A zərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti Niyazi Əlikram oğlu Həsənov Bİznesin strateji İdarə ediLMƏSİ (Dərslik)

Reallaşdırma ehtimalları
Mümkün nəticələr
Təhlükələr	Dağıtma	Kritik vəziyyət	Ağır vəziyyət	Yüngül xəsarət
Yüksək	YD sahəsi	YK sahəsi	YA sahəsi	YX sahəsi
Orta	OD sahəsi	Ok sahəsi	OA sahəsi	OX sahəsi
Aşağı	AD sahəsi	AK sahəsi	AA sahəsi	AX sahəsi

Matris 2.3
Təhlükələrin yaranması matrisi
YD, YK, OD sahəsinə düşən təhlükələr şirkət üçün çox böyük təhlükə kəsb edir və mütləq və dərhal aradan qaldırılmasını tələb edir. YA, OK, AD sahəsinə düşən təhlükələr, eləcə də ali rəhbərliyin diqqətində olmalıdır və əhəmiyyətli şəkildə aradan qaldırılmalıdır. AK, OA, YX sahəsində yerləşən təhlükələrə gəldikdə isə onların aradan qaldırılmasına diqqətli və məsuliyyətli şəkildə yanaşılmalıdır. Halbuki, bu zaman onların aradan qaldırılması əsas vəzifə deyil. Digər sahələrə düşən təhlükələr, həmçinin, şirkətin rəhbərliyinin diqqətindən kənarda qalmamalıdır. Onların inkişafını diqqətlə izləmək lazımdır.
Biznesin inkişaf strategiyasının tərtibində biz mühitin profilinin tərtibi məsələsini də yaddan çıxarmalı deyilik. Mühitin təhlili üçün şirkətin güclü və zəif tərəflərinin, imkanların, təhükələrin öyrənilməsi metodları da tərtib edilməlidir. Makromühitin, ətraf mühitin və daxili mühitin ayrıca profilinin tərtibi üçün bu metodlardan istifadə etmək rahatdır. Mühitin profilinin tərtibi metodlarının köməyi ilə şirkətin mühitinin ayrı - ayrı amilləri üçün nisbi əhəmiyyətli qiymətləndirmə mümkündür.
Mühitin profilinin tərtibi metodu aşağıdakılardan ibarətdir. Mühitin profili cədvəlində (cədvəl 2.3) mühitin ayrı – ayrı amilləri yazılır. Ekspert şəklində hər bir amilə qiymət verilir.

• 
  Şkalada sahə üçün vaciblik: 3 – böyük, 2 – mülayim, 1 – zəif;
  
• 
  Şkalada şirkətə təsir: 3 – güclü, 2 – mülayim, 1 – zəif, 0 – təsirin olmaması;
  
• 
  Şkalada təsirin istiqamətləndirilməsi: +1 – müsbət, -1 – mənfi