Njësia udhëheqëse
Udhëheqja dhe programimi automatik
Teknik i makinerisë
33
e veglës. Gjatë lëvizjes pandërprerë kontrollon dhe për mirëson lëvizjet
duke i përshtatur me llogaritjet e bëra të rrugës.
Te interpolacioni linear vegla lëviz në mënyrë drejtvizore nga
pika fi llestare deri tek ajo përfundimtare e shtegut. Interpolacioni li-
near lejon teorikisht dhe njëkohësisht lëvizje nëpër cilëndo numër të
aksit. Në atë mënyrë mund edhe të bëhen të gjitha profi let e lëvizjeve
në hapësirë. Gjatë përdorimit të interpolacionit linear për lëvizjet e la-
kuara, formohet kontura e lakuar nga mbledhja, gjatë së cilës çdo është
interpolacion i veçantë linear. Sa më i madh të jetë numri i pikave që for-
mojnë, për aq është më afër është edhe lëvizja e dhënë deri te kontura
ideale e lëvizjes drejtvizore.
Interpolacioni rrethor është kufi zuar në sipërfaqet e theme lore
të makinës, të formuara nga rrafshet X-Y, X-Z apo Y-Z. Interpolacioni
rrethor nuk mund të përdoret si interpolacion hapësinor të lëvizjes së
tri apo më shumë akseve njëkohësisht. Te inter polacioni rrethor, njësia
udhëheqëse llogarit pikat e shumta të rrugës së dëshiruar rrethore në
mes dy pozitave të fundit të veglave të këto pika pastaj që përdoren për
rregullimin e lëvizjes, ashtu që vegla largohet nga rrethi i caktuar vetëm
për aq është shuma numerike e dhënë.
Ʉɪɭɠɧɚ ɢɧɬɟɪɩɨɥɚɰɢʁɚ ɜɨ ɪɚɡɥɢɱɧɢ ɪɚɦɧɢɧɢ
Interpelanca rrethore në rrafshe të ndryshme
Çerek
rrethi
Rrethi
Pjesë
rrethi
Interpolacioni rrethor
Udhëheqja dhe programimi automatik
Njësia udhëheqëse
34
Teknik i makinerisë
Interpolacionin spiral e kombinon interpolacionin rrethor dhe
atë linear në bazë të aksit së tretë. Shembujt e interpolacionit spiral janë
paraqitur në ilustrimet vijuese:
ɋɩɢɪɚɥɧɚ ɢɧɬɟɪɩɨɥɚɰɢʁɚ
ɉɚɪɚɛɨɥɢɱɧɚ ɢɧɬɟɪɩɨɥɚɰɢʁɚ
Ʉɭɛɧɚ ɢɧɬɟɪɩɨɥɚɰɢʁɚ
Për interpolacionin parabolik përdoren tri pika jolineare për afri-
min e atyre të shtrembëruara të cilat kanë formë të lirë. Ky interpolacion
përdoret për përpunimin e kallëpeve dhe formave të lira në raport me
gomat e defi nuara precize. Përparësia e përdorimit të interpolacionit
parabolik është në zvogëlimin e pikave të nevojshme programore, po-
thuajse për pesëdhjetë herë në krahasim me interpolacionin linear.
Interpolacioni i lakuar në bazë të rendit të tretë i njohur edhe si
interpolacioni kubik, parashikon lëvizje nëpër tri akse për përpunimin
e formave të ndërlikuara, komplekse, siç janë edhe sipërfaqet e veglave,
karroceritë e automobilave etj.
3.3. Lidhja në mes njësisë udhëheqëse dhe makinës
Meqenëse kompjuteri i njësisë udhëheqëse dhe makinës janë të
lidhura në mënyrë elektronike, doemos duhet të ekzistojë një aparat i
komanduar që llogaritë e bëra nga kompjuteri t’i shndërrojë në impulse
komanduese (sinjale) të drejtuara deri te motorët që mundësojnë lëvi-
zjet.
Interpolacioni spiral
Interpolacioni parabolik
Interpolacioni kubik
Njësia udhëheqëse
Udhëheqja dhe programimi automatik
Teknik i makinerisë
35
Ky aparat komandues te C-MAKINAT NUMERIKE emërtohet sh-
ndërrues i impulseve në pjesë energjetike.
Shndërruesi i impulseve më së tepërmi paraqet tërësi speciale të
veçuar nga njësia udhëheqëse. Zakonisht shndërruesi i impulseve në
veçanti programohet edhe atë nga prodhuesi. Njëherë ai program i vër-
tetuar, përdoruesi nuk mund ta ndryshojë Shndërruesit e impulseve re-
gjistrohen edhe si komanda PC.
Kompjuteri drejt njësisë udhëheqëse nuk mund t’i aktivizojë në
mënyrë direkt funksionet makinerike me vegla. Për ndërrim të impulse-
ve (sinjaleve) ndërmjet kompjuterit dhe veglave makinerike, nevojitet
ndërmjetësues që ka për detyrë impulset e rrymës nga njësia udhëheqë-
se t’i transformojë për kërkesat e makinave me vegla, ashtu që ajo të rea-
gojë në çdo impuls të rrymës.
Ndërmjetësuesin e përbëjnë: shndërruesit, krahasuesit, përforcu-
esit e pjesës energjetike.
Shndërruesit mund të jenë nga lloji i A/D apo D/A gjegjësisht sh-
ndërruesi i sinjaleve analoge në digjitale dhe anasjelltas.
Krahasuesit i formojnë të ashtuquajturit automobilat logjik të cilët
mund të jenë nga lloji: DHE, OSE dhe JO.
Shembull: Që të inkuadrohet përpunimi i ri, kusht është që numri
i caktuar i veglave të jenë jashtë zonës së punës, që të përfundojë masa
punuese. Pra, duhet ndërlidhje logjike nga lloji “DHE” për vazhdimin e
punës.
Përforcuesit kanë rol që impulset e rrymës me mundësi të vogla t’i
shndërrojnë në impulse me mundësi të mëdha.
Udhëheqja dhe programimi automatik
Njësia udhëheqëse
36
Teknik i makinerisë
Pyetje
1. Cilat janë detyrat themelore të njësisë udhëheqëse?
2. Me çfarë lloje të udhëheqjes mund të jenë UE pa varësi
funksionale të lëvizjeve?
3. Çka është udhëheqja skajore?
4. Cilat janë karakteristikat e UE nga lloji 2,5D?
5. Numëro komponentet e UE.
6. Çfarë funksioni kryen krahasuesi (diskriminatori)?
7. Çka është interpolacioni?
8. Numëro llojet e interpolacionit.
Përgjigje (vërejtje)
Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
Udhëheqja dhe programimi automatik
Teknik i makinerisë
37
4
NJËSIA UDHËHEQËSE FANUC - SISTEM OTE
QËLLIMET
Nxënësi:
Të njohë njësinë udhëheqëse nga prodhuesi konkret. Të bëjë për-
shkrimin CRT/MDI panelit të njësisë udhëheqëse. Të identifi kojë gru-
pet e sustave të panelit. Të sqarojë kuptimin e grupeve të sustave. Të
ndërlidhë përdorimin e SOFT sustave me pamjen e dhënë në monitor.
Të ndërlidhë përdorimin e sustave të caktuara me regjimin e caktuar
të punës së makinës. Të sqarojë funksionet e sustave. Njohë mënyrën
e përdorimit të sustave për dhënie të informatave. Të sqarojë e të për-
shkruaj udhëheqësit makinerik panel nga UE. Të numërojë modelet e
punës me UE. Të analizojë mënyrat e testimit të programit. Të sqarojë
transferimin e të dhënave nga kompjuteri në UE. Të dallojë alarmet dhe
mesazhet nga operatori i UE-së. Të manipulojë në mënyrë manuale me
njësinë udhëheqëse në makinën C-MAKINAT NUMERIKE industriale.
Dostları ilə paylaş: |