Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil
Yüklə 3,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
295 ma sxemi, sınaqların keçirilməsindən ötəri sınaq laborato- riyasının adı (əgər onlar sertifikatlaşdırma sxemi üzrə nə- zərdə tutulursa), yaxud sifarişçi tərəfindən seçilmək üçün onların siyahısı, sertifikatlaşdırmanın müvafiqliyinin əsa- sını təşkil edən normativ sənədlərin nomenklaturası göstə- rilir. 2) Uyğunluğun qiymətləndirilməsi mərhələsi Sertifikatlaşdırma obyektindən asılı olaraq, qiymət- ləndirmə mərhələsinin öz xüsusiyyətləri var. Məhsula nis- bətdə, o, məmulat nümunələrinin seçilməsin-dən və eyni- ləşdirilməsindən və onların sınaqdan çıxarıl-masından iba- rətdir. Nümunələr də istehlakçıya göndərilən məhsul kimi olmalıdır. Nümunələr hazır məhsuldan müəyyən olunmuş qaydalar üzrə təsadüfi tərzdə seçilir. Seçilən nümunələri əsas məhsuldan təcrid edirlər, qablaşdırırlar, seçim yerində plomblayır, yaxud möhürləyirlər. Sınaq laboratoriyasında müəyyən olunmuş forma üzrə akt tərtib edilir. Nümunələ- rin bütün saxlanılması, daşınması və sınaqlara hazırlan- ması mərhələlərində, habelə sınaqlar prosesində məhsula dair normativ sənədlərdə göstərilən tələblərə riayət olun- malıdır. Sertifikatlaşdırma üzrə işin gedişində nümunələ- rin hərəkatının bütün mərhələləri jurnalda qeyd olunur və məsul şəxslərin imzaları ilə təsdiqlənir. Sertifikatlaşdırma üzrə sınaq laboratoriyası, yaxud orqan ayrılan seçmə nəzarət nüsxəsi kimi saxlanılmaqdan ötrü hər hansı məhsul növündən (tez xarab olan məhsullar- dan başqa) əlavə olaraq daha bir nüsxə daxil edə bilər. So- nuncunun saxlanılma müddəti sertifikatın etibarlılıq müd- dətinə, yaxud məhsulun yararlılıq müddətinə müvafiq ol- 296 malıdır, həmin vaxt ötdükdən sonra nümunələr sifarişçiyə qaytarılır. 3) Sertifikatlaşdırma obyektinin müəyyən olunmuş tələblərə müvafiqliyinin praktik qiymətləndirilməsinin təhlili mərhələsi Sertifikatlaşdırma obyektinin müəyyən olunmuş tə- ləblərə müvafıqliyınin praktik qiymətləndirilməsinin təhli- li mərhələsi sertifikatlaşdırma üzrə orqanda keyfiyyət sis- teminin sınaqlarının, imtahan, yaxud yoxlamalarının nəti- cələrinin nəzərdən keçirilməsindən ibarətdir. Məhsu-lun sertifikatlaşdırılması zamanı sifarişçi orqana sifariş üzrə qərarda göstərilən sənədləri və sınaq laboratori-yasından məhsul nümunələrinin sınaqlarının protokolunu təqdim edir. Sertifikatlaşdırma üzrə orqanın ekspertləri protokolda əks etdirilən sınaqların nəticələrinin mövcud normativ sə- nədlərə müvafıqliyini yoxlayırlar. Bundan sonra uyğunlur sertifikatının verilməsi, yaxud çatışmayan sınaqların keçi- rilməsi barədə qərar qəbul edilir. Xidmətlərin nəticələrinin müvafıqliyinin yoxlanılması zamanı xidmətlərin sertifikat- laşdırılması üzrə orqan tərəfindən də bu kimi hərəkətlər həyata keçirilir. Keyfiyyət sisteminin sertifikatlaşdırılması zamanı müvafiqliyin qiymətləndirilməsinin nəticələrinin təhlili yoxlama haqqında aktın əsasında aparılır. Akt üzrə nəticə- lər üç variantdan birinə aid olunur: 1) sistem bəyan edilən standarta tamamilə müvafiqdir; 2) sistem standarta bütövlükdə müvafiqdir, lakin keyfiyyət sisteminin elementləri üzrə ayrı-ayrı az əhəmiy- yətli qeyri-müvafıqliklər aşkar olunmuşdur; 3) sistemdə əhəmiyyətli qeyri-müvafiqliklər var. 297 Sertifikatlaşdırma, yaxud sertifikatın verilməsindən imtina olunması barədə qərarı sertifikatlaşdırma üzrə or- qanın rəhbərliyi komissiyanın baş eksperti ilə birlikdə qə- bul edir. Sertifikatlaşdırma sistemində qəti qərarı keyfiy- yət sisteminin registrinin texniki mərkəzi qəbul edir. Heyətin sertifikatlaşdırılması zamanı imtahan komis- siyasının protokolu sertifikatlaşdırma orqanının imtahan- larda iştirak etməyən rəhbərlərindən və ekspertlərindən ibarət olan komissiyaya göndərilməlidir. İmtahan protoko- lunun təsdiq olunması üzrə həmin komis-siyanın müsbət qərarı sertifikatın verilməsindən ötəri əsasdır. 4. Sertifikatlaşdırma üzrə qərar Sertifikatlaşdırma üzrə qərar sifarişçiyə uyğunluq sertifikatının verilməsi, yaxud sertifikatın verilməsindən imtina edilməsi ilə müşayiət olunur. Sertifikatlaşdırma sxemi üzrə nəzərdə tutulan sınaqların (yoxlamaların) və təqdim olunan sənədlərin ekspertizasının nəticələri müsbət olduqda sertifikatlaşdırma üzrə orqan sertifikata müvafiq- liyi sənədləşdirir, onu qeydə alır və uyğunlur nişanının tətbiqi hüququna lisenziya verir. Həmin nişanla sertifikat- laşdırmadan keçən sənədlər nişanlanır. Sertifikatlaşdırma sınaqlarının nəticələri mənfi olduqda, sertifikatlaşdırma obyektinə qarşı irəli sürülən tələblərə riayət edilmədikdə, yaxud sifarişçi sertifikatlaşdırma üzrə işlərin haqqını ödə- məkdən imtina etdikdə, sertifikatlaş-dırma üzrə orqan sifa- rişçiyə sertifikatın verilməsindən imtina olunması barədə qərar verir. Uyğunluq sertifikatının növü və onun etibarlılıq müddəti sertifikatlaşdırma sisteminin qaydaları ilə müəy- yən olunur. Adətən məhsula dair sertifikatın təsir müddəti 298 onun xidmət, istismar, yaxud satış müddətinə şamil olu- nur, xidmətlərə dair sertifikat 3 ilə qədər müddətə, müəssi- sənin keyfiyyət sisteminə 3 il müddətinə, heyətə isə 5 il müddətinə verilir. 5. Sertifikatlaşdırılmış obyektə müfəttiş nəzarəti Əgər sertifikatlaşdırma sxemi üzrə nəzərdə tutulursa, sertifikatlaşdırılmış obyektə müfəttiş nəzarəti sertifikatı vermiş orqan tərəfindən həyata keçirilir. Nəzarət sertifika- tın bütün təsir müddətində - adətən ildə bir dəfə dövri yox- lamalar formasında aparılır. Müfəttiş nəzarəti zamanı ser- tifikatlaşdırma üzrə orqanın komissiyasında Azərbaycan Respublikası Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsinin ərazi orqanlarının mütəxəssisləri, is- tehlakçı cəmiyyətlərin və marağı olan digər təşkilatların nümayəndələri iştirak edə bilərlər. Plandankənar yoxlama- lar məhsulun, yaxud xidmətin keyfiyyətinə qarşı iddialar haqqında informasiya mövcud olduqda, habelə, sertifikat- laşdırılmış məmulatın konstruksiyasında, xidmətlərin gös- tərilməsi texnologiyasında, yaxud müəssisənin keyfiyyət sisteminin elementlərinə təsir göstərən təşkilat strukturu- nda əhəmiyyətli dəyişikliklər baş verdikdə keçirilir. Müfəttiş nəzarətinə sertifikatlaşdırılmış obyekt haq- qında informasiyanın təhlili və məhsul nümunələrinin, xidmətlərin, yaxud keyfiyyət sistemi elementlərinin seçmə yoxlamasının aparılması daxildir. Müfəttiş nəzarətinin ye- kunları üzrə akt tərtib olunur, həmin aktda sertifikatın təsir müddətinin saxlanılması imkanları, yaxud onun təsirinin dayandırılması haqqında qərar verilir. Sertifikatın təsir müddətinin dayandırılması haqqında məlumat sertifikat- laşdırma üzrə orqan tərəfindən sifarişçinin, istehlakçıların, Yüklə 3,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|