Časopis podružnice srpskog lekarskog društva u leskovcu

januar-mart/2014.

Vol. 12  -  Broj 1

17

APOLLINEM MEDICUM ET AESCULAPIUM

Uvod

Nefrolitijaza podrazumeva prisustvo kamen-

aca u bubrezima, najčešće u pijelonu i kaliksi-

ma. Kamenci su sastavljeni od soli kalcijuma

(fo sfati i oksalati), mokraćne kiselina, amonijum

- magnezijum - fosfat (struvit), cistina i dr. 

Jezgro kamenaca čine razgrađene ćelije,

odnosno mukoproteini, oko koga se talože kri s -

ta li gore navedenih jedinjenja. Različite su veli -

či ne: mali, veliki, koraliformni kamenci koji is -

pu njavaju bubrežnu karlicu i čašice (struvit, ka -

l cijum  fosfat). 

Što se tiče etiologije, može da se radi o infek-

tivnim kalkulusima, kalkulusi koji na staju kao

rezultat postojanja kongenitalne an o malije uri-

narnog trakta (najčešće opstruktivna) i metabo -

lič ki faktori. Od metaboličkih faktora u dece su

najčešći hiperkalciurija, hiperurikozurija, hiper-

oksalurija i hipocitraturija.

1,2

U ovom radu analizirali smo prevalencu

urolitijaze kod dece sa KABUT-om.

Pacijenti i metode

U ovoj retrospektivno-prospektivnoj studiji

(2004/13. godina) analizirali smo kliničke, labo-

ratorijske i radiografske podatke 456 deteta, kod

kojih je dijagnosticiran KABUT. 

Standardne dijagnostičke metode su nam bile

ultrazvuk bubrega i urinarnog trakta, intravens-

ka urografija, mikciona uretrocistografija (ug 

-

lav nom u muške dece) i direktna radionuklidna

cistografija (uglavnom u ženske dece). 

Dinamska scintigrafija sa Tc99mDTPA nam

je koristila za procenu opstrukcije, dok smo re -

na lne parenhimsle lezije procenjivali statičnim

Tc99mDMSA skenom. U redjim slučajevima

ko 

ristili smo i kompjuterizovanu tomografiju

bu  b rega  i  magnetnu  urografiju. 

Dijagnostika urolitijaze je postavljena na os -

no 

vu ultrazvučnog na 

la 

za i nativnog rentgen-

skog snimka urinarnog tra kta. 

UROLITIJAZA U DECE SA KONGENITALNIM ANOMALIJAMA

BUBREGA I URINARNOG TRAKTA

Nadica Ristoska-Bojkovska, D. Kuzmanovska, E. Sahpazova, V. Tasić

Klinika za dečje bolesti, Medicinski Fakultet Skopje, Makedonija

Adresa autora: Prof. dr sci. Velibor Tasić, pedijatar, nefrolog,

Ne f rolosko odeljenje, Klinika za dečje Bolesti, Medicinski fakul-

tet, Vodnjanska 17, 1000 Skopje, Makedonija. 

E-mail: [e-mail]

SAŽETAK

Kongenitalne anomalije bubrega i urinarnog trakta

(KABUT) osobito one opstruktivne predisponiraju ka po ja -

vi urolitijaze. U ovom radu analizirali smo seriju od 456 de -

teta sa KABUT-om na prisustvo urolitijaze. Kod 8 deteta

(1.7%) utvrdjeno je prisustvo kamenaca. Kod sve dece

ka menci su bili unilateralni, rekurentna urolitijaza je kon-

sta ntovana kod 2 pacijenta. Biohemijska obrada utvrdila

je postojanje metaboličke urolitijaze kod 7 deteta (hiper-

oksalurije kod 2, cistinurije kod 3, hipocitraturija kod 1 i

hiperkalciurija kod 1). Naši rezultati ukazuju da kod dece

sa KABUT-om i urolitijazom treba napraviti metaboličku

ob radu, jer KABUT predisponira za pojavu metaboličke

uro litijaze.

Ključne reči: Kongenitalne anomalije, urolitijaza, uri-

nar ni trakt, deca, hiperkalciurija, hiperoksalurija, cistinuri-

ja. 

SUMMARY

Congenital anomalies of the kidney and urinary tract

(CABUT), particularly obstructive uropathies predispose

to urolithiasis. In this work we analyzed a series of 456

children with CAKUT for presence of urolithiasis. Uro li t hi -

a sis was detected in 8 children (1.7%). In all children the

calculi were unilateral and recurrent urolithiasis was found

in 2 patients. Biochemical assessment revealed metabol-

ic urolithiasis in 7 children (hyperoxaluria in 2, cystinuria in

3, hypocitraturia in 1 and hypercalciuria in 1). Our results

su ggest that in children with CAKUT and urolithiasis me -

ta bolic work up should be done because CAKUT predis-

po se to metabolic urolithiasis.

Key words: congenital anomalies, urolithiasis, urinary

tra ct, children, hypercalciuria, hyperoxaluria, cystinuria

---

U sve dece je izvršena metabolička obrada,

pri čemu su u serumu odredjivane vrednosti kal -

ci juma, magnezijuma, urične kiseline i acido ba -

zni status. 

U male dece korišćeni su pojedinačni primer-

ci urine za odredjivanje kalcijuma, magneziju-

ma, urične kiseline, cistina, oksalata i citrata i

pretstavljeni kao odnos odredjene supstance u

urini sa kreatininon. 

Kod veće dece korišćene su 24 časovne ko le -

k cije urine. Patološke vrednosti su definisane u

odnosu na pol, uzrast i urinarni primerak (po je -

di načni ili 24-ro časovni). Analiza kaljulusa je

izvršena u laboratoriji za infracrvenu spektro s -

ko piju na Hemijskom fakultetu u Skoplju.

Rezultati

Urolitijazu smo dijagnosticirali kod 8 deteta

(1,7%) sa KABUT-om. Kliničke, demografske i

metaboličke karateristike dece sa urolitijazom i

KABUT-om su predstavljene na tabeli 1. 

Tabela 1. Karakteristike pacijenata sa urolitijazom

PUO - pijeloureterna obstrukcija, UVO - ureterovezikalna opstruk-

cija, VUR - vezikoureteralni refluks, KABUT - kongenitalna anom-

alija bubrega i urinarnog trakta, ESWL - esktrakorporalna litotrip-

sija.

Iz tabele se vidi da je najčešća metabolička

abnormalnost u našoj seriji bila cistinurija. Kod

sva tri deteta smo dijagnosticirali cistinuriju i

vezikoureteralni refluks. Interesantno je da je

pacijent br. 6 lečen konzervatovno od VUR-a tri

godine. I posle povlačenja refluksa kod deteta je

perzistirala mikroskopska hematurija. Ista je

bila neglomerularnog tipa, pa smo indicirali na -

tiv 

ni snimak urinarnog trakta, pri čemu smo

kon 

statovali postojanje izduženog kalkulusa,

sme  š te nog levo, prevezikalno, bez značajne op -

strukcije proksimalnog urinarnog trakta (slika

1). Kod pa cienta br. 5 konstatovali smo levos-

tranu hidronefrozu zbog pijelouretne opstrukci-

je, kao i postojanje 2 kalkulusa u tom bubregu.

Metaboličkom obradom konstatovana je hiper-

oksalurija > 1.0 mmol/1.73m

2

u više navrata. Pi -

ri doksinski test je bio pozitivan, nivo urinarnog

oksalata se normalizovao, što je govorilo u pri -

log primarne hi per oksalurije tip 1. 

Slika 1.  Pacijent sa prevezikalnom cistinskom 

kalkulozom levo

Samo kod jednog pacijenta nismo ustanovili

postojanje metaboličkog faktora. Kod dva pa ci-

jenta došlo je do rekurencije (oba sa cistinuri-

jom) zbog nepridržavanja konzervativne terapi-

je.

Vol. 12  -  Broj 1

januar-mart/2014.

18

APOLLINEM MEDICUM ET AESCULAPIUM

---