Guliston davlat universiteti sotsial psixologiya



Yüklə 1,24 Mb.
səhifə69/92
tarix06.01.2023
ölçüsü1,24 Mb.
#98273
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   92
portal.guldu.uz-Sotsial psixologiya

Mas'uliyatsizlik... Bu ko'pincha demagaglar va provokatorlar tomonidan qo'zg'atilgan tajovuzkor olomonning ajoyib shafqatsizligini keltirib chiqaradi. Mas'uliyatsizlik olomonga kuchsizlarni oyoq osti qilishga va kuchlilarga bosh egishga imkon beradi.
Temperament sohada olomonning psixologik xususiyatlari jismoniy faollik va tarqoqlikda namoyon bo'ladi.
Jismoniy faoliyat... Darhol kiritilgan g'oyalarni harakatga aylantirish istagi olomonga xos xususiyatdir.
Turli xillik... Itoatkor olomonga ta'sir qiluvchi patogenlar juda xilma-xildir - bu uning o'ta o'zgaruvchanligini tushuntiradi. Olomonning yaxshi shakllangan e'tiqodlari ustida doimo paydo bo'ladigan va yo'q bo'lib ketadigan yuzaki fikrlar, g'oyalar va fikrlar qatlami yotadi. Olomonning fikri bir xil emas.
Aniq maqsadlarning yo'qligi, tuzilmaning yo'qligi yoki tarqoqligi olomonning eng muhim xususiyatini - uning bir turdan (yoki pastki ko'rinishdan) boshqasiga oson konvertatsiya qilinishini keltirib chiqaradi. Bunday transformatsiyalar ko'pincha o'z-o'zidan paydo bo'ladi. Ularning odatiy naqshlari va mexanizmlarini bilish sizni avantyuristik maqsadlarda yoki uning o'ta xavfli harakatlarini atayin oldini olish uchun olomonning xatti-harakatlarini ataylab manipulyatsiya qilishga imkon beradi.
Axloqiy soha olomonning psixologik xususiyatlari ko'pincha axloq va dindorlikda uchraydi.
Axloq... Olomon ba'zida juda yuksak axloqni, yuksak namoyishni namoyish qilishi mumkin: fidoyilik, sadoqat, fidoyilik, fidoyilik, adolat tuyg'usi va boshqalar.
Dindorlik... Olomonning barcha e'tiqodlari ko'r-ko'rona itoatkorlik, shafqatsiz toqat qilmaslik, diniy tuyg'ularga xos bo'lgan eng shiddatli targ'ibotga muhtojlik xususiyatlariga ega.
Olomon dinga muhtoj, chunki barcha e'tiqodlar ular diniy nizolarga yo'l qo'ymaydigan diniy qobiqda bo'lgan taqdirdagina o'zlashtiriladi. Olomon e'tiqodlari har doim diniy shaklgaega. Olomon ichida, individual, agar u izolyatsiya qilingan holatda bo'lsa, unga mutlaqo begona bo'lishi mumkin bo'lgan bir qator o'ziga xos psixologik xususiyatlarga ega bo'ladi. Bu xususiyatlar olomon ichida uning xatti-harakatlariga bevosita ta'sir qiladi.Olomon ichidagi odam quyidagi xususiyatlar bilan ajralib turadi.
Anonimlik... Olomon ichida shaxsni o'zini anglashning muhim xususiyati uning noma'lumligini his qilishdir. "Yuzsiz massada" adashib, "boshqalar kabi" harakat qilib, odam o'z xatti-harakatlari uchun javobgarlikni to'xtatadi. Odatda tajovuzkor olomonning harakatlariga hamroh bo'ladigan shafqatsizlik. Olomonning bir a'zosi unda noma'lum ko'rinadi. Bu tashkiliy aloqalardan soxta mustaqillik tuyg'usini vujudga keltiradi, uning yordamida inson qaerda bo'lmasin, mehnat jamoasiga, oilasiga va boshqa ijtimoiy jamoalarga qo'shiladi.
Instinktivlik... Olomon ichida, shaxs o'zini boshqa instinktlarga berib yuboradi, u hech qachon, boshqa vaziyatlarda ham, erkinlikka berilmaydi. Bunga olomon ichida shaxsning noma'lumligi va mas'uliyatsizligi yordam beradi. Uning qabul qilingan ma'lumotni oqilona qayta ishlash qobiliyati pasayadi. Alohida odamlarda mavjud bo'lgan kuzatuv va tanqid qilish qobiliyati olomon ichida butunlay yo'qoladi.
Ongsizlik... Ongli shaxs olomon ichida yo'qoladi, eriydi. Ongsiz shaxsning ustunligi, xuddi shu takliflar bilan aniqlangan his-tuyg'ular va g'oyalarning yo'nalishi va darhol taklif qilingan g'oyalarni harakatga aylantirish istagi olomon ichidagi shaxsga xosdir.

Yüklə 1,24 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   92




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə