G. A. Shahmurova yosh fiziologiy as I

parta tavsiya etiladi.
Parta bir va ikki o 4rinli qilib yasaladi. Har bir partaning suyanchig4i, 
o 4tirg 4ichi, masofasi va differentsiyasi, yozuv stoli qismlari bo'ladi. 
P a rta n in g su y an ch ig 'i bola b el-d u m g 4aza qism ining q o 4shim cha 
tayanishini ta ’minlaydi. Suyanchiq bola um urtqa p o g ‘onasinmg bel 
egriligiga mos kelishi kerak.
Bola partaga to ‘g4ri o'tirganda, parta qirg‘og4i bilan ko'kragi orasida 
3-5 sm masofa qolishi kerak. Suyanchiq oralig'i - gorizontal bo'yicha 
k u rsi s u y a n c h ig 'ig a c h a b o 4lgan m aso fa o ‘quvchi g a v d a sin in g
diametridan 3-5 sm ortiq bo'lishi kerak. Masofa musbat, manfiv, nol 
b o iish i mumkin,
Suyanchiq o ra lig 'i oshib ketsa, o ‘quvchi ish la y o tg an d a kursi 
suyanchig4iga tayana olmaydi va bukilib o'tiradi. Suyanchiq oralig4i 
kamayib lcetsa, siqilib qoladi. Partaning oldingi cheti o 4tirg4ichdan 3-5 
sm o'tishi maqsadga muvofiqdir. Partaning yozuv stoli (qirg4og4i) 15-25° 
qiyaroq qilib tayyorlanadi. Bu ko'rishni yengillashtiradi, kitob biroz qiya 
qilib qo'yilganda pastki qator bilan yuqori qatorda k o 4z bilan kitob 
orasidagi masofa bir xil bo'ladi. Kitob gorizontal q o 4yilsa, o'qilganda 
k o 4z moslashishi bir necha m arta o 4zgaradi. U quvchilarni partag a 
o'tqazishda bo'yini parta raqamiga moslash zarur. Bo'yi eng past bola 
110 sm, novchasi 179-180 sm b o 4ladi. Barcha o 4quvchilar 7 ta b o 4y 
guruhiga bo 4linadi. Parta raqamlari ham 6 dan 12 gacha bo 4ladi. L.F. 
Listov bolaning bo'yiga qarab parta nomerini aniqlash uchun quyidagi 
formulani tavsiya qiladi, ya’ni bola bo4ynining oldingi raqami o 4nligidan 
5 ni ayrilsa, shu bola o 4tiradigan partaning nomeri kelib chiqadi. Masalan, 
bolaning bo4yi 148 sm, 14 dan 5 ni ayirib tashlaymiz; unda 9 qoladi. 
Demak, 148 sm bo4yli bola 9-partada o 4tirishi kerak. Quyidagi jadvalda 
p artaning asosiy o'lcham lari keltirilgan (1964, 1971 -yilgi G OSTlar 
bo'yicha).