İNZİBATİ MƏSULİYYƏTİ İSTİSNA EDƏN HALLAR
M a d d ə 1 8 . Son zərurət
Bu Məcəllənin xüsusi hissəsində nəzərdə tutulmuş əməllərin əlamətlərinə uyğun gəlmiş
olsa da, son zərurət vəziyyətində, yəni dövlətin və cəmiyyətin mənafeyini, həmin şəxsin və ya
başqa şəxsin sağlamlığını, hüquqlarını və qanuni mənafelərini qorxu altına alan təhlükəni
aradan qaldırmaq üçün edilmiş hərəkət, əgər bu təhlükə başqa vasitə ilə aradan qaldırıla
bilməzdisə və əgər vurulmuş zərər qarşısı alınmış zərərdən daha az əhəmiyyətli olmuşsa, bu,
inzibati xəta hesab olunmur.
M a d d ə 1 9 . Zəruri müdafiə
Bu Məcəllənin xüsusi hissəsində nəzərdə tutulmuş əməllərin əlamətlərinə uyğun gəlmiş
olsa da, zəruri müdafiə vəziyyətində, yəni dövlətin və cəmiyyətin mənafeyinə, özünü müdafiə
edənin və ya başqa şəxsin sağlamlığına, hüquqlarına və ya qanuni mənafeyinə qəsd edənə zərər
vurmaq yolu ilə hüquqazidd qəsddən qoruyarkən edilmiş hərəkət inzibati xəta hesab olunmur.
M a d d ə 2 0 . Anlaqsızlıq
Hüquqazidd əməl (hərəkət və ya hərəkətsizlik) törədən zaman şəxs anlaqsızlıq vəziyyətində
olduqda, yəni xroniki psixi xəstəlik, psixi fəaliyyətin müvəqqəti pozulması, kəmağıllıq və ya
başqa psixi xəstəlik nəticəsində öz əməlinin faktiki xarakterini və ictimai təhlükəliliyini dərk
etmək və ya onu idarə etmək iqtidarında olmadıqda o, inzibati məsuliyyətə cəlb edilmir.
M a d d ə 2 1 . İnzibati xəta az əhəmiyyətli olduqda daha yüngül inzibati tənbeh tətbiq
etmə və ya inzibati məsuliyyətdən azadetmə
Törədilmiş inzibati xəta az əhəmiyyətli olduqda inzibati tənbeh tətbiq etmə hüququ olan
hakim, səlahiyyətli orqan (vəzifəli şəxs) inzibati xəta törətmiş şəxslər barəsində tətbiq edilməsi
nəzərdə tutulan inzibati tənbehi daha yüngül inzibati tənbeh növü ilə əvəz edə və ya həmin
şəxsi inzibati məsuliyyətdən azad edə bilər.
D ö r d ü n c ü f ə s i l
İNZİBATİ TƏNBEH
M a d d ə 2 2 . İnzibati tənbehin məqsədləri
İnzibati tənbeh məsuliyyət tədbiridir və inzibati xəta törədən şəxsi qanunlara əməl edilməsi
ruhunda tərbiyələndirmək, habelə həm inzibati xəta törətmiş şəxs, həm də başqa şəxslər
tərəfindən yeni inzibati xəta törədilməsinin qarşısını almaq məqsədi daşıyır.
M a d d ə 2 3 . İnzibati tənbeh növləri
23.1. İnzibati xətalar törətməyə görə aşağıdakı inzibati tənbeh növləri tətbiq edilə bilər:
23.1.1. xəbərdarlıq;
23.1.2. inzibati cərimə;
23.1.3. inzibati xətanın törədilməsində alət və ya inzibati xətanın bilavasitə obyekti olmuş
predmetin ödənişlə alınması;
23.1.4. inzibati xətanın törədilməsində alət və ya inzibati xətanın bilavasitə obyekti olmuş
predmetin müsadirəsi;
23.1.5. inzibati xəta törətmiş fiziki şəxsin ona verilmiş xüsusi hüququnun
məhdudlaşdırılması;
23.1.6. əcnəbiləri və ya vətəndaşlığı olmayan şəxsləri Azərbaycan Respublikasının
hüdudlarından kənara inzibati qaydada çıxartma;
23.1.7. inzibati həbs.
23.2. Hüquqi şəxslər barəsində bu Məcəllənin 23.1.1‐23.1.4‐cü maddələrində nəzərdə tutulan
inzibati tənbeh növləri tətbiq edilir.
M a d d ə 2 4 . Xəbərdarlıq
Xəbərdarlıq inzibati tənbeh növü olmaqla hüquqazidd əməlin yolverilməzliyi barədə
şəxslərə edilən rəsmi xəbərdaredici tədbirdir. Xəbərdarlıq yazılı formada edilir.
M a d d ə 2 5 . İnzibati cərimə
25.1. İnzibati cərimə bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş hallarda hakim, səlahiyyətli orqan
(vəzifəli şəxs) tərəfindən təyin edilən və təqsirkar şəxsdən dövlətin xeyrinə məcburi tutulan pul
məbləğidir.
25.2. İnzibati cərimə manatla və ya aşağıdakı digər meyarlarla ifadə oluna bilər:
25.2.1. inzibati xətanın başa çatdığı və ya qarşısının alındığı vaxt inzibati xətanın bilavasitə
obyekti olmuş predmetin dəyəri;
25.2.2. inzibati xətanın başa çatdığı və ya onun qarşısının alındığı vaxt ödənilməli olan, lakin
ödənilməmiş ödənişlərin, vergilərin məbləği.
3
25.3. İnzibati xətalara görə Azərbaycan Respublikasının diplomatik nümayəndəlik və
konsulluqları tərəfindən tətbiq edilən inzibati cərimələr həmin nümayəndəlik və konsulluqların
yerləşdiyi xarici ölkənin valyutası ilə tutulur.
4
25.4. İnzibati xətalara görə alınan cərimənin miqdarı üç manatdan az ola bilməz.
5
25.5. Manatla hesablanan və inzibati xətalara görə fiziki şəxslərdən alınan inzibati cərimənin
miqdarı üç min manatdan, vəzifəli şəxslərdən alınan inzibati cərimənin miqdarı beş min
manatdan, hüquqi şəxslərdən alınan inzibati cərimənin miqdarı əlli min manatdan artıq ola
bilməz.
6
25.6. İnzibati xətanın bilavasitə obyekti olmuş predmetin dəyəri ilə ölçülən cərimənin
miqdarı həmin predmetin dəyərinin yüz faizindən, ödənilməmiş ödənişlərin, vergilərin
məbləği ilə ölçülən cərimənin miqdarı isə həmin ödənişlərin, vergilərin yüz əlli faizindən artıq
ola bilməz.
25.7. Qanunla müəyyən edilmiş hallar istisna olmaqla, inzibati cərimə Azərbaycan
Respublikasının dövlət büdcəsinə keçirilir.
M a d d ə 2 6 . İnzibati xətanın törədilməsində alət və ya inzibati xətanın bilavasitə
obyekti olmuş predmetin ödənişlə alınması
26.1. İnzibati xətanın törədilməsində alət və ya inzibati xətanın bilavasitə obyekti olmuş
predmet ödənişlə, məcburi qaydada alınır, sonra satılır və əldə edilən məbləğ həmin predmetin
satılması ilə əlaqədar xərclər çıxıldıqdan sonra onun keçmiş sahibinə verilir.
26.2. İnzibati xətanın törədilməsində alət və ya inzibati xətanın bilavasitə obyekti olmuş
predmetin ödənişlə alınması hakim tərəfindən tətbiq edilir.
Dostları ilə paylaş: |