90
Qonşu tikəsi
(hekayə)
B
iz ailədə səkkiz uşaqdıq; üç qardaş, beş bacı. Atam
halal adamdı. Halallığına görə də
,
kənd camaatı arasında
hörməti vardı. Atam bizi ancaq zəhmətilə qazandığı çörəyi
yedizdirərdi. O, bizə də həmişə süfrə başında halal çörək
yeməyi tövsiyə edərdi. Kənd arasında uşaqlarla dalaşanda,
böyüklər araya girib, bizi sakitləşdirən zaman deyirdilər: “İslam
kişinin oğlu heç zaman nalayiq iş tutmaz, çünki o, halal kişinin
oğludur.” Buna görə də biz atamızla həmişə fəxr edir, onunla
qürur duyurduq. Atam ev ustası idi. Kəndimizdəki əksər evləri
o, tikmişdi. Hər bir evi tikib qurtardıqdan sonra, ev sahibinə
zəhmətini halal edər, əvəzində o da zəhmətinin haqqının halal
edilməsini ev sahibindən rica edərdi. Onlar da gülərək səmimi
qəlbdən: “Bu nə sözdür, usta? Ən böyük zəhməti sən çəkirsən
bizim üçün. Bizləri ev-eşik sahibi edirsən, yuvasız insanlara
yuva qurursan, onlara sevinc, fərəh bəxş edirsən. Bundan da
savab iş nə ola bilər ki dünyada?! Haqqımız sənə ana südü
kimi halal olsun, İslam kişi! Allah səni bu el-obadan əksik
eləməsin! İnşallah!”
Atam həqiqətən də işinin əsl sənətkarı idi. Sənətkarın ən
əsas xüsusiyyəti ilk öncə onun gördüyü işin səliqəli olmasıdır.
Atam da bütün işlərini səliqə ilə görməyi sevərdi. O, həmişə
deyərdi ki, usta işini qurtarıb gedir. Amma onun gördüyü iş
daim adamların gözünün önündə olur. Ustanın gördüyü işlərə
yüzlərlə, minlərlə göz baxır, onları nəzərdən keçirir. Kiçicik
buraxılmış bir səhv belə adamların nəzərindən yayınmır. Ona
görə də atam həmişə çalışardı ki, gördüyü işlərdə cüzi də olsa,
yanlışlığa yol verməsin, ondan sonra kimsə ağzını köndələn
qoyub arxasınca danışmasın. Bəzi ev sahibləri atamın
91
gördüyü işləri bəyəndiklərinə görə, ona əlavə də pul vermək
istəyirdilər. Amma atam bunları heç vaxt qəbul etməzdi.
Imkanı olmayanlara da həmişə güzəştə gedərdi. Bəzən elə də
olurdu ki, atam evi tikib başa gətirəndən sonra, ev sahibi
hazırda pulunun olmadığını deyib, borcunu bir neçə aya
verəcəyini vəd edərdi. Atam buna da razı olurdu. O, zəhmət
haqqına görə kimsəni heç vaxt sıxışdırmazdı. Ona görə də
,
kənddə hamı atama hörmət edir, ona sayğı göstərirdilər. Atam
tikdiyi evlərin həm daş hörgüsünü götürər, həm də üstünü
bağlardı. Pula ehtiyacı olanlar həmişə borca atamın üstünə
gələrdilər. Atam olan yerdən qapımızdan kimsəni əliboş
qaytarmazdı.
Bir dəfə əri rəhmətə getmiş, himayəsində üç azyaşlı uşağı
qalmış Hənifə xala borc pul üçün atamın yanına gələrək utana-
utana:
- Usta, düzü, üzüm gəlmir sizə söyləməyə, çünki sizin də bir
çətən külfətiniz var. Kiçik oğlum, Fərid xəstədir, ona həkimin
yazdığı dərmanları almaq üçün mənə otuz manat pul lazımdır.
Üzüm sizdən başqa kimsəyə gəlmədi - dedi.
- Bu nə sözdür, Hənifə bacı, biz sizə də əl tutmayandan
sonra, bəs kimə kömək edəsiyik ki? Əksinə, mən sizin
qarşınızda
utanıram
ki,
çoxdandır
uşaqların
necə
dolandıqlarından xəbərsizəm. İş-güc başımı elə qatıbdır ki,
bəzən özümküləri belə unuduram. Hənifə bacı, al bu əlli
manatı. Bundan sonra nə
ehtiyacın olanda başqasının
qapısın
a
getməyin, birbaş bura gəlin! Qapım hər zaman
üzünüzə açıqdır.
- Usta, Allah köməyiniz olsun! Allah qazancınıza bərəkət
versin! Bu pulu bir həftəyə qaytaracağam, - deyə Hənifə
xalanın gözlərində sevinc və ümid qığılcımları parladı.
- Hənifə bacı, siz nə deyirsiniz?! Mən bu pulu sizə borc olaraq
vermədim ki! Siz heç narahat olmayın. Mən bundan sonra sizə
imkan daxilində kömək edəcəyəm. - Atam təbəssümlə Hənifə
xalanı yola saldı.
92
- Usta, sizə necə təşəkkür edəcəyimi bilmirəm. Allah sizi
övladlarınızın üstündən, ailənizin başından ə
sk
ik etməsin!
Allah-təala nə muradınız varsa, versin! İnşallah! - Hənifə xala
atama dua edə-edə həyətdən çıxdı.
Atam bizə həm də onu dönə-dönə tapşırmışdı ki, heç bir
vaxt başqa yerdə, hətta qonşuda belə çörək yeməyək.
Kimsənin qarşısında heç bir zaman üzükölgəli olmayaq. Dörd-
beş yaşında olduğumuzdan bu sözün fərqinə o qədər də
varmırdıq. Bu yaşdakı uşaqlar bir-birləri ilə oynayır, birimiz
digər yoldaşımızın həyətinə, evinə gedər, gizlənpaç oynayar,
acanda isə fərq etməz, ya mənim anam, ya da yoldaşımın
anası yeməyə bizə çörək verərdilər. Biz də ayaqüstü
yeməyimizi yeyib, yenidən oyunumuza davam edərdik.
Atam evdə bir qayda da qoymuşdu. Yemək vaxtı hamı
birlikdə süfrə başında olmalı idi. Atam süfrəyə oturmamış,
kimsə çörək yeməyə cürət etməzdi, buna həm də anam imkan
verməzdi.
Bir dəfə mən qonşumuz Arazla onlarda gizlənpaç
oynayırdıq. Günorta vaxtı idi. Bu vaxt Arazın anası Səriyyə
xala əlində iki dürmək gətirib hərəmizə birini verərək:
- Ac olarsınız, yeyin, sonra yenə də oynayarsınız - dedi.
Arazla mən Səriyyə xalanın bizə verdiyi dürümləri yedikdən
sonra, oynumuza davam etdik. Bir də eşitdim ki, anam məni
günorta yeməyinə çağırır. Mən tez evimizə qaçdım. Məndən
başqa hamı süfrə başında idi. Atam da yerini tutmuşdu. Mən
əllərimi yuyub, süfrə başında əyləşdim. Amma iştahım
olmadığından əlimi yeməyə yavaş-yavaş, könülsüz uzadırdım.
Çünki ac deyildim, Səriyyə xalanın verdiyi dürüm məni
yamanca tutmuşdu. Mənim zəif yediyimi görən atam ucadan
üstümə qışqırdı:
- Rəsul, bu necə yeməkdir? Səhərdən fikrim səndədir, sanki
sən yeməyi deyil, yemək səni yeyir.
- Ata, iştahım yoxdur, ona görə belə yeyirəm - dedim.
Dostları ilə paylaş: |