Böyük Azərbaycan yolçusu
91
Başına döndüyüm ata ocağım,
Əlini öpdüyüm dayı pənahım.
Yoxdu bu sevginin ucu-bucağı,-
Yerdə Allah evim, göydə Allahım.
Nəğməylə süslənən qızılgül kolu,
Mənim ürəyimdə hələ qonçadı.
Ürəkdən başlanan nəğmənin yolu,
Çətini ürəyə yol tapıncadı.
Yazın gəlişiylə Ələyəz yeli,
Qovsun başınızdan dumanı, dağlar.
Ərkinən qapını döyüb dost əli,
Çatdırsın bu xeyir-duanı, dağlar!
Böyük Azərbaycan yolçusu
92
MƏMMƏD TAHİR
şair
“SINIQ KÖNÜLLƏRƏ PAYIZ TEZ GƏLİR”
Payız gecələrindən biridi. Əlimdə əlyazma halında olan
şeirləri oxuya-oxuya hərdən pəncərədən bayıra baxıram.
Havalar üzüdönük dostların üzü kimi get-gedə soyuyur. Hərdən
yayınan diqqətimi cəmləyib dostumun-çox uzun illər bundan
qabaq tanıdığım, illər keçdikcə kişiliyi, qətiyyəti, cəsarəti,
imanlı olması ilə sevilən ağzı dualı,
ürəyi Allah sevgisi ilə dolu
olan Bünyamin Qəmbərlinin şeirlərini oxuyuram. İndiyə qədər
tanıdığım bir adamın başqa bir düşüncə sahibi olması ilə ilk
dəfə rastlaşıram. Siyasi düşüncəsi, ictimai mübarizliyi ilə
fərqlənən Bünyamin Qəmbərlinin poetik dünyası ilə tanış
olduqca onun həm də incə ruhlu bir şair olduğu qənaətinə
gəlirəm. Cəmi bircə misrası məni dünyanın adiliyindən, o
adiliyin qayğılarından alıb çox sevdiyim rəngarəng qızılı rəngli
payızın içinə atır. ”Qırılmış budağa payız tez gəlir”. Bu bircə
misranın poetik tutumu, fəlsəfi yozumu insanı varlıqla yoxluq
Böyük Azərbaycan yolçusu
93
arasındakı boşluqda yaxalayır, elə o an özünü havasız bir
aləmdə hiss edirsən. Əl atıb nədənsə tutmaq,
dərindən nəfəs
almaq istəyirsən. Yenə elə o an düşünürsən ki, qırılmış budağa
payız tez gəlir. Əlli illik bir ömrün manifesti kimi səslənən bu
poetik misralar güzgü kimi ötüb keçən neçə-neçə illəri adamın
gözləri önündə canlandırır.
90-cı illəri yadıma salır bu misralar. O illərin içində
Bünyamin Qəmbərlinin işıqlı siması, gənclik qüruru ilə
işıqlanan baxışları, ictimai mahiyyət kəsb edən nüfuzedici
nəzərləri, bir az da gəncliyinə məxsus çılğınlığı, siyasi
döyüşgənliyi çox dəqiqliklə yaddaşımda canlanır. Həmin o ağır
günlərdə hamı Naxçıvan Xalq Cəbhəsinin mərkəzi qərargahına
üz tutur, sanki ordan mənəvi qida alır, təskinlik tapırdı. Hamı
cəbhə liderlərindən ümidverici bir söz gözləyirdi. O günlər o
liderlər hamının, hər kəsin ümid yeri idi. Çox gənc olmasına
baxmayaraq Bünyamin də o liderlərdən biri kimi çoxlarının
inandığı və güvəndiyi bir sima idi. Xatırlayıram, çox ağır
günlər idi. Ölüsü düşənlər yası yola vermək üçün yağa, qəndə,
hətta kartofa belə kəskin ehtiyac duyurdu. Belə məqamlarda
Naxçıvan Xalq Cəbhəsi onlara yardım edirdi.
Bünyamin də
belə yardım edənlərin içində yer alırdı və dəfələrlə şəxsən
bunun şahidi olmuşam. O günlər şəhər dəniz kimi çalxalanırdı,
köpüklü dalğalar kimi hey qabarıb çəkilirdi. Bu nəhəng
dalğaların qabağında duruş gətirmək, insanların fırtınaya
dönmüş duyğularına istiqamət vermək, onların əsəblərinə yön
vermək, əlbəttə çox çətin idi, amma onlar bunu bacarırdılar. O
liderlərdən Əli Şamilovu, Arif Rəhimovu, Sərdar Cəlaloğlunu,
Asəf Quliyevi, Asif Kələntərlini, İbrahim İbrahimlini yaxşı
xatırlayıram. Bünyamin Qəmbərli də onların arasında idi. Tez-
tez Bakıdan qonaqlar gəlirdi və onlar özləri ilə bərabər
Naxçıvana bir siyasi ab-hava gətirirdilər. Onları qarşılamaq,
görüş və mitinqləri təşkil etmək, adamlarla onlar arasında
körpü yaratmaq da bir vəzifə idi.
Belə məqamlarda Bünyamin
Böyük Azərbaycan yolçusu
94
də şübhəsiz xüsusi fəallıq göstərənlərdən biri idi. İndi çox-çox
illər sonra dönüb o illərə baxanda çox məsələlər adama qeyri-
adi görünür. Ötüb keçən illərin bir insan ömründən
qopardıqlarını göz önünə gətirəndə düşünməli olursan, sınıq
könüllərə payız tez gəlir. Belə bir anda Bünyamin Qəmbərlinin
könlündən qopan misralar köməyimə çatır.
Səni,
bu budaq kimi
sarala qalmış görüncə,
içim çatlar.
Və dünya
içimdə
ovxam-ovxam ovular.
ümid çiçəklərimə
payız gəlincə.
Bu dünyada tanıdığım adamların içində
elələri var ki,
ildə bir dəfə yada düşər, elələri var ki, ayda bir dəfə. Amma
Bünyamin hər gün xatırlanası adamlardandır. Adam var ki, elə
bil ütülənmiş sözdü, onu yalnız bir dəfə oxumaq olur.
Bünyamini isə hər gün oxumaq olar, təzə şeir kimi, söhbətlərini
hər gün dinləmək olar, maraqlı hekayə kimi. Bünyaminin
xarakterində bir rəngarənglik var, duyğu adamıdı, hiss adamıdı
demək olar. Amma bu duyğu, hiss adamı siyasi
sabitliyini
həmişə qoruyub saxlamaq qabiliyyətinə malikdi. Həyatda elə
adamlara rast gəlirsən ki, ikicə addım atıb onunla toya belə
getmək istəməzsən. Eləsi də var ki, onunla ölümə belə
gedərsən. Bünyamin məhz belələrindəndir. Sevgisi su kimi
durudur, nifrəti bulud kimi qapqara. Duyğulu anlarında ağlına
gələnlər ürəyindən keçir və yarpaq-yarpaq söz olur.
Böyük Azərbaycan yolçusu
95
Sevgim əllərimdə bayrağa dönüb,
Ürəyim eşqindən qızınsın deyə.
Sevgim əllərimdə qələmə dönüb,
Vətənin taleyi yazılsın deyə.
Hərdən görüşüb söhbətləşir,
çay içə-içə ötüb keçənləri
xatırlayırıq. Uzun illərin yaratdığı səmimiyyət bizi hərdən-
hərdən görüşdürsə də, belə görüşlər yaddaqalan olur. Hər şeyə
özünün fərdi baxışı var. Siyasi və ictimai düşüncələrindəki
yetkinlik ona müsahibləri arasında xüsusi hörmət və ehtiram
qazandırır. İçində həmişə fərqlənmək istəyi var. Amma bu,
onda dözümsüzlüyə, təkəbbürə gətirib çıxarmır. Onda həm də
qarşısındakını dinləyib qiymətləndirmək qabiliyyəti var. Bu da
onun xasiyyətinə bir rəngarənglik qatır. Və onu dözümsüz
olmaqdan xilas edir. İsrarçı deyil, amma inadcıldır. Tez
razılaşan deyil, amma yol-iz, ədəb-ərkan gözləyəndir.
Fikirlərində qətiyyətlidir, qarşısındakının fikirlərinə də
hörmətlə yanaşandır. Yaxşı şairlərə hörməti var,
öz şeirlərini də
çox sevir. Tənqid edilməkdən qorxmur,amma tənqiddən
qorxur. Dostluqdan qorxmur, amma dost itirməkdən qorxur.
Hərdən düşünür ki,
”Bizi bu dünyada
bir cüt göz,
bir yazılı lövhə,
bir də...sözlər saxladı.”
Dünyanı gördüyü kimi yox, qavradığı kimi görən Bünyamin
Qəmbərlinin həyatdan heç bir gileyi yoxdur. Həyat onun
istədiyi kimi olmadığı kimi, o da həyatın
istədiyi kimi olmaq
istəmir. O, yalnız olduğu kimi olmaq istəyir.
Böyük Azərbaycan yolçusu
96
Ömrümün tumurcuq vaxtı
Dünyanın kələyi,
Zamanın küləyi,
Anamın gileyi mənə çatınca
Dərdlərin bürküsündən ürəyim bişdi.
Yaşın əllinci səhifəsini vərəqləyən Bünyamin Qəmbərli
çox arzuların proloqunu təzə-təzə yazmaqdadı. Çox-çox illər
bundan qabaq dünyaya göz açan dostum indi-indi bəzi-bəzi
istəklərin qapısını aça bilir. Çox-çox illər bundan qabaq
”Uğrunda baş qoyacağım bu vətəndə,yer tapmadım gecələyim”
deyən dostuma bundan sonrakı ömründə rahatlıq və dinclik,
ədəbi yaradıcılıqda isə zəhmət, işgüzarlıq arzulayıram.