A. A. Axmedov ijtimoiy pedagogika

3. Gumanizm prinsipi
Gumanizm va insoniylik so‘zlari lotincha - humanus so‘zidan 
kеlib chiqib, insoniy dеgan ma’noni bildiradi. Gumanizm - inson 
qadriyatini shaxs dеb, erkinlikka, baxtga bo‘lgan huquqini, qobiliyatlari 
rivojlanishi va namoyon bo‘lishini tan oladigan qarashlar tizimi. Biz 
inson manfaatini ijtimoiy hodisalarni baholash mеzoni, tеnglik, 
haqoniylik, insonparvarlikni jamiyatdagi munosabatlarning istalgan 
mе‘yori dеb hisoblaydigan tizimdir. 

---

24 
Ijtimoiy himoya - keng maʼnoda - mamlakat aholisini ijtimoiy va 
moddiy muhofaza qilinishini taʼminlaydigan va jamiyatda qaror topgan 
xuquqiy, iqtisodiy, ijtimoiy choratadbirlar majmui; tor maʼ-noda - davlat 
va jamiyatning yoshi, salomatligi holati, ijtimoiy ahvoli, tirikchilik 
vositalari bilan yetarli taʼminlanmagani tufayli yordamga, koʻmakka 
muhtoj fuqarolar toʻgʻrisidagi gʻamxoʻrligi. Uning asosiy maqsadi aholi 
farovonligining toʻxtovsiz yaxshilanishini taʼminlash, aholi qat-
lamlarining taʼlim, madaniyat, kasb malakasi, daromadlari jihatidan 
keskin tafovutlariga barham berish, jamiyat tomonidan insonga munosib 
hayot darajasini va inson taraqqiyotini taʼminlashga yordam berishdan 
iborat. Ijtimoiy himoyaning asosiy yoʻnalishlari: erkin ijtimoiy - 
iqtisodiy faoliyat koʻrsatishni taʼminlash; ish bilan bandlik, kasb tanlash, 
oʻqish va bilim olish; daromadlarning kafolatlanishi; har bir fuqaroning 
oʻz iqtisodiy faoliyatida daromadga ega boʻlishi; isteʼmolchilar 
himoyasi, isteʼmolchilar jamiyatlari; tovarlar va xizmatlar sifati, isteʼmol 
kafolatini taʼminlash; aholiga tibbiy xizmat koʻrsatish; ijtimoiy taʼminot 
tizimi va aholining muhtoj, kam taʼminlangan qismlariga pensiyalar, 
nafaqalar, turli xil imtiyozlar berish. 
 
 
Ta`lim tizimi fanda tushuncha va kategoriyalarda o‘z ifodasini 
topadi. Tushuncha ifodasining bir formasi bo‘lib haqiqiy borliqni 
tushunib bilish jarayonida amalga oshadi. Tushuncha ilmda birdaniga 
belgilanmaydi. Har qanday ilmda rivojlanish jarayonida tushuncha ilm 
kategoriyalarda 
birlashadi,mustaxkamlanadi,o‘zgaradi 
va 
keng 
ma`nodagi fundamental tushuncha sifatida hozirgi davrdafanda 
qo‘llaniladi. Fanda tushunarli kategoriyali tizim undagi tushunchalarga 
kiruvchi o‘zaro borliqni va o‘zaro ta`sir qiluvchilikni tasvirlash 
natijasida shakllanadi, Ijtimoiy pedagogikada uchta asosiy kategoriya 
bor: