Azəәrbaycan Respublikası Dövləәt Neft Fondu
Konsolidasiya edilmiş maliyyəә hesabatları üzrəә qeydləәr
13
qaytarılmasını gözləәdiyi hallar istisna olmaqla, Fond beləә müvəәqqəәti fəәrqləәr üzrəә təәxirəә salınmış vergi
öhdəәlikləәrini tanımır.
Dividendləәr. Dividendləәr elan vəә təәsdiq edildikləәri dövrdəә öhdəәlik kimi qeydəә alınır vəә kapitaldan çıxılır.
Müəәssisəәləәrin birləәşməәsi. Müəәssisəәləәrin birləәşməәləәri satınalma metodundan istifadəә etməәkləә uçota alınır.
Müəәssisəәləәrin birləәşməәsi zamanı köçürülmüş kompensasiya Fond təәrəәfindəәn köçürülmüş aktivləәrin, əәldəә
edilmiş müəәssisəәnin keçmiş sahibləәri üçün Fond təәrəәfindəәn yaranan öhdəәlikləәrin vəә əәldəә edilmiş müəәssisəәdəә
nəәzarəәt müqabilindəә Fond təәrəәfindəәn buraxılan səәhm payı üzrəә iştirakın alındığı tarixdəәki əәdaləәtli dəәyəәrləәrin
cəәmi kimi hesablanacaq əәdaləәtli dəәyəәrdəә ölçülür. Satınalma iləә əәlaqəәli xəәrcləәr adəәtəәn yarandığı anda
məәnfəәəәt vəә ya zəәrəәrdəә tanınır.
Aşağıdakılar istisna olmaqla, alış tarixindəә əәldəә edilmiş müəәyyəәn ediləә biləәn aktivləәr vəә qəәbul edilmiş
öhdəәlikləәr əәdaləәtli dəәyəәrdəә tanınır:
•
Təәxirəә salınmış vergi aktivləәri vəә ya öhdəәlikləәri MUBS 12 “Məәnfəәəәt vergisi” standartına uyğun olaraq
tanınır vəә ölçülür;
•
ƏӘldəә edilmiş müəәssisəәnin səәhm əәsasında ödəәniş sövdəәləәşməәləәri vəә ya əәldəә edilmiş müəәssisəәnin
səәhm əәsasında ödəәniş sövdəәləәşməәləәri iləә Fondun səәhm əәsasında ödəәniş sövdəәləәşməәləәrinin
dəәyişdirilməәsi iləә əәlaqəәdar öhdəәlikləәr vəә ya pay aləәtləәri alış tarixindəә “Pay aləәtləәri əәsasında ödəәməә”
adlı MHBS 2-yəә uyğun olaraq ölçülür; vəә
•
“Satış üçün saxlanılan dövriyyəәdəәnkəәnar aktivləәr vəә dayandırılmış fəәaliyyəәtləәr” adlı MHBS 5 əәsasında
satış üçün nəәzəәrdəә tutulmuş kimi təәsnifləәşdirilmiş aktivləәr (vəә ya xaricolma qrupları) bu Standarta
müvafiq olaraq ölçülür.
Qudvil köçürülmüş kompensasiyanın məәbləәğinin, əәldəә olunmuş müəәssisəәdəә qeyri-nəәzarəәt paylarının
məәbləәğinin vəә alıcı müəәssisəәnin əәldəә edilmiş müəәssisəәdəә əәvvəәlləәr sahib olduğu iştirak payının (varsa)
əәdaləәtli dəәyəәrinin əәldəә olunmuş müəәyyəәn ediləә biləәn aktivləәrin vəә qəәbul edilmiş öhdəәlikləәrin alış tarixindəәki
xalis məәbləәğindəәn artıq hissəәsi kimi ölçülür. Yenidəәnqiyməәtləәndirməәdəәn sonra əәldəә edilmiş müəәyyəәn ediləә
biləәn aktivləәrin vəә qəәbul edilmiş öhdəәlikləәrin alış tarixindəәki xalis məәbləәği köçürülmüş kompensasiyanın
məәbləәğindəәn, əәldəә edilmiş müəәssisəәdəә qeyri-nəәzarəәt paylarının məәbləәğindəәn vəә alıcı müəәssisəәnin əәldəә
edilmiş müəәssisəәdəә əәvvəәlləәr sahib olduğu iştirak payının (varsa) əәdaləәtli dəәyəәrindəәn artıq olarsa, beləә artıq
hissəә dəәrhal məәnfəәəәt vəә ya zəәrəәrdəә güzəәştli alış üzrəә gəәlir kimi tanınır.
Cari sahibkarlıq payları olan vəә ləәğvetməә hadisəәsindəә onların sahibləәrinəә müəәssisəәnin kapitalının
proporsional paylarına sahib olmaq hüququ verəәn qeyri-nəәzarəәt payları ilkin tanınma anında əәdaləәtli dəәyəәrdəә
vəә ya əәldəә edilmiş müəәssisəәnin müəәyyəәn oluna biləәn xalis aktivləәrinin uçotda tanınmış məәbləәğləәrindəәki qeyri-
nəәzarəәt paylarının proporsional hissəәsi iləә ölçüləә biləәr. Qeyri-nəәzarəәt paylarının digəәr növləәri əәdaləәtli dəәyəәrdəә
vəә ya müvafiq olduqda, digəәr MHBS-dəә müəәyyəәn edilmiş metodla ölçülür.
Müəәssisəәləәrin birləәşməәsi zamanı Fond təәrəәfindəәn köçürülmüş kompensasiyaya şəәrti kompensasiya
razılaşmasından meydana çıxan həәr hansı aktiv vəә öhdəәlikləәr daxil olduğu halda, şəәrti kompensasiya alış
tarixindəәki əәdaləәtli dəәyəәrdəә ölçülür vəә müəәssisəәnin birləәşməәsi zamanı köçürülmüş kompensasiyanın bir
hissəәsi kimi tanınır. Qiyməәtləәndirməә dövrünün düzəәlişləәri kimi təәsnifləәşdiriləәn şəәrti kompensasiyanın əәdaləәtli
dəәyəәrinəә dəәyişiklikləәr qudvil üzrəә düzəәlişləәrləә birgəә retrospektiv qaydada aparılır. Ölçülməә dövrünün
düzəәlişləәri ‘ölçülməә dövrü’ (alış tarixindəәn etibarəәn bir ildəәn çox olmayan dövr) əәrzindəә alış tarixindəә mövcud
olan faktlar vəә şəәraitləәr haqqında əәldəә edilmiş əәlavəә məәlumatdan irəәli gəәləәn düzəәlişləәrdir.
Şəәrti kompensasiyanın əәdaləәtli dəәyəәrindəә ölçülməә dövrünün düzəәlişləәri kimi təәsnifləәşdirilməәyəәn dəәyişiklikləәrin
sonrakı uçotu şəәrti kompensasiyanın təәsnifləәşdirilməә qaydasından asılıdır. Kapital kimi təәsnifləәşdiriləәn şəәrti
kompensasiya sonrakı hesabat tarixləәrindəә yenidəәn ölçülmür vəә beləә kompensasiya üzrəә sonrakı
hesablaşma kapital daxilindəә uçota alınır. Aktiv vəә ya öhdəәlik kimi təәsnifləәşdirilmiş şəәrti kompensasiya
sonrakı hesabat tarixləәrindəә müvafiq hala uyğun olaraq vəә gəәlir vəә ya zəәrəәr məәnfəәəәt vəә ya zəәrəәrdəә
tanınmaqla “Maliyyəә aləәtləәri: Tanınma vəә Ölçülməә” adlı MUBS 39 vəә ya “Yaradılmış ehtiyat fondları, şəәrti
öhdəәlikləәr vəә şəәrti aktivləәr” adlı MUBS 37 əәsasında yenidəәn ölçülür.
Müəәssisəәləәrin birləәşməәsi məәrhəәləәləәrləә həәyata keçirildikdəә əәldəә edilmiş müəәssisəәdəә Fondun əәvvəәlləәr sahib
olduğu səәhm üzrəә iştirak payı alış tarixindəәki əәdaləәtli dəәyəәrləә yenidəәn ölçülür vəә nəәticəәdəә alınan gəәlir vəә ya
zəәrəәr (varsa) məәnfəәəәt vəә ya zəәrəәrdəә tanınır. Alış tarixindəәn əәvvəәl əәldəә edilmiş müəәssisəәdəә iştirak paylarından
yaranan vəә əәvvəәlləәr digəәr məәcmu gəәlirləәrdəә tanınmış məәbləәğləәr, həәmin iştirak payları silinəәrsəә beləә uçotun
müvafiq hesab olunduğu halda, məәnfəәəәt vəә ya zəәrəәr kimi yenidəәn təәsnifləәşdirilir.
Müəәssisəәləәrin birləәşməәsi üzrəә ilkin uçot beləә əәməәliyyatın aparıldığı hesabat dövrünün sonuna qəәdəәr
tamamlanmamış olduqda Fond uçotun tamamlanmadığı maddəәləәr üçün müvəәqqəәti məәbləәğləәr haqqında
hesabat təәqdim edir. Alış tarixindəә mövcud olan faktlar vəә şəәraitləәr barəәdəә əәldəә olunmuş (bəәyan olduğu halda
həәmin tarixdəә uçotda tanınmış məәbləәğləәrəә təәsir göstəәrəә biləәcəәk) yeni məәlumatları əәks etdirməәk məәqsəәdiləә