12
Film Fiction | Dekabr, №4
1961-ci ildə Brando rejissor kimi ilk və
son filmi, "One-Eyed Jacks" (Bir gözlü Valetlər)
filmini çəkdi. Filmdə baş rolu da özü ifa etdi.
1960-cı illərdə Brando bir sıra rollar ifa etsə də,
bir o qədər də yaddaqalan olmadı. 1967-ci ildə
Çarli Çaplinin "Honq Konqdan olan qrafinya"
filmində Sofi Lorenlə birlikdə baş rolu ifa etdi.
Onilliyin sonuna doğru karyerasında bir qədər
fasilə yarandı. Bunun əsas səbəbi isə
rejissorların qeyd etdiyi kimi, onunla işləməyin
çətin olması idi.
"Xaç Atası": 1970-ci illərin əvvəllərində
Frensis Ford Koppola Mario Puzonun "Xaç
Atası" əsəri əsasında eyniadlı filmin
çəkilişlərinə başladı.
Don Vito Karleone roluna isə sənətinin vurğunu
olduğu Marlon Brandonu dəvət etdi. M.Puzo da
qeyd edirdi ki, əsəri yazarkən Karleoneni
Brandonun obrazında təsəvvür etmişdi. 1972-ci
ildə ekranlara çıxan film Brandonun yüksək
səviyyəli aktyor oyunu nəticəsində böyük uğur
əldə etdi. Film "Ən Yaxşı Film" kimi Oskar aldı,
Marlon Brando da öz növbəsində "Ən Yaxşı
Aktyor" Oskarını qazandı. Lakin o mərasimdə
iştirak etmirdi və öz yerinə özünü hindu (apaçi)
əsilli qadın kimi təqdim edən Sakin Litlfezeri
göndərmişdi. Sakin səhnəyə çıxdı və amerika
hökumətinin yerli hindulara qarşı ayrı-
seçkiliyini əsas gətirərək Oskardan imtina etdi.
Sonradan isə onun əslində həvəskar aktrisa
olduğu üzə çıxmışdı.
Sonrakı Karyera: 1973-cü ildə
Bernardo Bertoluççinin "Last Tango in Paris"
(Parisdə Son Tanqo) filmi ekranlara çıxdı. Baş
rolları M.Brando və Mariya Şneyder ifa edirdi.
Filmin erotik təbiətinə və Brandonun ötən il
Oskardan imtina etməsinə baxmayaraq, o yenə
də "Ən Yaxşı Aktyor" kimi mükafata namizəd
göstərildi.
"Xaç Atası: II Hissə" (1974) filmində
onu yenidən filmə dəvət etsələr də, o imtina
etdi. Vito Karleonenin gəncliyini oynayan
Robert De Niro "İkinci Planda Ən Yaxşı Aktyor"
kimi Oskar qazandı. Kino tarixində ilk dəfə idi
ki, eyni adamı canlandıran iki aktyor Oskar
qazanırdı. 1978-ci ildə isə "Superman" filmi
ekranlaşdırıldı. Brando qəhrəmanın atası, Jor-El
obrazını ifa edirdi. Filmin çəkilişlərində cəmi iki
həftə iştirak etməsinə baxmayaraq, ona $3.7
milyon pul ödənmişdi.
Onun digər məşhur rolu isə
F.F.Koppolanın 1979-ci ildə çəkdiyi "Apocalypse
Now" (Apokalipsis Bu Gün) filmində Kolonel
Uolter E. Kurts idi. Marlon Brando 1989-cu ildə
"A Dry White Season" (Quru Ağ Mövsüm)
filminə görə sonuncu, 8-ci Oskar nominasiyasını
qazandı. Brando 1995-ci ildə "Don Juan De
Marco" filmində çəkildi. Filmdə onun aktyor
13
Film Fiction | Dekabr, №4
kimi ən böyük pərəstişkarlarından biri, Conni
Depp də çəkilib. Onun çəkildiyi son film 2001-ci
ildə ekranlara çıxan "The Score" (Hesab) oldu.
Bu filmdə onunla birlikdə Robert De Niro və
Edvard Norton da çəkiliblər. Fəaliyyətini isə
"Hörümçək Adam" cizgi filmində səsləndirdiyi
zalım qoca obrazı ilə başa vurdu.
Son illər: Marlon Brandonun çəki ilə
bağlı problemləri var idi. O, tez-tez yaxın dostu,
Maykl Ceksonun "Neverland" rançosuna gedir
və orada istirahət edirdi. 2001-ci ildə isə onun
"You Rock My World" mahnısına çəkilən klipdə
göründü.
O, 2004-cü ildə 80 yaşında, ağ ciyər
fibrozu nəticəsində yaranan
tənəffüs çətinliyi
səbəbindən vəfat etdi. O kremasiya edildi,
qalıqlarının bir hissəsi Taiti, digər hissəsi Ölüm
Vadisinə dağıdıldı.
2006-cı ildə ekranlara çıxan "Supermen
Qayıdır" filmində kompüter qrafikasının
köməyilə onun obrazı yaradıldı.
Siyasi Fəallıq: Brando gənc yaşlarından
etibarən hökumətin digər xalqlara, qitənin yerli
əhalisinə qarşı ayrı-seçkiliyinə laqeyd qala
bilmirdi. 1963-cü ilin avqustunda Çarlton
Heston, Burt Lankaster, Sidney Poyter, Pol
Nyuman və digərləri ilə birlikdə "azadlıq
yürüşləri"ndə iştirak etdi. Yürüşlərin əsas
məqsədi irqi ayrı-seçkiliyin tənqidi idi. Brando
qaradərililərin hüquqlarını müdafiə edən
Martin Lüter Kinqə dəstək çıxdı. O, hinduların
da eyni hüquqları əldə etməsi uğrunda böyük
işlər gördü. Bunun bariz nümunəsini isə 1972-ci
il Oskar mükafatının təqdimat mərasimində
görmək olar.
Şəxsi Həyatı: Marlon Brando "Anamın
mənə oxuduğu mahnılar" adlı
avtobioqrafiyasında qeyd edir ki, məclislərin
birində Merilin Monro ilə tanış olmuşdu. O,
pianoda ifa edirdi. Aktyor bildirir ki, onlar
arasında qısa sevgi münasibətləri olmuşdu.
1957-ci ildə Anna Kaşfi adlı aktrisa ilə evləndi.
1959-cu ildə oğlu Kristian Brando dünyaya
gəldikdən sonra cütlük ayrıldı.
1960-cı ildə Brando özündən altı yaş
böyük olan aktrisa Movita Kastanada adlı
aktrisa ilə ailə həyatı qurdu və evlilik iki il
sürdü. Birlikdə iki uşağa sahib oldular.
1962-ci ildə isə 20 yaşlı Tarita Teripiya
adlı qadınla evləndi və onların iki uşağı oldu.
Evlilik 1972-ci ildə ayrılıqla nəticələndi.
Son evliliyi isə Maria Kristina Ruislə oldu.
Onlar birlikdə üç uşağa sahib oldular. Beləliklə,
Brando on bir uşağa sahib idi. Bunlardan üçü
övladlığa götürülmüşdü.
Marlon Brando bütün dövrlərin ən yaxşı
aktyorlarından biri
kimi kino tarixində özünə
yer tutub. Hollivud Şöhrət Xiyabanında ulduza
malikdir. Karyerası ərzində 8 Oskar, 7 BAFTA, 6
Qızıl Qlobusa nominant olan Brando Amerika
Film İnstitutunun (AFİ) bütün dövrlərin "100 ən
yaxşı aktyor"u siyahısında 4-cü yerə layiq
görüldü. "Time" jurnalı onu 20-ci əsrin ən dahi
adamlarından biri seçdi. Ondan sonra
incəsənətə gələn yüzlərlə aktyor və musiqiçi
onu əsas ideal kimi qələmə veriblər. Onlar
arasında Ceyms Din, Elvis Presli, Cek Nikolson,
Al Paçino, Robert De Niro, Uorren Bitti, Ömər
Şərif, Conni Depp və b. var.
Onun kino sənətinə verdiyi töhfələr heç
vaxt yaddan çıxmayacaq və M.Brando uzun illər
ərzində əfsanə olaraq filmlərdə və tamaşaçıların
qəlbində yaşayacaq.