[]
Yüklə 3,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
106 Onların dördünü hamısından üstün tutan, digərlərinə rəhmət oxuyan, onların xətaları haqqında susan bir kimsə bu məsələdə doğru yol və hidayət üzərindədir. [145] Allahın elçisinin – salləllahu aleyhi va səlləm – cənnətlik olmaqlarına dair şahidlik etdiyi on şəxsin şəksiz, şübhəsiz Cənnətə girəcəklərinə dair şahidlik etmək sünnətdəndir. [146] Fəqət Allahın elçisindən – salləllahu aleyhi va səlləm va alə əlihi – savayı heç kimsəni salavatda xüsusiləşdirmə! 182 [147] Bil ki, Osman bin Affən məzlum olaraq öldürüldü və onu öldürən zalım idi. oturdu, fəzilətlər haqqında kitabı çıxartdı. Əbu Bəkrin, sonra Ömərin fəzilətlərini diktə etdi və sonra dedi: “Osman yoxsa Əli ilə başlayaq?” Dedilər: “Bu, rafizidir” və onun hədisini tərk etdilər. Deyirəm: Bu açıq-aşkar zülmdür, çünki bu, əhlus-sunnətdən bir qrup alimin məzhəbidir. Bununla o ikisindən birini o birindən üstün tutmaqda susmağı qəsd edirəm. Əksər alimlər Osmanı önə keçirsələr də əhlus-sunnətdən bir qrup alim Əlini Osmandan önə keçirərdi. Onlar arasında Sufyan əs-Səvri və İbn Xuzeymə yer alır.” 182 Bu məsələdə alimlər ixtilaf ediblər. Peyğəmbərdən – salləllahu aleyhi va səlləm – savayı başqa kiməsə ayrılıqda salavat diləmək olarmı? İmam İbn Kəsir təfsirində (6/477-478) deyir: “İxtilaf sadəcə olaraq peyğəmbərlərdən başqasına ayrılıqda salavat diləmək barəsindədir. Bir qrup deyib ki, bu, caizdir...Alimlərin əksəriyyəti isə deyib ki, peyğəmbərlərdən başqalarına ayrılıqda salavat göndərmək olmaz.” Hənbəli məzhəbinin məşhur görüşünə görə peyğəmbərdən başqa kiməsə ayrılıqda salavat göndərmək caizdir. Şeyx Aləud-Din əl-Mərdəvi “ət-Təhbir Şərh ət-Təhrir” kitabında (1/104) deyir: “Məzhəbin səhih görüşünə görə peyğəmbərin adı çəkilmədən peyğəmbərlərdən – salavatullahi va sələmuhu aleyhim əcməin – başqasına təklikdə salavat göndərmək caizdir.” Hənbəli alimlərinin əksəriyyətinin görüşü budur. Məcdud-Din İbn Teymiyyə, İbn Abdil-Qavi, İbn Təmim və İbn Həmdən bunu yalnız peyğəmbərin – salləllahu aleyhi va səlləm – adı ilə birlikdə caiz görüblər, ayrılıqda caiz görməyiblər. Bunu məkruh sayıblar. Şeyxul-İslam İbn Teymiyyə isə bunu bir şüar olaraq başqasına aid etməyi haram sayıb. Yəni peyğəmbərdən başqa hər hansı bir kəsi salavat ilə xüsusiləşdirərək bunu şüar etmək haramdır. 107 (Bəzi sünnətlər və sünnətin əhəmiyyəti) [148] Hər kim bu kitabdakıları təsdiq edər, onlara iman edər, onları özünə imam seçərsə və ondan bir hərfə belə şəkk etməzsə, ondan bir hərfi belə inkar etməzsə o, sünnət və camaat əhlidir, kamildir, onda sünnət tamamlanmışdır. Kim bu kitabdan bir hərfi inkar edərsə və ya ondan bir hərfə və ya (ümumilikdə) kitaba şəkk edərsə və ya (bu kitabı təsdiq etməkdən) çəkinərsə o, bidət sahibidir. Qurandan və ya peyğəmbərdən – salləllahu aleyhi va səlləm – gəlmiş bir hərfə şəkk edən və ya onu inkar edən hər bir kəs Allahu Təaləni Onu yalanlamış olaraq qarşılayacaq. Ona görə də Allahdan qorx, ehtiyatlı ol və imanınla razılıq içində ol! 183 [149] Bir kimsəyə, nə xeyir sahibinə, nə də insanların heç birinə Allaha qarşı asilikdə kömək etməmək sünnətdəndir. Allaha asi olmaqda bəşər övladına itaət etmək olmaz. Heç kəsin günah üzərində olmasını xoş görmə! Bunların hamısına Allah üçün – Təbərakə va Təalə - nifrət et! [150] Böyük və kiçik günahlara görə Allaha – Azzə va Cəllə - tövbə etmək üçün bütün qulların üzərinə tövbənin fərz olmasına iman etmək. [151] Allah elçisinin – salləllahu aleyhi va səlləm – cənnətlik olmasına dair şahidlik etdiyi bir kimsə üçün (onun Cənnətə girəcəyinə dair) şahidlik etməyən biri bidət və zəlalət sahibidir, Allahın elçisinin – salləllahu aleyhi va səlləm – dediyində şəkk edən biridir. Malik bin Ənəs dedi: “Kim həmişə sünnətə bağlı olarsa və peyğəmbərin səhabələri onun (dilindən) salamat olarsa və sonra ölərsə, əməli qüsurlu 183 Daha əvvəl də qeyd etdiyim kimi bu sözləri hərfi mənada anlamaq müşkildir, çünki Qurandan başqa heç bir kitab xətadan səlim deyildir. Üstəlik kitabın içində haqqında ixtilaf edilmiş fiqhi məsələlər də zikr edilib və bu cür fiqhi məsələlərdə müxalifi inkar etməzlər. Müəllifin bu şəkildə mübaliğəli sözlər tam qəsdinin nə olduğunu müəyyən etmək çətindir. 108 olsa belə (axirətdə) peyğəmbərlər, siddiqlər, şəhidlər və salehlər ilə birlikdə olacaq.” Bişr bin əl-Haris 184 dedi: “İslam sünnətdir və sünnət də İslamdır.” Fudeyl bin İyad dedi: “Sünnət əhlindən bir nəfəri görəndə sanki peyğəmbərin – salləllahu aleyhi va səlləm – səhabələrindən bir nəfəri görürəm. Bidət əhlindən bir nəfəri görəndə isə sanki münafiqlərdən birini görürəm. Yunus bin Ubeyd dedi: “Bu gün sünnətə dəvət edənin halı təəccüblüdür, ondan da təəccüblü isə sünnətə icabət edib onu qəbul edənin (halıdır).” 185 İbn Aun ölüm ayağında olarkən ölənə qədər “sünnət! sünnət! bidətdən uzaq durun!” sözlərini deyib durdu. Əhməd bin Hənbəl dedi: “Əshabımdan bir nəfər öldü və yuxumda o, mənə göstərildi və dedi: “Əbu Abdilləhə deyin: “Sünnətə sarıl! Allahın məndən soruşduğu ilk şey sünnət oldu.” Əbul-Aliyə 186 dedi: “Kim məstur olaraq sünnət üzərində ölərsə o, siddiqdir.” Deyiblər ki, sünnətə sarılmaq qurtuluşdur. 187 Sufyan əs-Səvri deyib: “Kim öz qulağı ilə bidət sahibinə qulaq asarsa, Allahın qorumasından çıxmışdır və bidətlərə tərk edilmişdir.” 188 Davud bin Əbi Hind 189 deyib: “Allah – Təbərakə va Təalə - Musa bin İmrana vəhy etdi: Bidət əhli ilə oturma, əgər onlarla otursan və ona görə onların 184 Bişr əl-Həfi adı ilə tanınır. İmamdır, zahiddir, təqva əhlidir. Hicri 227-ci ildə vəfat edib. 185 Bunun bənzərini Əbu Nueym “əl-Hilyə” kitabında (3/21) rəvayət edir. 186 Rafi bin Mihran Əbul-Aliyə ər-Riyəhi böyük bir imam, Quran müəllimi, hafiz və təfsir alimidir. Hicri 90 və ya 93-cü ildə vəfat edib. 187 əd-Dərimi “əs-Sunən”də (1/58; rəq: 96), Əbu Nueym “əl-Hilyə”də (3/369) Zuhridən belə dediyini rəvayət edirlər: “Əvvəlki alimlərimiz deyərdilər: “Sünnətə sarılmaq qurtuluşdur.” Ömər bin Abdil-Aziz bir xütbəsində deyib: “Bildiniz ki, sünnət əhli belə deyərdi: “Sünnətə sarılmaq qurtuluşdur.” Bax: “Hilyətul-Əvliyə”, 5/346 188 Bunu Əbu Nueym “Hilyətul-Əvliya” kitabında (7/26, 34) və İbn Batta “əl-İbənə əl- Kubra”da (444) rəvayət ediblər. Bu sözlər həm də Muhamməd bin ən-Nədr əl-Hərisi’nin də sözü olaraq nəql edilib. 189 Davud bin Əbi Hind əl-Basri məşhur hafiz, fəqih və mufti olmuşdur. Hicri 140-cı ildə vəfat edib. Yüklə 3,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|