Ekonomi biliminin temel kavramları
E. Aşağıda verilen sorulara göre bulmacayı tamamlayınız
.
YUKARIDAN AŞAĞIYA
1. Gerçekliğin birden çok ilke ile açıklanabileceğini
savunan görüş.
2. İnsan bilincinden bağımsız var olan varlık.
3. Gerçekte yalnızca bir töz'ün
var olduğunu savunan
görüş. Bircilik.
5. Belirlenimcilik. Evrende olup biten her şeyin
neden sonuç ilişkisiyle
belirlenmiş olduğunu ileri
süren görüş.
8. Var olan her şeyin kendisinden çıktığı ilk neden.
11. Varlık bilimi. Var olanları sırf var olmalarından
dolayı inceleyen felsefi görüş.
12. Nesneyi özneye, bilineni bilene bağlı kılan görüş.
Her türlü maddi varlığın
ruhsal temele
indirgenebileceğini savunan yaklaşım.
13. Hareketli. Hızlı ilerleyen.
18. Başka bir varlık türüne indirgenemeyen. Cevher.
SOLDAN SAĞA
4. Var olanların gerçek doğasını, ilkelerini ortaya
koymaya çalışan temel felsefe disiplini.
6. Birbirine indirgenemeyen iki ayrı varlık öğesi
olduğunu kabul eden öğreti. İkicilik.
7. Platon'da sırf düşünmeyle kavranabilen, asıl
gerçeklik. Varlıkların değişmeyen ilk örnekleri.
9. İnsan bilincinden bağımsız
olarak nesnelerin var
olduğunu kabul eden görüş. Gerçekçilik.
10. İnsan zihninin ürünü olan varlık.
14. Duyularla algılanabilen her şey.
15. Her türlü bilgiyi, varlığı ve değeri reddeden görüş.
Hiççilik.
16. Duragan, yavaş ilerleyen.
17. Bir kavramdan diğer
kavrama çelişmeleri ortadan
kaldırarak ilerleyen mantıklı düşünme yolu.
19. İnsan zihninde doğuştan içerikli bilgiler
bulunduğunu savunan felsefe anlayışı.
20. Asıl varlığın madde olduğunu savunan görüş.
74
1 2 3
4
5
6
7 8
9
10
11 12
13 14
15
16
17 18
19
20
82
Ahlak
moral
Ahlak felsefesi,
, kelime olarak huy, karakter gibi anlamlara gelmesine rağmen yaygın olarak kullanımı Latince
kökenli
kelimesidir. Bununla birlikte ahlak, insanların toplum içindeki eylemlerini ve birbirleriyle olan
ilişkilerini düzenlemek amacıyla kabul edilen ilkeler bütünüdür. Ahlak ve ahlak felsefesi(etik), genellikle aynı
anlamda kullanılmasına rağmen birbirlerinden farklı kavramlardır.
ahlakı felsefi açıdan inceleyen ve açıklayan bir düşünce sistemidir. Ahlakın ne olduğunu,
ahlaki eylemin nasıl oluştuğunu, insan eylemlerinin dayandıkları temelleri, iyi ve kötü eylemlerin nedenini
inceler.Ahlak felsefesi ahlak üzerine sistemli bir şekilde düşünme, soruşturma, ahlaki hayata dair bir araştırma ve
tartışma olarak tanımlanabilir. Kısaca ahlak iyi ve kötü eylemlerin pratikteki değeri, ahlak felsefesi ise iyi ve kötü
eylemin teorisi şeklinde tanımlanır.
84
A. AHLAK FELSEFESİ NEDİR?
Hazırlanalım
Aşağıdaki görsel ve özdeyişleri inceleyerek soruları cevaplayınız.
SORULAR
Sokrates’in sözlerine katılıyor musunuz? Neden?
Aristoteles’in sözünü değerlendiriniz. Ahlaklı olmak ne demektir?
Kant’ın sözüne katılıyor musunuz? Bir eylem nasıl ahlaki olabilir?
l
l
l
Sokrates
: Hiç kimse bilerek kötülük yapamaz.
Aristoteles
: Ahlaklı olmak ölçülü olmaktır.
Kant
: Bir eylem, arzu, haz veya yarar göze-
tilmeden, yalnızca ödevden dolayı
yapılmışsa ahlaki bir eylemdir.
Uygulayalım-1
Aşağıdaki metni dikkatlice okuyunuz. Tablodaki açıklamaların karşısına ahlak, ahlak felsefesi(etik)
kavramlarından uygun olanlarını yerleştiriniz.
Açıklamalar
Kavramlar
Huy, karakter gibi anlamlara gelir.
İnsanların toplum içindeki eylemlerini ve birbirleriyle olan ilişkilerini düzenler.
İyi ve kötünün teorisidir.
İyi ve kötü davranışların pratiğidir.
Ahlak üzerine
sistemli bir şekilde düşünme, soruşturma,
ahlaki hayata dair bir
araştırma ve tartışmadır.