I9az titul+шмуц
Yüklə 4,16 Kb. Pdf görüntüsü
|
125 • Terminlər lüğəti • alignment ~ выравнивание ~ hizalama ~ düzlәndirmә – obyektləri ya şaquli, ya da üfüqi xətt boyunca bir səviyyədə yerləşdirmə. analog ~ аналоговый ~ örneksel ~ analoq – kəsilməz dəyişilən fiziki kəmiyyətlər (məsələn, amplitud, gərginlik, tezlik) vasitəsilə təsvir olunan varlıqlara (məsələn, nitqə) aid edilən termin. analog-to-digital converter (ADC) ~ аналого-цифровой преобра- зователь (АЦП) ~ örneksel-sayısal dönüştürücü (ÖSD) ~ analoq- rәqәm çeviricisi – analoq siqnalları rəqəmsal siqnallara çevirən qurğu. animation ~ анимация ~ canlandırma ~ canlandırma, animasiya – ekranda bir-birini ardıcıl əvəz edən obrazlar seriyasını əks etdirməklə hərəkətin modelləşdirilməsi. antivirus software ~ антивирусная программа ~ virüs-önler yazılım ~ antivirus proqramı – kompüteri viruslardan, yaxud başqa zərərli proqramlardan qoruyan proqram. application ~ приложение ~ uygulama ~ tәtbiqi proqram – birtipli (oxşar) işləri yerinə yetirmək üçün nəzərdə tutulmuş xüsusi proqram, məsələn: mətn prosessorları, elektron cədvəllər, mühasibat sistemləri. assembly language ~ язык ассемблера ~ assembler dili, çevirici dili ~ assembler dili – hər bir operatoruna yalnız bir maşın komandası uyğun olan aşağı səviyyəli poqramlaşdırma dilləri kateqoriyası. assignment operator ~ символ оператора присваивания ~ atama işleci ~ mәnimsәtmә operatoru – dəyişənə və ya verilənlər strukturuna qiymət mənimsətmək üçün istifadə olunan operator. at sign ~ коммерческое at, «собака» ~ kuyruklu a ~ quyruqlu a – @ simvolu. Elektron poçt ünvanında istifadəçinin adını domen adından ayırmaq üçün istifadə olunur (informatika@edu.az). attachment ~ вложение ~ ek ~ qoşma – elektron məktubun bir hissəsi kimi ötürülən fayl. Qoşma mətn faylı, qrafik fayl, proqram və başqa növ fayllar ola bilər. backslash ~ обратная косая черта, наклонная черта влево ~ ters eğik çizgi, sola eğik çizgi ~ tәrs әyik cizgi, sola әyik cizgi – “\” sim- volu. Bəzi əməliyyat sistemlərində altkataloqların adlarının ayırıcısı kimi istifadə olunur. A B c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z LAYİHƏ 126 base ~ oснование ~ taban ~ әsas – konkret say sistemində istifadə olunan rəqəmlərin sayı. Kompüterlərdə dörd say sistemi tətbiq edilir: onluq, ikilik, səkkizlik və onaltılıq. Məlum onluq say sistemində on rəqəmdən (0-dan 9-dək), ikilik (2-əsaslı) sistemdə iki rəqəm – 0 və 1 istifadə olunur; onaltılıq (16-əsaslı) sistemdə isə on altı simvol (0-dan F-dək) var ki, burada 10-dan 15-dək rəqəmlər ingilis (latın) əlifbasının A-dan F-dək hərfləri ilə əvəz edilir. Ədədin hər hansı say sistemində yazılışında onun əsasını çox zaman ədəddən sonra mötərizədə aşağı indeksdə göstərirlər, məsələn: 24AE (16) . bit (binary digit) ~ бит (двоичная цифра) ~ ikil ~ bit (ikilik rәqәm) – ikilik say sistemində istifadə olunan iki işarədən (0 və 1) biri. board ~ плата ~ kart ~ lövhә, kart – üzərində elektron komponentlər və onları birləşdirən cərəyanötürücü cığırlar olan yastı lövhələri bildirmək üçün ümumi termin. Kompüterin mikroprosessorunun yerləşdiyi əsas lövhə ana lövhə adlanır. buffer ~ буфер ~ arabellek ~ bufer – verilənləri saxlamaq üçün aralıq yer: verilənləri yaddasaxlama qurğusunda yerləşdirənə qədər və ya oradan oxuduqdan sonra müvəqqəti saxlamaq üçün yaddaşda ayrılmış yer (sahə). Çox zaman verilənlərin ötürülməsi, yaxud giriş-çıxış əmə- liyyatını sürətləndirməyə yardım edir. Printer kimi bəzi qurğuların və ya onlara qoşulan adapterlərin öz buferləri olur. bullet ~ маркер ~ madde imi ~ nişan – dar anlamda: kiçik mətn fraqmentini və ya siyahının hər bir elementini seçdirmək üçün nöqtə (dairəcik). Bu məqsədlə çox zaman başqa cür nişanlardan, məsələn, kvadratlar və müxtəlif dekorativ işarələr də istifadə olunur. bus ~ шина ~ veri yolu ~ şin – kompüterin ayrı-ayrı elementləri ara- sında verilənlərin ötürülməsi üçün nəzərdə tutulmuş elektrik keçiriciləri qrupu. byte (bunary term) ~ байт (двоичный элемент) ~ bayt, sekiz ikil ~ bayt (ikilik element) – informasiyanın səkkiz bitdən ibarət olan ölçü vahidi; texnikada və verilənlərin saxlanması sistemlərində: tək sim- volun, məsələn, hərfin, rəqəmin və ya durğu işarəsinin ekvivalenti. cache ~ кэш ~ önbellek ~ keş – yaddaşın xüsusi altsistemi. Keş yad- daşında tez-tez istifadə olunan verilənlərin qiymətləri saxlanılır ki, bunun da nəticəsində onlara erişmək çox sürətlə baş verir. calculator ~ калькулятор ~ hesap makinesi ~ kalkulyator – ədədlər üzərində hesab əməlləri aparan qurğu. Latın dilindəki “calculus” a B C d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z LAYİHƏ Yüklə 4,16 Kb. Dostları ilə paylaş:
|