A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 3,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
135 təzad vardı. Bu təzad misraları mənasızlaşdırırdı. "Ayrılıq olmayaydı" Məgər ayrılıqların ən böyüyü ölüm deyildimi. Vüsalsız hicran ölüm deyildimi? Ölüm ayrılığı olmasaydı, bütün başqa ayrılıqlar əbədiyyətin adi, keçəri-gedəri bir epizodu olmazmıdı? "Ölüm allah əmridir" Allah çoxdandıki yox idi. Deməli onun əmri də gerçək ola bilməzdi. Amma ölüm gerçək idi. O labüd, əbədi, qaçılmaz bir qüvvə idi. O allahdan daha qədim idi. O, allah mövcud olan çox qədim zamanlarda onun əmri adlanırdı, lakin o allahdan güclü idi. O allahın özünə belə son qoymaq iqtidarında olan yenilməz bir qüdrət idi. O, insanlar ürəklərində və beyinlərində allahı basdırdıqdan sonra belə yaşayırdı. O, öldürməkçün yaşayırdı. O, hər gün, hər saat, hər dəqiqə hər saniyə öz işini görməkdə idi. Onun müxtəlif yerlərdəki müxtəlif əməllərindən biri də bu gün ölən insan idi. İnsan ölürdü və bunu da yaxşıca bilirdi. Axırıncı gün o arvadını çağırdı və xahiş elədi ki, arvadı ona "Leyli Məcnundan" bir qəzəl oxusun. Arvad oxumağa başladı: Öylə sərməstəm ki, idrak etməzəm dünya nədir. O dedi: –Yetər. – O bu qəzəli əzbər bilirdi və o bəxtiyar idi ki, heç kim bu barədə Füzulidən gözəl deyə bilməmişdir.
Sonra arvadı ona "İvan İliçin ölümünü" oxudu. O təəccübləndi. Nə cür olub ki, Tolstoy əvvəlcə ölüb, sonra isə öz ölümünü təsvir edə bilmişdir.
Şəhərin kənarında böyük beş mərtəbə bir bina vardı. Bina yanmışdı. İndi o boş idi. Yalnız divarları qalmışdı. Hə, bir də divarların birində dəstəyi qaldırılmış telefon-avtomat qalmışdı. Bu binada kölgələr yaşayırdı. downloaded from KitabYurdu.org 136 Mən gündə işə bu evin yanından gedib gəlirdim. Mənim şəhərdə böyük bir otağım vardı. Mən bu otaqda təpə-tənha yaşayırdım və gecələr məni qara basırdı. Gecə mənə elə gəlirdi ki, otaqda məndən başqa da kimsə var. Mənə elə gəlirdi ki, bu naməlum adam mənim başımın üstündə dayanıb və hər an kirimişcə, sakitcə mənim başımdan vurub cəhənnəmə vasil eləməyə hazırdır. Mən bilirdim ki, bu ancaq vahiməli yuxudur, oyanmaq istəyirdim və oyana bilmirdim. Mənə elə gəlirdi ki, otağım tabutdur və mən çox qorxurdum ki, bir dəfə yuxulu- yuxulu öləm. Bir də mən yaman qorxurdum ki, bir gecə mənə zəng olsun. O boş yanmış evdə yaşayan kölgələr mənə zəng eləsinlər. Bu dəfə gecə saat 4-də telefon zəngi eşitdim. Mən dəstəyi götürməyə qorxurdum. İşığı yandırdım və səhərəcən daha yatmadım. Səhər bir dostum mənə dedi ki, gecə hardasa qonaqlıqda imiş və mənə zəng eləyirmiş. Mən sakit oldum, lakin axşam yadıma düşdü ki, dostum mənə nə isə bir söz də dedi. Məncə o demişdi ki, mənə yanmış 5 mərtəbədəki telefondan zəng eləyirmiş. Mən dostuma zəng elədim və bu barədə soruşdum. Təəccübləndi və dedi ki, yox, mən elə söz deməmişəm. Mən sənə qonaq olduğum evdən zəng eləmişdim, amma dünən yox, iki ay bundan qabaq. İndi niyə yadına düşüb?
Gecə mən öldüm. Kölgələr məni nəhəng boş 5 mərtəbəli yanmış evə apardılar və orada öldürdülər. Qəribə də o idi ki, telefon avtomatın dəstəyi yoxdu, yoxdu.
Uşaqlıq
Uşaqlığım yadımdadır. Biz dəniz sahilində yaşayırdıq. Dəniz böyük, təmiz və hamar idi. Sahil sonsuz, hamar və adamsız idi. Uzaqda üfiq xətti görünürdü, göydə isə bir dənə də olsun bulud yox idi. Hər gün, günorta vaxtı üfüqün o tayından təyyarələr uçub gəlirdilər. Onlar nizamla, bir sırada və çox-çox downloaded from KitabYurdu.org
137 hündürlərdə uçurdular. Dənizin üstündə onlar bir qədər fırlanır, sonra dənizə adam buraxırdılar. Böyük və ağappaq paraşütlər açılırdı və dəniz ağ çiçəklərlə dolurdu. Onda hələ anam sağ idi. Və mənimçün də hər şey irəlidə idi. Bütün həyatım. Qeyri-müəyyən xəyallar və dumanlı istəklərlə dolu olan bir həyat.
Mənə elə gəlirdi ki, onu unutmuşam. Lakin bir kərə küçədə gözəl, natanış, özgə bir qadın gördüm. Qadın çox xoşuma gəldi və mən anladım ki, heç bir zaman o biri qadını, birincini unuda bilməyəcəm. Haman o qadını ki, saçları Monenin şəklindəki ot tayası kimim ətirli idi.
O qadınlardan birinə belə dedi: –Qadınlara ciddi münasibət bəsləyən adam ciddi adam deyildir. Qadın incimədi və çıxıb getmədi. Başqa bir qadına o belə dedi: –Qadınları ciddi qəbul eləyən kişi yumor hissindən mərhumdur. Qadın gülümsündü. Çox sonralar o başa düşdü ki, qadınlar ona ciddi yanaşmırdılar, ona görə ki, o özü qadınlara çox ciddi yanaşırdı.
Uzaqda üfüq xətti görünürdü. Göy tər-təmiz və göm-göy idi. Göydə tək-tük ağ-ağ buludlar vardı və onlar çiçəyə bənzəyirdi. Dəniz də göm-göy idi. Göm-göy idi və sakit idi. Sahildə qumlar sap-sarı idi və çox hamar idi, torpaq isə mixəyi rəngdə idi. downloaded from KitabYurdu.org
138 O sahildə dayanmışdı. Onun paltarı göm-göy idi və mənə elə gəlirdi ki, o dənizin bir parçasıdır, sahilə düşmüşdür. Sonra o soyundu və çimməyə getdi. Onun əynində sap- sarı çimmək paltarı vardı və bədəni gündə mis kimi yanmışdı, tünd mixəyi rəngdə idi və mənə elə gəlirdi ki, o sahilin bir parçasıdır, dənizə düşmüşdür. Mən onu sevirdim və buludları ona bağışlamaq istəyirdim. Amma o mənimçün üfiq kimi idi. Görünən. Uzaq. Çatılmaz. 1958-60-cı illər downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 3,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|