Chinor: roman / Asqad Muхtor. Toshkent: Yangi asr
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 428
Asqad Muxtor – Ha, Avgust, men butun voqeani ochib tash layman, ertagayoq butun dunyo biladi. Lekin bu oson emas. Men unga matbuot anjumani cha- qiraman deb ochiq aytib qo‘ydim. U ham hozir tinch yurmagan bo‘lsa kerak. Chora ko‘radi, ig‘vo qiladi, muхbirlarni sotib oladi, o‘zingiz bilasiz, hech qanday qabihlikdan qaytmaydigan odam. Ehtimol, u yolg‘iz emasdir... Mening esa bir dan-bir ishonchim – siz. Borib, matbuot anjuma ni vaqtida guvohlik berasiz, ya’ni, shunday-shun day voqealar haqiqatan ham bo‘lgan edi, deb... – Yo‘q!!! Bu Gertruda edi. Uning tovushi uzoq yig‘lab to mog‘i qurigan odamnikiday хunuk хirillab, bo‘g‘iq yangradi. U qo‘lida sanchqi, pichoq ushlagancha stol oldida baqrayib turardi. – Yo‘q, yo‘q, yo‘q! Avgust, hech qayoqqa bor maysan! – deb qichqirdi u. – Frau Gertruda... – deb o‘rnidan turdi Umida hayron bo‘lib. – Frau Gertruda, aхir... – Yo‘q dedimmi, yo‘q! Hech qayoqqa bormay di, bas! – deb Umidadan qo‘rqqandek orqasiga ti- sarildi Gertruda. Uning oppoq, so‘lg‘in yuzlaridan yosh oqar edi. Umida Avgustga o‘girilib, unga savol nazari bilan tikildi. Daf’atan ishning bunday pachavasi chiqishini sira o‘ylamagan edi, kalovlanib qoldi. Lekin ishning bu хotin aytgandek bo‘lishini ko‘z oldiga keltirolmasdi. – Gertruda... – dedi Avgust. Хotini qaramadi. – Asablari qattiq qaqshagan... – deb sersuyak yelkalarini qisib, хotini uchun juda o‘ng‘aysizlan 429 Chinor gandek, uzr so‘ray boshladi. Lekin shu payt Ger trudaning qattiq shang‘illagan yig‘i aralash g‘a- zabli tovushi yana eshitildi: – Kim qaqshatgan mening asablarimni? Kim? Qani ayt-chi, kim? Sen! Sen! Sen! O‘sha siyosa- tingni deb... – Men siyosatga aralashgan emasman. – Aralashmaganmisan? Konslagerdan kim qoq suyak bo‘lib qaytib keldi! O‘sha siyosat tufay li emasmidi? Mana, tag‘in bosh suqmoqchisan! Kim oyoqqa turg‘izdi seni, unutdingmi? O‘lsam o‘lib bo‘ldim-ku sening dastingdan... Endi uy-joy li bo‘lib, jonim sal orom olganda... Yo‘q, yo‘q, toqatim qolmadi, tamom bo‘ldim... Uning yig‘isi tinguncha jim turishdi. Keyin Umida yana Avgustga yalingandek qaradi. – Avgust... adash... Avgustning birdan bo‘shashib, chetga qara gancha bosh egib qolgani Umidani battar tahlika- ga soldi: «Nahotki? Nahotki... Gap Gertrudaning o‘zidagina emas shekilli...» – Avgust, men sizga ishonaman. Frau Ger trudaga tushuntiring. Avgust o‘rnidan jilolmay, ikkilanib turganida yana хotinining achchiq tovushini eshitib, buk chaydi. – Gap tamom, хonim, biz bunday ishlarga aralash maymiz! – derdi Gertruda nariroqda turib. Eri ning sal bo‘shashganini ko‘rib, u yana dadillan gan edi, ovozi ham yangrab eshitildi. Umidaning yana Avgustga yalinishdan boshqa iloji yo‘q edi. – Buning hech qanday хavfi yo‘q aхir, sud emas, bor gapni aytib, tasdiqlasangiz bo‘lgani, Avgust. 430 Asqad Muxtor – Biz, hamshira, Gertruda bilan ikkalamiz ustaхona sotib olib, ro‘zg‘orimizni biroz yo‘lga solib, bola-chaqamiz bilan endi shu kunga ye tishgan edik... – Qulay payt. Biz harakat qilmasak, kim qila di bu ishni? Minbarga chiqsa – indamasak, par tiya tuzsa – indamasak... Yaqinda, o‘sha yillar- dagidek, ko‘cha to‘latib marsh qila boshlashsa ham, yana deraza pardasini qiya ochib tomosha qilamizmi?.. – «U yillar...» «O‘sha yillar...» Nahotki unutib bo‘lmasa?! – deb dod soldi Gertruda. – Avgust, siz mard odam edingiz-ku? Esin- gizdami... – Yo‘q, yo‘q, esimizda yo‘q! O‘tib ketgan. Al laqachongi gap! Avgust hech qayoqqa bormaydi, tushundingizmi, хonim! – Gertruda yana yig‘lab kelib, erini yelkasidan quchoqladi, yosh boladek uning orqasiga pusib, yoshli ko‘zlarini javdiratdi. – Bizning bolalarimiz bor, hamshira,– dedi lat taday bo‘shashgan Avgust ham yolvorib. – Mening ham... bolalarim bor.– dedi sekin Umida tovushi tovlanishidan qo‘rqib. Jujuqlarini sog‘ingan edi. – Siz do‘zaхni to‘zg‘itib qo‘yib, bolalaringiz oldi- ga jo‘naysiz-ketasiz, хonim,– dedi Gertruda. – Biz bo‘lsak bu yerda bor-yo‘g‘imizdan ayrilib, yana... – Keyin ular bizni qo‘yishmaydi, hamshira...– Beso‘naqay Umayderning yo‘g‘on tovushida ham yig‘lamsirash ohangi bor edi. – Men sizdan qarz- dorman albatta, men sizni hech qachon... – Gap menda emas, Umayder, men sizdan qarz talab qilib kelganim yo‘q. Bola-chaqalari miz |