Azərbaycan Respublikası Tohsil Nazirliyi Azərbaycan Ə m ək və Sosial Münasibətlər Akademiyası G.İ.İsmayılov İnformasiya iQTİsadiyyati (Dərslik)

15.5.  İqtisadi fəal əhaiinin  struktur tərkibi 
(faizlə)
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
İq tisa d i  fəal 
ohali*
100
100
100
100
100
100
100
100
k iş ilo r
100
100
100
100
100
__100
100
100
q a d ın la r
100
100
100
100
100
100
100
100
İq tisad i  f»al 
o h a lin in  ü m u - 
m i  say ın d an  
m ə ş ğ u l  o lan - 
la r
98.8
9 8 .7
98.7
90.3
91.6
9 2 .4
93.2
93.5
k iş ilo r
9 9 .0
9 8 .9
98.8
9 0.5
9 1.7
9 2.5
9 2 .9
9 2.5
q a d ın la r
9 8.6
9 8.5
9 8.5
9 0.2
91.5
9 2.3
93.5
9 4.4
İssizlo r* *
_
--
9.7
8.4
7.6
6.8
6.5
k isılo r
_
1
9 .5
8.3
7.5
7.1
7.5
q a d ın la r
_
---
—
9,8
8.5
7.7
6.5
5.6
o n lard an :
..........
m əşğ u llu q  
x id m o tlo n  or- 
q a n la n n d a  iş- 
siz  siatusu alan
sə x slə r
1.2
1.3
1.3
1.3
1.3
1.4
1.3
1.2
k işilo r
].0
U
1.2
1.2
1.2
1.2
1.2
1.2
q a d m la r
1.4
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
1.3
1.2
‘ 2000-2002-cı illərda rəsmi  işsi?  statusıı  a!an şəxslor, 2003-2007-ci  ıllordə  ıso Bey- 
nəlxalq  Ərnak  Təşkiiatmın  metodologiyasına  osasan  biıtün  işsiz b r  noznro  alınmaqla 
hesablanrnışdır.
**Beyno).xa]q 
Ə n ıtık  
Təşkilanmn  metodolo^iya^ına asassn  (rusmi  işsiz sfafıısu alan 
j d x s lu r   d o   d a x İld ir)

---

İqtisadiyyatda məşğul olan əhalinin sayı

---

XVI  FƏSİL.  İNFORMASİYA VƏ KOMMUNİKASİYA 
TEXNOLOGİYALARI VƏ DİNAMİK İNKİŞAFI
16.1. 
Informasiya  və kommunikasiya texnologiyaları
16.2. 
Ev təsərrüfatında  IKT sistemlərinin mövcudluğu 
və onlardan  istifadə olunması
16.3. 
Informasiya  Kommunikasiya 
Texnologiyaları 
(IKT)  və Informasiya  və kommunikasiya  texnolo- 
giya məhsullannın  ticarəti üzrə əsas göstəricihr
16.4. 
Rabitə xidmətləri  və gəlir.
16.5. 
Daxili və Beynəlxalq  telefon danışıqlan
16.6. 
Telekommunikasiya xidmətləri
16.1. İnformasiya 
v ə  
kommunikasiya texnologiyaları
Son  illərdə  Azərbaycanda  “Tnformasiya  və  komrnunikasiya 
texnologiyalarını,,nm  dinamik  inkişafına  dövlət  səviyyəsində,
2003-cü  ilin  fevral  aymda  təsdiq  olunmuş  ölkənin  informasi- 
ya-kommunikasiya  sektorunun  2003-2012-ci  illərdə  inkışaf stra- 
tegiyası  olmuşdur.
Bunun davamı  olaraq Azərbaycan  Respublikasmda  2005-2008 
-ci  illərdə  rabitə  və  informasiya  texnologiyalannın  inkişafı  döv- 
lət proqramı təsdİq edilnıişdir.
Dövlət  səviyyəsində  strateji  məsələlərə  nail  olrnaq  üçün  RİTN 
fəaliyyətinin əsas istiqamətlərindən biri ölkəmizdə “Bölgə  İnforma- 
siya Zonasf’ıım (BİZ)  yaradılmasıdır.  Beynəlxalq ekspertlərin  proq- 
nozlanna əsasən  BIZ  həyata  keçirildikdə  2012-ci  ılə  bu  sahədə  gə- 
lirlər4 mlrd. ABŞ dollaıı təşkil edəcək, 2015-2020-ci  illərə isə oıılar 
neft gəlirləri səviyyəsinə çatacağı gözlənilır.
İnformasiya  və  kommunikasiya  texnologiyalanmn  2005-2008 
-ci  il  əsas  infrastruktur göstəricilorinə nəzər salaq.

---

Statistik göstəricilərə istinadən - əhalinin  hər  100 nəfərinə di'ı- 
şən  əsas  tclefon aparatlannın  sayı  2005-ci  ilə  56,  2006-cı  ilo  60,
2007-63  və  2008-ci  ildə 65,8 ədəd təşkil  ctınışdtr.
Digər  tərəfdən ölkə  əhaltsinin  hər  100  nəfərinə düşən  mobil 
telcfon  abunəçilərinin  sayı  müvafiq  olaraq  27,  39,  52  və  70  abu- 
nəçi  olmuşdur.
Əhalinin  hər  100  nəfərinə  düşən  kompüterləriıı  sayı  2008-ci 
ilə  8  ədəd,  əhalinin  hor  on  min  nəfərinə  düşən geniş  zolaqlı  in- 
ternet  istifadəçilərtnin  sayı  50  nəfər  olmuşdur,  Adambaşma  bey- 
nəlxalq interaet kanallannın həcmi  1,2 kbjt/s təşkil etmişdir.

---

Mobii  rabitə  ilə əhatə  olutımuş  ərazidə  yaşayan  ehalinin  Ölkə 
ərazisində  xüsusi  çəkisi  99,0  faiz olmuşdur.  Ay ərzində  intemet- 
dən 20 saatlıq istifadə üçün orta tarif 2.1  manat təşkil etmiş,  intcr- 
netdən  istifadə tarifinin adambaşına düşən orta aylıq  ümumi  mıllı 
gəliro  nisbəti  0,9  faiz, ay orzində  100 dəqİqə mobil rabitə  ilə da- 
mşıq  üçün orta tarif 9,0 manat, mobii danışıq tarifinin adambaşına 
düşən orta aylıq  ümumi miiii gəlirə nisbəti  3,4  faizlo,  vo  İKT-niıı 
inkişaf indeksi  3,11  təşkil etmişdir'.

---

16.2.  Ev təsərrüfatında İKT sistemlərinin 
mövcudluğu və onlardan istifadə olunması
Azərbaycan  əhalisinin  informasiyalaşdınlması  sahəsində  apa- 
rılan dövlət siyasəti  öz real həllini tapmaqdadır.
Belə  ki,  ev  təsərrüfatında  İKT  sistemlərinın  mövcudluğuna  vo 
onlardan  istifadə  olunmasına  analitık  təhlil  verəndo  görürük  ki, 
kompüteri  olan ev  təsərrüfatınm  ölkə  üzrə  bütün  ev  təsərrüfatın- 
da  sayı  2005-ci  ildə  7,3  faiz,  2008-ci  ildə  isə  14,6  faiz  təşkil  et- 
mişdir,  kompüterdən  istifadə  etmiş  əhalininn  ölkə  üzro  bütün 
əhalinin  saymda xüsusi  çəkısi  2005-ci  ildə  15,0  faiz,  2008-cı  ildə 
isə 24,9  faiz olmuşdur.  Evdə  intemetə  çtxışı olmuş  ev təsərrüfatı- 
nın  ölkə üzrə  bütün  ev təsərrüfatında payı,  2005-cı  ildə  16,6-dan
2008-ci  ildə  isə  30,2  faizə yüksəlmişdir.
Analiz göstərir ki,  intemetdən istifadə etmış əhalinin ölkə üzrə 
bütün  əhalinin  sayında  xüsusı  çəkisi,  2005-ci  ildə  8,0,  2006-cı  cı 
ildə  9,7,  2007-ci  ildə  10,7  və 2008-ci  ildə  isə  17,2  faizi ötüh keç* 
mişdir,
Statistik  hesablamalara  uyğun  olaraq  intemet  istifadəçilərinin 
internetdən  istifadə  yerlərinə  görə  bölgüsü  (son  3  ay  ərzındə) 
yekuna nisbətən,  faizlə:
-  evdə  (mənzildə):  2005-ci  ıldə  27,5,  2006-cı  ildə 
36,4, 
2007-ci  ildə 41,6,  2008-ci  ildə 48,4  faiz təşkil  etmişdir;
-  intemet  klubda:  müvafıq  olaraq,  21,0,  23,  19  və  10,0  faiz ol- 
muşdur;
-  iş  yerində:  uyğun  olaraq,  15,8,  19,8,  25,0  və  26,8  faizə  qə- 
dər  təşkil etmişdir;
-  təhsil  müəssisələrində:  2005-ci  ildə  13,4,  2006-cı  ildə  14,9, 
2007-ci  ildə 7,5,  2008-ci  ildə  8,8  faizdir;
-  kitabxanada:  müvafıq  olaraq,  8,2,  2,1,  1,9  və  1,9  faiz  təşkil 
etmişdir;
- digər yerlərdə: uyğun olaraq,  14,2, 3,8,  5,0 və 4,1  faiz olmuşdur;
Dıgər  tərəfdən  intemet  istifadəçılərinin  ıntemetdən  istifadə
məqsədlərinə görə  bölgüsü (son 3  ay ərzində),
-  informasiya  axtarmaq:  2005-ci  ildə  46,2,  2006-cı  ildə  40,9,

---