48
tayanadi. Analizatorlar undan tashqari o‗lchov axborotiga ishlov beruvchi elektron sxema,
raqamli indikatsiyali
elektron displey va operator klaviaturasidan tashkil topgan. Qizdirgich, karbonli (uglevod – vodorodli) vakuumli
kvars trubkalari to‗plamidan tashkil topgan bo‗lib ochiladigan qopqoqda bo‗lib qizdirish kamerasini tashkil etadi.
Analizatorning umumiy ko‗rinishi 1 – rasmda ko‗rsatilgan. Analizatorlarning ish tamoyili termografimetrik tahlilga
asoslangan, bo‗lib bunda, namunaning massasi o‗lchanadi va berilgan operatorning rejimida namuna quritiladi,
qoldiq massa o‗lchanadi, massaning nisbiy o‗zgarishi hisoblanadi. Displeyda namlikning
massaviy ulushi yoki
quruq qoldiqning massaviy ulushi bo‗yicha natijalar (foizlarda) ifodalanadi.
Analizatorlar quyidagi qurilmalar va funksiyalar bilan ta‘minlangan:
Tashqi tosh yordamida vazn o‗lchovchi qurilma yustirovkalanishi;
Namunani quritishning turli rejimlarini o‗rnatish (avtomatik, vaqt bo‗yicha, tezlashtirilgan, qadamli,)
mumkinligi;
Namuna massasini akslantirish rejimida operator komandasi bo‗yicha analizator ko‗rsatishini ―0‖ ga
o‗rnatish qurilmasi;
Quritishning turli temperaturalarini o‗rnatish qurilmasi;
O‗zini – o‗zi diagnostikalash;
Namunaning turli xarakteristikalarin i (namligi, massasi va b.q.) akslantirilishi.
Analizatorlar ma‘lumotlarni periferiya qurilmalari (masalan, shaxsiy kompyuter, printer)ga
uzatish uchun
aloqaning raqamli interfeysi bilan ta‘minlangan.
Qiyoslanganlik belgisi analizatorning ustki paneliga qo‗yiladi.
Analizatorning dasturiy ta‘minoti o‗rnatilgan bo‗lib, hisoblanadi va statsionar apparat qismida ma‘lum
dasturiy vositalar asosida foydalaniladi.
Dasturiy ta‘minotining modifikatsiyalanishi yoki alohida interfeys orqali yuklanishi, hamda boshqa turdagi
vositalar yordamida himoya choralari qabul qilingandan so‗ng bo‗lishi mumkin emas.
Ishlab chiqaruvchining maxsus qurilmalarni qo‗llamasidan dasturiy ta‘minotni o‗zgartirib bo‗lmasligi,
o‗lchash ma‘lumotlari va sozlashlardan nosanksiyali foydalanishdan himoyalaydi.
Foydalanuvchining interfeysi orqali dasturiy ta‘minotga o‗zgartirish kiritib bo‗lmaydi.
MD – 83 turdagi namlik analizatorini qiyoslash metodikasi
Qiyoslashda 2-jadvalda keltirilgan tadbirlar amalga oshiriladi.
Qiyoslash tadbirlari va vositalari
1-jadval
№
Qiyoslash tadbirlari
Metodlar va
tadbirlarning
o‗tkazilishi
Hisoblash
vositalari
1
.
Tashqi ko‗rik
.4.1 n
2
.
Sinab ko‗rish
.4.2 n
3
.
Metrologik xarakteristikalarni
tekshirish
GOST
OIMLR
111-1-2009
bo‗yicha
Ye2
aniqlik
sinfiga
muvofiq
keluvchi
toshlar
GOST
6709-72
bo‗yicha
distillangan
suv
3
.1
Analizator ishini namuna massasining qiymatini
ifodalash rejimida tekshirish
.4.3.1 n
3
.2
Analizator ishini namuna massasi qiymatini
ifodalash rejimida va ko‗rsatishlarni ―0‖ ga o‗rnatish
qurilmasi ishlaganda tekshirish
.4.3.2 n
3
.3
Qiyalikning ta‘sirini tekshirish
.4.3.3 n
3
.4
Mos keluvchanlikni tekshirish
4.3.4 n
3
.5
Diapazonni va namlikning
massaviy ulushini
o‗lchash xatoligini tekshirish
4.3.5 n
Qiyoslashda 1-jadvalda ko‗rsatilganlaridan tashqari, o‗zining texnik va metrologik parametrlari bo‗yicha
aniqligi past bo‗lmagan qiyoslash vositalarining qo‗llanilishiga ruxsat beriladi.
Xavfsizlik talablari
Qiyoslashni o‗tkazishda ekspluatatsion xujjatlarga muvofiq holda analizator, o‗lchashlarning
etalon
vositalari, sinash qurilmalariga bo‗lgan xavfsizlik talablariga rioya qilinishi kerak. Undan tashqari tashkilotning
xavfsizlik bo‗yicha talablariga rioya qilinishi zarur.
Qiyoslash sharoitlari
qiyoslash tadbirlari atrof – muxitning barqaror temperaturasida o‗tkazilishi kerak
qiyoslash tadbirini o‗tkazish sharoitlari;
atrof – muhit temperaturasi plyus 5 dan 40 0S
qiyoslash vaqtidagi
49
nisbiy namlik 30% dan 80%gacha
atmosfera bosimi 86 dan 106.7 kPa
ta‘minlash kuchlanishi nominal qiymatdan
2 % ortmasligi;
namlikning massasi ulushini o‗lchashda raqamlangan shkalaning bo‗lim qiymati 0,1 yoki 0,01 qatordan
ekspluatatsion xujjatga muvofiq tanlanadi.
Qiyoslashni o‗tkazish
Tashqi ko‗rik.
Tashqi ko‗rikda qiyoslanayotgan analizatorning ekspluatatsion va texnik
xujjatlarining muvofiqligi
o‗rnatilishi kerak.
Qiyoslanayotgan analizator tashqi ko‗rikka quyidagi maqsadlar uchun tortiladi:
Xavfsizlik belgisi mavjud bo‗lsa xam, ko‗rinib turadigan buzilishlarning bo‗lmasligi;
Majburiy yozuvlar, qiyoslanganlik belgisi, nazorat belgilari (kleymo, plomba va b.q) mavjudligi;
Nosanksionar foydalanish bo‗yicha himoya vositalarining ishchi holatda ekanligi ya‘ni, nosanksionar
foydalanishning yo‗qligini tekshirish;
Ushbu talablarning birortasi bajarilmasa qiyoslanayotgan analizator qiyoslashdan o‗tmagan xisoblanadi.
4.2.1. ishlatib ko‗rishda tekshiriladi:
- indikatsiya qurilmalarining ishga yaroqliligi;
- namuna massasini ifodalash rejimida analizator ko‗rsatishlarini operator komandasi bo‗yicha ―0‖ ga
o‗rnatish qurilmasining ishi;
- analizatorni daraja bo‗yicha o‗rnatilishini, darajaga o‗rnatish qurilmasi yordamida o‗rnatish imkoniyati;
- ekspulatatsion xujjatlarda ko‗zda tutilgan funksional imkoniyatlarning ishga yaroqliligi;
4.2.2. analizator ko‗rsatishlarini ―0‖ ga o‗rnatish qurilmasining ishi quyidagi tartibda tekshiriladi: analizator
pallasiga tosh qo‗yiladi va ―Tare/Reset‖tugmasi bosiladi. Displeyda ―nol‖inchi ko‗rsatishlar o‗rnatilishi kerak. Tosh
olib tashlangach displeyda o‗rnatilgan toshning massasiga teng bo‗lgan minus ishorali massa qiymati o‗rnatilishi
kerak. Bu tadbirlar 4.3 bo‗yicha analizatorning metrologik xarakteristikalarini tekshirish bilan birga o‗tkazilishi
mumkin.
4.2.3. ishlatib ko‗rishda dasturiy ta‘minotni R50.2.077-2011 ―GSI. Ispыtaniya sredstv izmereniy v selyax
utverjdeniya tipa. Proverka obespecheniya zaщitы programmnogo obespecheniya‖.
4.2.4. talablardan birortasi bajarilmay qolgan holda qiyoslanayotgan analizator qiyoslashdan o‗tmagan bo‗lib
hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: