1 Alohida ta’lim ehtiyoji bo‘lgan bolalar uchun ixtisoslashtirilgan (aqliy rivojlanishida nuqsoni bo‘lgan bolalar uchun) maktab va maktab-internatlarining 5-sinflar uchun
Yüklə 2,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 50
Suv – bebaho ne’mat Suv bu hayot. Odamlar yashash uchun suv bor joyga intiladilar. Yaqin o‘tmishda bir qabila bo‘lib, ular suvsizlikdan juda aziyat chekar ekan. Qabila oqsoqollari maslahatlashib suv bor joyga ko‘chib ketishga qaror qilishibdi. Jazirama bo‘lishiga qaramay, suv qidirib, o‘zlari yashayotgan makonni tashlab, ko‘ch-ko‘ronlari bilan, yo‘lga chiqibdilar. Cho‘l-u biyobonlardan o‘tibdilar. Bolalar, qariyalar, bemorlar suvsizlikdan qiynalib hatto, jon berar holatga kelibdilar. Yaratganning inoyatini qarangki, kechga borib ko‘kda bir parcha bulut paydo bo‘lib, yomg‘ir sharros quyibdi.Odamlar xursandligidan quvonishar hatto, osmonga og‘zilarini ochib yotib ham olishibdi. Karvonga jon kiribdi. Shunda suvsizlikdan behush yotgan ayolni ko‘rgan bir yigit otning tuyog‘i izida qolgan suvni qoshiqda ayolning og‘ziga quyibdi. Ayol ko‘zini ochdi! Qabiladoshlar bu voqeadan juda xursand bo‘lishdi. Ular kechga borib, daryo yuzini ko‘rdilar. Bu joyni tabiati juda go‘zal, atrofda mevali daraxtlar ko‘p ekan. Tuprog‘i unumdor, havosi mo‘tadil edi. Qabila oqsoqollari shu joyda qo‘nim topib yashashga qaror qilibdilar. 51 1.Tabiat deganda nimani tushunasiz? 2.Tabiat ne’matlariga nimalar kiradi? 3.Suvni inson hayotidagi ahamiyatini so‘zlab bering? Insonning tabiat oldidagi burchlari nimalardan iborat. Jonivorlarga g‘amxo‘rlik qilish (1soat) Tabiat bergan barcha ne’matlar inson, uning farovon hayotini ta’minlashga qaratilgan. Jonivorlar ham inson hayotining ajralmas bir qismi hisoblanadi. Ularga mehr berish, parvarish qilish insonlarni burchidir. Jonivorlar ikki xilga bo‘linadi. Bular qo‘lga o‘rgatilgan uy hayvonlari va o‘zi mustaqil yashaydigan yovvoyi hayvonlardan iborat. Uy hayvonlariga mol, qo‘y, ot, tuya, echki, it va mushuk, parrandalarga 52 esa tovuq, g‘oz, o‘rdak, kabutar, bedana va boshqalar kiradi. Yovvoyi hayvonlarga esa sher, yo‘lbars, qoplon, bo‘ri, tulki va boshqalar. Uy hayvonlaridan asosan go‘sht, yo‘g‘, sut, pishloq va tuxum olinadi. Ularni terisi va junlari ham inson manfaatlariga xizmat qiladi. Ularning har biri insonlar ko‘magiga muhtoj. Shuning uchun ularni chiroyli parvarish qilish yem-xashagi, suvini o‘z vaqtida berish lozim. It va mushuklarni boqishda ularga alohida yotoq joy tayyorlab, doimo sanitariya gigiyena talablariga rioya etish talab etiladi. Insonda insoniylik, rahmdillik, va mehribonlik tuyg‘ulari mavjud. Shu tuyg‘ularni inson yoshligidan shakllantirib borsa, kelajakda albatta, insonlarga, hayvonlarga va boshqa mavjudotlarga mehri rahmdillik bilan muomala qilishga odatlanadi. Bazi insonlar jonivorlarga nisbatan yomon muomala qilishadi. Ularni urib, so‘kib yoki vaqtida parvarish qilmaydilar. Bu esa ularni hayvonlarga nisbatan mehrining yo‘qligini bildiradi. Odobli va kuchli inson hech qachon jonivorlarga ozor bermaydi. • Toyni toy deb xo‘rlama, erta-indin ot bo‘lar. • Kishining ulug‘ligi uning himmatidan bilinadi. Yüklə 2,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|