Fanidan tayyorlangan o`quv-uslubiy majmua «Vatan tarixi» kafedrasi professor-o`qituvchilaringing yig`ilishida muhokama qilingan va foydalanish uchun tavsiya etilgan

Mavzuni mustaxkamlash uchun savollar
O‘zbekiston Respublikasi qachon o‘z mustaqilligini qo‘lga kiritgan?
O‘zbekiston Respublikasining Davlat ramzlari qaysilar va ular qachon tasdiqlangan?
O‘zbekiston Respublikasi davlat ramzlarini sharhlab bering.
O‘zbekiston Respublikasida Qonun chiqaruvchi hokimiyatning shakllanishi haqida qanday ma’lumotlarga egasiz?
O‘zbekiston Respublikasi Qonun chiqaruvchi hokimiyati faoliyati?
O‘zbekiston Respublikasi ijro etuvchi hokimiyat faoliyati?
O‘zbekiston Respublikasida sud hokimiyati faoliyati?

Amaliy mashg’ulotlar mavzulari va ularning qisqacha tavsifi

1-Mavzu: O`zbekistonda kadimgi davr davlatchiligi.
1. Baktriya, Katta Xorazm, sak- massagetlar konfederatsiyasi, Fargona davlatlarining ijtimoiy va arxeologik belgilari.
2. Ilk davlatchilik tuzilmalarining yuzaga keltirgan muxim omillar: sun`iy sugorishga asoslangan ilk dexkonchilik madaniyati, metalning kashf etilishi, kushimcha maxsulotlar, xususiy mulk, maxsulot ayrboshlash, savdo-sotik munosabatlari.
3. Fargona vodiysi xududida ilk davlatchilik izlari: Dalvarzin, Ashkoltepa (Andijon viloyati), CHust madaniyati (Namangan viloyati).

Foydalanilgan adabiyotlar:.

1. Askarov A. Urta Osie kadimgi dunesining asosiy xujjatlari.UIF, 1994, 6-son, 33-bet.
2. Bichurin N.Ya. Sobranie svedeniy o narodax, obitavshix v Sredney Azii v drevnie vremena.
3. Azamat Zie. O`zbek davlatchiligi tarixi T.SHark, 2000, 27-56 betlar.
4. O`zbekiston davlvlatchiligi tarixi ocherklari T.SHark, 2001, 8-42bet.

2-mavzu: " Avesto" kitobi o`zbek davlatchiligi tarixini urganishda eng kadimgi manbadir.

1. "Avesto" da kadimgi ajdodlarimizning boshkaruv tizimi, ijtimoiy turmushi va madaniy xaetiga oid ma`lumotlar.
2. 3ardushtiylik dinida ezgulik va evuzlik goyalari, dinning xalkni birlashtirishdagi urni .
3. Mustakillik va "Avesto" ning 2700 yillik tuyi.

Foydalanilgan adabiyotlar:.

1. Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yuk. Biz kelajagimizni uz kulimiz Bilan kuramiz. T.7, T. 1999, 132-154-betlar.
2. Muxsin Umarzoda. Avesto sirlari. Jaxon adabieti, №4, 1997, 195-202-betlar.
3. Xomidjon Xomidiy. Kuxna SHark dargalari. T.SHark, 1999, 6-13bet.
4. Azamat Zie. O`zbek davlatchiligi tarixi. T.2000, 25-48 betlar.
Z-Mavzu: Kushonlar saltanati va uning vatanimiz xalklari xaetida va tarixida tutgan urni .
REJ A:
1. O`zbek davlatchiligi tarixida "saltanatchilik" boskichini boshlanishi.
2. Pul isloxoti, budparastlikning eyilishi, ezuv(sugdcha ezuv).
3. Kushonlar saltanatining davlatchiligimiz tarixida tutgan urni.

Foydalanilgan adabiyotlar:.

1. Azamat Zie. O`zbek davlatchiligi tarixi. T.SHark, 2000, 64-72 betlar.
2. Karimov I.A. Tari xiy xotirasiz kelajak yuk. T.7., T.1999, 132-154 betlar.

4- Mavzu: Yurtimizda islom dinining eyilishi. Islom omili. Islom tsivilizatsiyasi.

R E J A :
1. Davlatchiligimiz tarixida duneviy va diniy goyalar birligi.
2. Davlatchiligimiz tarakkiet boskichlarida islom dinining tutgan urni
3. Mustakillik yillarida islom dinining e`tikod sifatida kaytadan tiklanishi.

Foydalanilgan adabiyotlar:.

1. Azamat Zie. O`zbek davlatchiligi tarixi.T.SHark, 2000 yil.
2. O`zbekiston davlatchiligi tarixi.T.2001, 93-104 betlar.
3. Vatan tuygusi.T.O`zbekiston, 1996, 103-133 betlar.

5-Mavzu: Milliy davlatchiligimiz tarixida "oltin asr" (X-XSH asrlar).

R E J A :
1. Davlat boshkaruvidagi xokimiyat taksimoti.
2. Ilm- fanni gurkirab rivojlanishi. Uning omillari.
3. O`zbek alkining xalk sifatida shakllanish boskichi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yuk. T.7, T. 1999, 132-154 betlar.
2. Azamat Zie.O`zbek davlatchiligi tarixi.T.SHarq, 2000, 92-104 betlar.
3. O`zbekiston davlatchiligi tarixi ocherklari.T.2001, 62-93 betlar.
4. Ibroximov A. Bizkim uzbeklar.T.SHarq, 1999, 29-47 betlar.
5. O`zbekistonda ijtimoiy-falsafiy fikrlar tarixidan. T.O`zbekiston, 1995, 9-123 betlar.

6 -Mavzu: Davlatchiligimiz nazariy asoslarini ishlab chikilishi.

R E J A :
1. Abu Nasr Forobiyning "Fozil odamlar shaxri" asarida davlat boshkaruv shaklini monarxiya shaklida emas, balki demokratiya shaklida ilgari surilishi.
2. Yusuf Xos Xojibning "Kutadgu bilig" asarida shox, vazir, Xarbiy kumondon , davlat elchilari, kotiblar, xazinachi, olimlar, dexkonlar va savdogarlarning oldiga kuyilgan talablar.
3. Nizomulmulkning "Siesatnoma" asarida markaziy davlatning yagona bir goyaga ega bulishi zarurligi masalasini ilgari surilishi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Karimov I.A.Yulimiz mustakil davlatchilik va tarakkiet yuli. T.P, T. 1996, 210-232 betlar.
2. Abu Nasr Forobiy. Fozil odamlar shaxri.T.1993, 223 betlar.
3. Nizomulmulk. Siesatnoma.T.Adolat, 1997, 256 bet.
4. Temur tuzuklari, T.1996, 344 bet.
5. Azamat Zie.O`zbek davlatchiligi tarixi.T.2000, 3-311 betlar.

7-Mavzu: Soxibkiron Amir Temur bobomizni uzbek davlatchiligi tarakkiet boskichiga kushgan xissasi.

REJA:
1. Amir Temurning 35 yillik xukmdorlik faoliyatida ikki asosiy jixatga e`tibor berilishi:
a) konun ustivorligi;
b) barcha ijtimoiy guruxlar manfaatlarini tengligi;
2. Temur tuzuklarida saltanatni boshkarish usullari.
3. "Temur tuzuklari" va xozirgi zamon.

Foydalanilgan adabiyotlar:.

1. Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yuk. T.1999.
2. Ibn Arabshox. Amir temur tarixi. T. Mexnat, 1992, 190-bet.
3. Temuriylar bunedkorligi davr manbalarida.T.A.Kodiriy, 1997, 1656.
4. Olti asr adolati.T.O`zbekiston, 1998, 140-bet.
5. Azamat Zie.O`zbek davlatchiligi tarixi. T. 2000 y.
6. O`zbekiston davlatchiligi tarixi ocherklari.T.2001 y.

8 - Mavzu: Davlatchiligimiz tarixida shayboniylar sulolasining urni va roli.

REJA:
1. Temuriylar saltanati parchalangandan sung XVI asrda Turon va Эronda ikki Yangi siesiy kuch - shayboniylar va safaviylar. Turondagi ijtimoiy siesiy vaziyat.
2. Mamlakatni nafakat siesiy, balki mafkuraviy jixatdan ikkiga bulinib ketishi. SHayboniylar sulolasining mamlakat va mintakani birlashtirish borasidagi faoliyati.
3. SHayboniylar sulolasi davrida uzbek xalkining shakllanish jaraenining nixoyasiga etishи.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Karimov I.A.Tarixiy xotirasiz kelajak yuk..T.1999.
2. Azamat Zie.O`zbek davlatchiligi tarixi. T. 2000
3. Ibroximov A.Bizkim uzbeklar. T. SHark, 1999, 29-47 betlar.
4. O`zbekiston davlatchiligi tarixi ocherklari.T. 2001.

9 - Mavzu: Qo’qon xonligining davlatchiligimiz tarixida tutgan urni.

REJ A:
1. Qo’qon xonligining tashkil topishini asosiy omillari:
a) XVII asr oxiri- XVIII asr boshlarida Buxoro xonligining siesiy va ijtimoiy-iktisodiy xaetida yuz bergan tushkunlik. b)Fargona vodiysi iktisodiy mustakilligining usishi.
v)Xududning yaxlitligi.
2. Davlat boshkaruv tizimi, armiya, solik va majburiyatlar, ilm-fan, xalk ommasining axvoli. Z.Qo’qon xonligining tugatilishini sabablari.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Bobur Z.M. Boburnoma.T.Yulduzcha, 1989, 368-bet.
2. Ibrat. Fargona tarixi.T., Kamalak, 1995, 335-bet.
3. Bobobekov X.N. Qo’qon tarixi. T.Fan., 1996, 239-bet.
4. Azamat Zie.O`zbek davlatchiligi tarixi.T.2000.
5. O`zbekiston davlatchiligi tarixi ocherklari.T.2001.

10 - Mavzu: Turkiston ulkasini CHor Rosiyasi tomonidan bosib olinishi va davlatchiligimiz

REJA
1. CHor Rossiyasining xarbiy istilosi tufayli mustakillikning Tula ravishda, Buxoro va Xevada kisman boy berilishi.
2. Mustamlakachilikning iktisodiy, siesiy, ma`naviy soxadagi kurinishlari.
3. Mintaka xalklarining milliy manfaatlarini, madaniyatlarini, ularning eng oddiy xak-xukuklarini mensimaslik

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Karimov I.A. Mustakilligimiz Bokiy bulsin. (Bizdan ozod va obod Vatan kolsin) T.2, T., 1996, 283-284 betlar.
2. Ibroximov A.Bizkim uzbeklar. T.SHark, 1999, 257-264 betlar.
3. O`zbekiston davlatchiligi tarixi ocherklari.T.2001
4. 3ieev X. Turkistonda Rossiya tajovuzi va xukmronligiga Karshi kurash. T.SHark, 1998, 480 bet.

11-Mavzu: Turkiston ulkasida jadidchilik xarakati va ularning davlatchilik goyalari.

REJA:
1. Jadidlarning milliy tarakkiet goyalari.(Isloxotchilik goyalari).
2. 1917 yil fevral inkilobi, 1917 yil 25 oktyabrdagi davlat tuntarishi, Turkiston muxtoriyati va XX asrning 20, 30, 40, yillarida ularga nisbatan bulgan munosabat.
3. Jadidchilik va xozirgi zamon.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Jadidchilik: isloxot, yangilanish, mustakillik va tarakkiet uchun kurash. Davriy tuplam. №1 T. Universitet, 1999, 219 bet.
2. Alimova D. Djadidizm v Sredney Azii: puti obnovleniya, nezavisimost'. T. O`zbekiston 2000, 24.bet.
3. Dustkoraev B.Turkistonning usuli idorasi kanday bulmogi kerak edi? Jadidlarning davlat tuzumi tugrisidagi karashlari..Jamiyat va boshkaruv, 1987, №2, B.13-16; 1998, №3, B.Zb-46.

12-Mavzu : O`zbekistonda milliy davlat chegaralanishini utkazilishi va uning okibatlari.

R E J A
1. Sovetlar davlatining "milliy birlashish formulasi" - shaklan mustakil (konstitutsiya, bayrog, madxiya) mazmunan mutlak karam milliy respublikalarning tashkil topishi.
2. Milliy davlatchiligimizga putur etkazilishi.
3. Bol'sheviklar andozasidagi milliy-xududiy chegaralanishning salbiy okibatlari. Urta Osie xalklari urtasidagi millatlararo munosabatlarni keskinlashishi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Karimov I.A.Tariximiz xam, kelajagimiz xam mushtarak. Bizdan ozod va obod Vatan kolsin.T.2, T.1996, 233-242 betlar.
2. Alimova D.g Golovanov A. O`zbekiston mustabid sovet tuzumi davrida:siesiy va mafkuraviy tayzik okibatlari (1917-1990).T.O`zbekiston, 2000, 73-bet.
3. Zieeva D. Kishanning sunggi xalkalari. (Jamiyat va boshkaruv) 1997, , №1.B.60-62.

13-Mavzu: O`zbekistonni sovetlar modelidagi tarakkieti va uning okibatlari.

REJA:
1. Yangi iktisodiy siesat, 1925-1929 yillirdagi er-suv isloxoti va uning okibatlari.
2. Industrlashtirish, kishlok xujaligini jamoalashtirish siesati va uning okibatlari.
3. Bol`sheviklar tomonidan amalga oshirilgan "madaniy inkilob" va uning okibatlari.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. O`zbekistonning zngi tarixi. Ikkinchi kitob. O`zbekiston sovet mustamlakachiligi davrida. T. SHark, 2000, 689 bet.
2. SHamsutdinov R. O`zbekistonda sovetlarning kuloklashtirish siesati va uning fojeali okibatlari.T.SHark, 2001, 366 bet.
3. Zieev X Sovet davrida O`zbekistonda kanday siesiy va ijtimoiy tuzum xukm surgan? "Mulokot", 1993, №9, №10, B.33-36.
4. Turkestan v nachale XX veka : istoki natsional'noy nezavisimosti.T.:SHark. 2000, 672 bet

14 - Mavzu : XX asrning 20 - 80 yillarida shurolar xokimiyatining katagonlik siesati va uning salbiy okibatlari.

REJA:
1. SHurolar xokimiyatining siesiy katagonlik siesatini mazmun moxiyati.
2. "18 lar guruxi", Inogomovchilik, Kosimovchilik, Badriddinovchilar. O`zbek zielilari ustidan yuritilgan katagonlik siesati. 50-80 yillarda katagonlikning Yangi tulkinlari.
3. Siesiy katagonlikning salbiy okibatlari.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yuk.T.-7, 1999, 132-154 betlar.
2. Germanov V. Istoriya Turkestana v usloviyax politicheskogo terrora. 20-30 godov.T.O`zbekistan, 2000, 40 bet.
3. O`zbekiston Yangi tarixi.Ikkinchi kitob.O`zbekiston sovet mustamlakachiligi davrida. T.SHark, 2000, 689 bet.

15 - Mavzu : Mustakillik va milliy davlatchiligimizni kaytadan tiklanishi

R E J A
1. Mustakillik yillarida milliy davlatchilik asoslarini kurilishi.
2. Эski ma`muriy tizimni tugatish va xokimiyat boshkaruv organlarini kayta kurish.
3. Yangi davlatchilikning xukukiy va siesiy asoslarini yaratish, davlatchilikda markaziy va maxalliy boshkaruv tizimini shaklllantirish.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Karimov IA. Yulimiz - mustakil davlatchilik va tarakkiet yuli.( Bizdan ozod va obod Vatan kolsin ) T.2., T. 1996, 210-232 betlar.
2. Boboev X., Normatov K. Milliy davlatchilik xakida.- T. Ezuvchi., 1999, 48-bet.
3. Boydadaev M. O`zbekiston Respublikasida davlat boshkaruvi tizimi shakllanishi va rivojlanishining xukukiy asoslari. T."Akademiya", 1999 , 184 bet.
4. Jalilov SH. Davlat xokimiyati maxalliy organlari isloxoti: tajriba va muammolar. T.O`zbekiston, 1994, 192 bet.