I c I l d VII-XII əsrlər azərbaycan şERİ

H ə m iş ə   n ə ğ m ə ,  q ə z ə llə r  səd ası  a ltın d a -  
M ey   istə,  ə rlə ri  b ir  d ə m   u n utm a,  x a tirə   sal.
H ə m iş ə   ay  kim i  n u r saç,  ə tir  saçan  m ü şk   ol, 
H ə m iş ə   lalə  o lu b   gül,  b u   sə rv lə r tə k   ucal.
17
B u stan m  z in ə tin i  b ü sb ü tü n   apardı  x ə z a n ,
H a v a   sərt  oldu,  su lar  d a  g ö y ərd i  g ö r  n ə   yam an!
Q a rə t  oldu  b a h a rm   b a ğ la ra   sərd iy i  ip ə k , 
R ə n g in i,  z in ə tin i  g ü lzarm   itirdi  cahan.
N ə   ə tir qaldı,  n ə   rə n g   saçları  ü stü n d ə   yazm ,
N ə   ə riş  qoydu,  n ə   arğac  ip əy i  ü std ə  zam an.
Y u x u lu  n ə rg iz   oy an d ı,  y u x u y a  getdi  çiç ə k , 
G izli  n ar aşk ara  çıxdı,  g ü z  özü  oldu  nihan.
T ə rs a   çadırı  kim i  oldu  səm an m   g ey im i,
O ld u   yəh u d i  libası  çölün  örtüyü  h am an .
D ö y ü şü b lər,  e lə   bil,  alm a  ilə  nar  g ilə si,
C ızılıb   ü zləri,  v a rd ır b ə d ə n d ə   y arə,  am an!
N a r  vurub  alm an ın   alnını  qızıl  qan  e ləy ib , 
A lm an m   d ərd i  ilo  narın  olub  sinosi  qan.
D ilb ə rin   g ö zləri  tok  n ə rg iz   açıb  g öz  b ağda, 
A şiq in   hiisnii  kim i  xcyrıi  gülü  olm uş  oyan.
18
C am aat  b ü rü n d ü   x o z  paltarlara -  
A ğ aclar  ü stü n o   ə sd ik c ə   xəzan.
H avalar  tu tu ld u ,  su la r  duruldu,
D ünya  h id d ə tlə n d i,  qocaldı  cavan.
88
A lm ay la,  h cy v ay la,  n arla  d o ldu  bağ,
B oş  q ald ı  la lə d ə n ,  g ü ld ən   gülüstan.
K ə k lik   q aq q ıltısı  d ağdan  k əsild i,
Q ırq o v u l  səd ası  g ə lm ir  tarladan.
19
Y erin   rən g i  soldu,  hava  soyudu,
Q ırm ızı  şərab   iç,  al  sarı  heyva.
Y ağ ış  m c y n ə lə rin   yudu  to zu n u ,
Q a ıa   b u lu d lara  büründü  səm a.
B ağ d a  giil  ycrini  tutdu  o d -o c a q ,
B iilbülün  ycrini  b ir  qara  qarğa.
Ycl  sərd i  b u d ağ a  qırm ızı  ipok,
S apsarı  atlasa  biiriindü  səh ra.
20
E y ləy ir  d ü n y ay a  fə rv ə rd in   yeli  h ə r  d əm   sə fə r, 
E y ləd ik cə  h o r  so fə r  d ü n y ay ə  o  çalm ış  z ə fə r.
B ə n z ə y ir  b ü tx a n ə y ə   rə n g in liy in d ə n   gülistan, 
O xşayır  y a q u ta   dağ,  fıruzo  sə rv i-Q a tfə r.
E yloyir  bülbül  foğan,  g ü lşən   d ə   h ə r  saət  y cno, 
N azlanır g ü llə r  b ax ıb   g ö rd ü k cə  h o r  dom   nalolor.
T utiyə  b ə n z ə r   şo q a iq   d im d iy in d ə  q ır tutub,
Suri  z ə rd ir,  üstünü  qıp q ırm ızı  to z la r  bozər.
İldırım ,  şim şə k   çax ar,  daim   b u lu d la r  oynaşar, 
Sanki  z ə n c i  ord u su   ta ta r  görüb  x ə n c ə r  çəkor.
Ə trə  q ə rq   o lm u ş  ç ə m ə n   T ibet  k im i  b aşd a n -b a şa , 
Bağ  b o y a n m ış  c ü rb ə c ü r rə n g lə rə   sanki  Ş ü ştər.

---

B ə n z ə y ir b a ğ la rd a  n ə rg iz   b ü tlərin   ə llə rin ə , 
Q o l-b ilə k  m in a   tam am ,  ovcu  h ə n a d ır  sə rb ə sə r.
G öl  kiilək  ə s d ik c ə   b ə n z ə r  k ö k sü n ə  şah in lərin , 
S an k i  tav u sd u r  q ızılg ü l,  b a ğ d a  açm ış  balü  pər.
Q a ld ın r  t ə k - tə k   b ə n ö v şə   çay lar iistd ə  başrnı, 
Y am y aşıl  atlas  y e rə   s ə n n iş   göy  ö rtü k ,  sal  n ə z ə r.
21
E lə  b il  kanun  ay m a   şə b ix u n   eylədi  n ey san ,
S ə m a n ı  tozla  d o ldurdu,  çölii,  səhranı  tu td u   qan.
Ə g ə r  q an  istə y irsə n sə ,  o  ç ö ld ə   laləy o   b ir  bax,
Ə g ə r  toz  istə y irsə n sə ,  sal  bulııda  bir  bax.
B a h a r  y elləri  ə n b ə rlə   y o ğ u ıd u   to ıp ağ ı  indi,
B u d aq lar  z ə rx ara  geydi  tam am   n isan d a  ley san d an .
Biri  səh rad a  Q arıınun  qazıb  basd ırd ığ ın   tapdı,
Biri  -   A z ə r  nəyi  y erdo  q azıb  c tm işd irsə   pünhan.
A l-ə lv a n   Çin  ip o y iy lə  biiriinm üş  çöl,  c lə   bil  ki,  -  
G o lir  Ç in d ən   bağ a  h ə r  gün  -  gecə  bir  ay rıca  karvan.
G ə lin lo r tək  giiliir  çö llo r  sevinclo  b ağ çad a,  bağda. 
O n a  ovsun  e d ə r  bülbiil  y am an   g ö zlər  x ətasın d an .
Ə g ə r  g ə n c i-b a d a v o rd o   tam ahın  var,  çö lo   çıx  bir, 
D olub  g ə n c i-b a d a v o rd ilə   çöllo rd o   tam am   h ə r  yan.
Ç ə m ə n lə rd ə   g ü lü r  lalo  üzü  tok  L eylinin  h ə r d əm , 
B ulud  g ö y lərd o   qan  agktr  g özü  tək  M ə c n u n u n   h ə r   an.
U çu r  m ərcan   ü z ə rin d ə   fə q ə t  bağ lard a  b ü lb ü llər,
Q a ç ır  əlv an   ipək  üstdo  fə q o t  ç ö llə rd ə k i  ceyran.
B ürüyüb  y e r  üzünü  b ir  belə  dağ lar,  d o rə lə r,
Buraxıb  k ö h lən in in   başını  çox  çap m a,  dayan.
Sözü  ö lç ü b -b iç ə ro k   sö y lə,  u cu zlaşm asın   o,
Y olu  düz  seç  ki,  sə n ə   v u rm ay a  a x ırd a  ziyan.
Ə risəm   cövrü  m ə ş ə q q ə td ə   fəğ an   e y lə m ə rə m , 
Ö lərəm ,  istə m ə rə m   ç ə rx i-fə lə k d ə n   m ə n   am an.
G özü  k o rd u rsa  cahanın,  h ü n ərin   x eyri  n əd ir?
Kardı  g ö y lər,  sən  ə b ə s   ey lə m ə   g ə l  ahü  fəğan!
23
Ey  m ənim   can   sirdaşım ,  ruzum ,  ilim ,  ayım   m ən im , 
Ey  göziim   nuru,  g ü n əşü zlü m ,  sən   ey,  A y ım   m ənim .
N izə  boylum ,  kirpiyi  p eykan  m isallım ,  d ilb ərim ,
Ey  qara  zü lfü   k o m ən d im ,  qaşları  y ay ım   m ən im .
Sorv  q am ətlim ,  n ə d ə n d ir ru h u m a  b ig an əlik ?
Y oxsa  sə n d ə n   n a ü m id lik d ir  fə q ə t p ay ım   m ən im ?
01  q ədor  h ic rin d ə   g ö rd ü m   m ən  ziy an lar,  indi  bax, 
X ostədir  m ə h zu n   ü rək ,  g ö z l ə r -   ax an   çayım   ınəniıu.
Varsa  inciklik  bclo,  ey  canım m   sultarn,  bil, 
X atirindon  çıxdım ı  h a q q n n   m ən im ,  sayım   m onim ?
Sən  m ən ə  can   tə k   y ax ın san ,  m ən   s ə n ə   can d an   yaxın, 
Tok  şirindillikdo,  əfsu s,  olm adm   tay ım   m ən im .
24
Ey  zam anın  tacdarı,  sə n   ki  etdin  şad  m əni,
Tanrı  xəlq  etm iş,  d e m ə k ,  nurdan,  s ə a d ə td ə n   səni.

---