Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Şirkəti
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Beynəlxalq bazar qiymətlərindən faydalanmaq üçün SOCAR-ın xaricdəki fəaliyyət dairəsinin artırılması
- Emal fəaliyyətinin genişləndirilməsi
- Azərbaycanın gələcək inkişafına töhfələrin verilməsi.
- “Azneft” İB-nin əsas hasilat sahələri
- Azəri-Çıraq-Günəşli yataqları
13
artırılması SOCAR öz məhsullarını və təhlükəsiz təchizat mövqeyi üçün daha beynəlxalq qiymətlərdən faydalanmaq üçün, Azərbaycanın hüdudlarından kənarda fəaliyyətini, xüsusən də “daunstrim” fəaliyyətini genişləndirir. Məsələn, SOCAR STEAS vasitəsilə həm özünün, həm də digər istehsalçılar tərəfindən hasil olunan nefti istifadə edə biləcək Petkim sahilində yeni böyük zavod inşa etdirir. Bu obyektdə istehsal olunacaq məhsulların beynəlxalq bazar qiymətləri ilə satılması gözlənilir.
Hesab olunur ki, yeni, müasir obyektlərin tikilməsi və onların istehlakçılara yaxın yerdə yerləşdirilməsi ilə emal əməliyyatlarnın əhatə dairəsini və səmərəliliyini artırmaq üçün böyük imkanlar var. Bunlara Bakıda yerləşən mövcud neft emalı zavodunun və “Azərikimya” İB-nin modernləşdirilməsi və Türkiyədə yerləşəcək yeni emal zavodunun inşasını misal göstərmək olar.
Şirkət yeni texnologiyalar və proseslərin tətbiqi vasitəsilə, fəaliyyətinin, xüsusilə də onun hasilat fəaliyyətinin səmərəliliyinin artırılması üçün uzun müddətdir ki səmərəli addımlar atmaqdadır. Bundan əlavə, SOCAR işə cəlb olunma və daxili təlim proqramı vasitəsilə idarə heyətinin keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması üçün fəal çalışır.
SOCAR Azərbaycan iqtisadiyyatının vergi ödənişləri, sosial xərclər və digər ödənişlər vasitəsilə maliyyələşdirilməsində böyük rol oynayır. Bu da öz növbəsində, iqtisadiyyatın digər sektorlarının inkişaf etdirilməsində, məhsulların, xüsusilə son istehlak məhsullarının satışının atırılmasına daha çox fayda verəcəkdir.
Ehtiyatlar DeGolyer and MacNaughton şirkətinin 01 yanvar 2016-ci il tarixinə SOCAR-ın bəzi yataqlarının (Bulla, Günəşli, Neft Daşları və Ümid-Babək) qiymətləndirilməsi barədə hazırladığı hesabata əsasən SOCAR- ın ümumi təsdiq olunmuş işlənməkdə olan xam neft ehtiyatları 74,3 milyon ton, ümumi ehtimal edilən və mümkün ehtiyatları isə əlavə 79,9 milyon ton təşkil etmişdir. Eyni hesabata əsasən, SOCAR-ın qaz ehtiyatları 55,0 mlrd. kub metr, ümumi ehtimal edilən və mümkün ehtiyatları isə əlavə 301,4 milyard kub metr təşkil etmişdir.
14
Kəşfiyyat və Hasilat Xam neft və Qaz haqqında ümumi məlumat Azərbaycanda xam neft 1847-ci ildən hasil edilir. SOCAR tərəfindən idarə və istismar olunan neft yataqlarının çoxu azalan hasilat mərhələsindədir və hesablamalara əsasən Azərbaycanda bərpa edilə bilən neft ehtiyatları azalır. Hasilat səviyyəsinin saxlanılması üçün yataqların yenidən işlənməsi tələb olunur və bu proses SOCAR tərəfindən həyata keçirilir. Abşeron yarımadasından 100 km kənarda yerləşən Günəşli yatağının dayaz sulu hissəsinin işlənilməsi SOCAR-ın dənizdə xam neft istehsalının 76%-ni və ümumi hasilatının isə 60%-ni təşkil edir. Yataq bir neçə yataqların daxil olduğu 28 May NQÇİ-nin istismar fonduna daxil edilib. Azərbaycanda hasil olunan xam neftin əksəriyyəti "Azeri light" adlandırılır və sıxlığı APİ üzrə 34-34.5 dərəcə təşkil edir, tərkibindəki kükürdün miqdarı çox aşağı – 0.15%-dir. Əksinə olaraq, Brent tipli xam neftin sıxlığı APİ üzrə 38.5 dərəcə təşkil edir, tərkibindəki kükürdün miqdarı 0.8% %-dir. Azeri Light CIF Augusta (İtaliya) nefti adlandırılır və Brent tipli xam nefti üzərində orta hesabla hər barel üçün 80 sent üstünlüyə malikdir. 2007-ci ildən etibarən SOCAR təbii qazın kəşfiyyatı və hasilatına böyük diqqət yetirir. Hesablamalara uyğun olaraq, SOCAR-ın istismarında olam ehtiyatlar Azərbaycanı 150 ilə qədər müddət ərzində təbii qazla təmin edəcək qədər ehtiyatlara malikdir. Bundan əlavə, kəşfiyyatla bağlı fəaliyyətin artırılması nəticəsində SOCAR bu yaxınlarda Xəzər dənizində Ümid və Abşeron yataqlarında iki böyük qaz yatağı kəşf etmişdir. Hər iki yataqda qazma işlərinə başlanmışdır. Şirkətin, həmçinin, müxtəlif işlənmə mərhələlərində olan bir sıra digər kəşfiyyat layihələri də mövcuddur.
100%-i SOCAR-a məxsus olan “Azneft” İB 8 NQÇİ – dən ibarətdir. Azneft İB-nin bir çox əhəmiyyətli yataqları daha öncə işlənmiş sahələrdir; buna görə də istehsal səviyyəsinə yeni quyuların qazılması, quyuda əsaslı təmir işlərinin tamamlanması, müxtəlif bərpa işlərinin aparılması üçün lazımi texnikanın tətbiq olunması daxil olmaqla, müxtəlif yataqların bərpa olunması ilə nail olunur. 2015 – ci ildə Azneft İB 6.77 milyon ton xam neft hasil və 6.15 mlrd. m³ qaz hasil etmişdir.
AzAÇG – Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda Azəri və Çıraq yataqlarının və Günəşli yatağının dərin sulu hissəsinin ("AÇG yataqları") birgə işlənməsi və hasilatın pay bölgüsü haqqında sazişdə SOCAR-ın (podratçı qismində) 11.65%-nə malik olan və onu idarə edən “Kayman Islands”-da qeydiyyatda olaraq, SOCAR-ın tam mülkiyyətində olan törəmə müəssisəsidir. AÇG HPBS 1994-cü ildən başlayaraq otuz il müddətinə nəzərdə tutulur və BP (operator kimi fəaliyyət göstərir və 35,78% faiz paya malikdir), Şevron (11.27%), İNPEKS (10.96%), Statoil (8.56%), ExxonMobil (8.0%), TPAO (6,75%), İtoçu (4,29%) və ONGC (2.72%), SOCAR 11.65% sazişdə iştirak payına malikdir.
Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|