Əcubə VƏ MƏHcubəNİn hekayəTLƏRİ
Yüklə 1,08 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ALTINCI BAB Əmanətin qorunması
- Əmanətin qorunması barədə Əcubənin hekayəti
86 insafdan görməyib, onun istədiyi kimi o möhürdəki kəlmələri yazıb əlinə verdi. O bəd əməlli məkrli hiyləgər möhür yazısının altına saxta bir barat 22 yazdı. Sən demə bu möhür yazısı vəzirin imiş. Onun vasitəsi ilə ölkənin bir vilayətindən fırıldaq yolu ilə dövlət vergilərini yığmağa başladı. Axırda bunun əməllərindən vergiyı-ğanlar divana şikayət etdilər. Vəzirlər araşdırıb gördülər ki, bu iş saxtadır. O hiyləgər saxtakarı tutub baratını tələb eylədilər. Belə məlum oldu ki, o baratda olan möhür yazısı vergilər vəzirinin yazısına tam oxşayır. Əmr eylədilər, şəhərdə olan bütün xəttatları divanxanaya çağırıb araşdırma apardılar. Arşınmalçının oğlu həmin yazını görən kimi inkar eyləməyib vəziyyəti etiraf eylədi ki, bu yazını mən yazmışam. Padşah qanunlarına əsasən o cavanın əlini kəsmək əmr olundu. Cəlladlar gəlib cavanın qolunu açıb kəsmək istəyəndə vəzir onun qolundakı yanıq yerlərini görüb, yəqinliklə arşınmalçının oğlunu tanıdı. Tez yerindən durub cavanı bağrına basdı. Ona çox böyük hörmət və ehtiram göstərdi. Vəzirlikdə ona böyük vəzifə verib, ad-san sahibi eylədi. O məlun saxtakarı dar ağacına çəkib, edam etdilər. Vəzir xalqa üz tutub o cavanı çox təriflədi və dedi: 22 Barat – arayış, icazə vərəqi 87 -Bu cavan çox alicənab və mərhəmətli oğlandır. Səxavətdə və sədaqətdə səhabəyə bərabərdir. Mənim möhtac olub, miskinliyə düşdüyüm zamanda mənə yaxşılıq və hörmət etmişdir. İndiki halda da o hörmətin əvəzini çıxmaq və mükafat vermək vaxtıdır! Vəzir öz qızını məliklərə xas cehizlərlə ona verdi. Bütün mal-mülkünü və vəzifəsini onun öhdəsinə buraxdı. Arşınmalçının oğlu vaxtilə etdiyi yaxşılıq səbəbinə qalan ömrünü bolluq və var-dövlət içində keçirib, əmin-amanlığa çatdı. Məhcubə dedi: -Bu məsəli onun üçün gətirdim ki, səxavətli və insaflı adamlara məlum olsun ki, yaxşılıq və xeyirxahlıq heç vaxt hədər və zay olmaz. Səxavətlilik və insaflı olmağın əvəzini Allah hər iki dünyada da verər. Allah-Təala öz qüdrəti ilə bütün xalqı və səltənət mülkünü bu sifətlərlə bəzəsin. 88 ALTINCI BAB Əmanətin qorunması Altıncı gün ki dünyanın günəşi qaranlığın pərdəsini yırtıb üzə çıxdı, zülmət qoşunu ağ atlı əsgərlərin hücumu ilə dağıldı. Şah Səmmahın taxtını ədalət meydanında qurdular. Şah taxtda oturub dövlət adamlarını və əyan-əşrəfi barigahda cəm eylədi. O gün ta axşam vaxtına kimi rəiyyətə ədalətlə hökmranlq edib, şahlıq vəzifəsini insafla yerinə yetirdi. Elə ki axşam oldu, şahlıq taxtından qalxıb istirahət otağına üz tutdu. Əcubə və Məhcubəni hüzuruna çağırıb buyurdu ki, sözündə bütöv olmağın əhəmiyyə-tindən və əmanətin şərəfindən bəzilərini izah edələr. Əcubə dedi: -Şahımızın mərtəbəsi daimi olsun. Bu əmanət tərifə layiq xasiyyət və çox gözəl sifətdir. Hər kim ki bu sevimli zinətlə özünə bəzək vura və sözü bütövlüyün şərtlərini yerinə yetirə, hər iki dünyada xoşbəxtliyə müyəssər olar. Bu dünyada Allah-Təala ona bol ruzi verər, axirətdə də cənnət əhlindən olar. Ancaq qəribə olan odur ki, bir kimsə bir inanılmış adama xəyanətlə qəsd eyliyə, axırda o əməlinin günahı onun özündə üzə çıxır. Yəni əməli öz ayağına dolaşır. Oğru qadınla etibarlı adamın hekayəti buna misaldır. Məlik Səmmah soruşdu ki: -Necədir o hekayət? 89 Əcubə dedi: Əmanətin qorunması barədə Əcubənin hekayəti Hekayət söyləyənlər belə nəql etmişlərdir ki, Mərv şəhərində bir həkkak 23 var idi. O diyarın padşahı onun əmanətə möhkəm olduğunu çox sınamışdı. Həkkak sözünə və əməlinə sədaqətli olduğunu layiqincə sübuta yetirmişdi. Padşah hərdən ona cəvahirlər göndərib, üzərində yazılar həkk etdirirdi. Əmirlər və vəzirlər də onun hörmətini saxlayırdılar. Bir gün padşah bir gümüş rəngli dürrü üzərində yazılar yazmaq üçün ona göndərdi. Etibarlı həkkak dürrü dükanına gətirib bir dürr qutusunun içinə qoydu ki, vaxt eləyib üzərində işləyər. O şəhərdə oğurluğu ilə məşhur bir qadın var idi. Bir gün təsadüfən həkkakın dükanına gedib o dürrü gördü. Tamahı zor gətirib fikirləşdi ki, bir hiylə ilə o dürrü həkkakdan ala. O saat vaxt itirmədən bir xarrat dükanına gedib bir dürr qutusu aldı ki, rəngində və oxşarında həkkakın şahın dürrünü içinə qoyduğu qutunun tam eynisi idi. Qadın evinə gəlib, gözəl və bər-bəzəkli paltarlar geyindi. Özünə min cür zinət verib, tovuz quşu kimi bəzəndi. Ehtişam və əzəmətlə həkkakın dükanına gəlib, özünü elə göstərdi ki, guya cəvahirat almağa gəlmişdir. 23 Həkkak – Metal lövhə üzərində rəsm əsərləri çəkən sənətkar 90 Qadın həkkaka dedi ki, cəvahirlərinə baxım, görüm bəyəndiyim varmı? Xülasə, qadın o dükanda olan bütün cəvahirləri alıb bir-bir baxır, sonra geri qaytarırdı. Elə ki sıra o qutuya gəldi, həkkak dedi ki o əmanətdir. Qadın yüz nazü-işvəylə dedi ki, baxmaq gözəldir. İnsaf eylə, o gümüşü dürrə mən də tamaşa edim. Həkkak qadının sözlərinə etibar edib qutunu ona verdi. Bu yalançı və oğru qadın qutunu əlinə alıb, cəldliklə özündəki boş qutu ilə dəyişib yerinə qoydu. Həkkak bu oğurluq əməlindən xəbərsiz halda boş qutunu alıb əvvəlki yerinə yerləşdirdi. Qadın evinə gedib ərinə bu işi söylədi və dürrü ona verdi. Bu kişi o dürrü görüb, nəşə və sevinclə qabağına qoydu. Kişi hər gün bu qiymətli dürrü qabağına qoyub tamaşa edərdi. Ona baxmaqla sanki qəlbinə qüvvət, gözlərinə işıq gələrdi. Bunların yekə bir xoruzu var idi ki, hər gün evin içində və həyət-bacada gəzib-dolanırdı. Kişi bir gün yenə dürrü qabağına qoyub tamaşa edərkən bərk yuxu tutub, olduğu yerdəcə yatdı. Bu zaman xoruz oraya gəlib dürrü gördü. Onu iri bir dən hesab eləyib dərhal ağzına alıb uddu. Kişi yuxudan oyanıb gördü ki dürr yerində yoxdur. Nə qədər axtardısa tapa bilmədi. Arvadını çağırıb soruşdu. O da bu işdən xəbərsiz olduğunu dedi. Yüklə 1,08 Mb. Dostları ilə paylaş:
|