Katıların Yapısı
Katı hal maddenin en düzenli halidir. Katı maddeyi oluşturan atom ve moleküller birbirine çok yakındır ve aralarındaki boşluklar çok azdır. Atom ve moleküller arasında bir düzenlilik vardır.
Çevremize baktığımız zaman genellikle iki tür katı görürüz. Bunlar; Çevremize baktığımız zaman genellikle iki tür katı görürüz. Bunlar; Amorf katılar, Kristal katılardır.
Amorf Katılar Amorf katılar, gelişigüzel bir yapı gösterirler. Genellikle sıvı halinin ani olarak soğutulmasıyla elde edilirler. Belir bir E.N. Yoktur. Amorf katılar belli bir sıcaklık aralığında gitgide yumuşarlar ve akıcılık kazanırlar.
Kristal Katılar Maddelerin katı haldeyken sahip oldukları geometrik molekül yapısıdır. Kristal örgüyü oluşturan molekül veya iyonlar uzayda bütün örgü boyunca düzenli olarak tekrarlanır.
Birim Hücre Bir kristalin tüm özelliklerini gösteren en küçük yapı taşına birim hücre denir.
Kristal Türleri Metalik Katılar İyonik Katılar Kovalent Katılar Moleküler Katılar
Metalik Katılar Kolay tel ve levha hâline gelebilir. Isı ve elektriği iyi iletir. Parlaktır.
İyonik Katılar Farklı büyüklükte pozitif ve negatif elektronlardan oluşmuşlardır. Elektronlarını kolaylıkla verebilen atomlarla (metal gibi) bu elektronları kolaylıkla alabilen atomlar (ametal gibi) arasında elektron transferi olur ve iyonik kimyasal bağlar oluşur.
İyonların bir arada kalmasını sağlayan elektrostatik itme ve çekme kuvvetleridir. İyonların bir arada kalmasını sağlayan elektrostatik itme ve çekme kuvvetleridir.
Özellikleri Erime noktaları çok yüksektir. Katı halde elektriği iletmezler.
Kovalent Katılar Örgü noktalarındaki atomlar, elektronlarını ortaklaşa kullanarak bir arada tutarlar ve kristal katıları oluştururlar. Bu kristallerde bir ağ yapısı oluşturur. Çok serttirler ve erime noktaları yüksektir.
Elmas.Bilinen en sert ve erime noktası en yüksek katıdır. Kesme işlemlerinde kullanılır. Elmas.Bilinen en sert ve erime noktası en yüksek katıdır. Kesme işlemlerinde kullanılır. Grafit ise parlak siyah renkte kaygan ve elektriği ileten bir katıdır.
Moleküler Katılar Moleküler katılarda örgüyü oluşturan birimler moleküllerdir. Molekülleri bir arada tutan kuvvetler Van Der Walls kuvvetleri ve Polar Kovalent bağdır.
Kristal Katılar ile Amorf Katılar Arasındaki Farklar Katıyı oluşturan taneciklerin üç boyutlu örgü yapısı vardır. Bu amorf katılarda mevcut değildir. Amorf katılar belli bir sıcaklık aralığında git gide yumuşayarak akıcılık kazanırlar. Kristal katıların ise sabit sıcaklıklarda belirli bir erime noktaları vardır.
Alıştırmalar 1. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi iyonik katıdır? A) NaF B)CH4 C)SO2 D) H2O
2. Aşağıdakilerden hangisi metalik kristallerin genel özelliklerinden değildir? A) Genellikle parlaktırlar C) Tel ve levha haline gelebilirler. D) Çözünürlükleri yüksektir.
3. Aşağıdakilerden hangisi katı türlerinden değildir? A)Kovalent katılar B)Polar katılar C)Moleküler katılar D)Metalik katılar
4. Genellikle sıvı halinin ani olarak soğutulmasıyla elde edilen madde türü nedir? A)Kristal B)Sıvı C)Amorf D)Gaz
5. Bir kristalin tüm özelliklerini gösteren en küçük yapı taşına…………… denir. 6. Kovalent kristallere en önemli örnek karbonun allotropları olan……. ve …….. dır.
7.Kristal adını verdiğimiz şey, maddelerin katı haldeyken sahip oldukları moleküler yapıdır. ( D / Y)
Cevap Anahtarı A D B C Birim hücre Doğru
Dostları ilə paylaş: |