 Çünki sünnəti tərk edib yalnız Quranla əməl etdiyini iddia edən kəslər əslində şəriətin böyük bir hissəsini puç etmiş kəslərdir. Onların Quranı öz ağlı ilə anlayıb zəlalətə düşməkləri çox asan bir işdir. Yüklə 3,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|