İmam Birgivî (ö. 981/1573), XVI yüzyılda Osmanlı Devleti’nin ilim, kültür



Yüklə 0,5 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə11/21
tarix04.06.2023
ölçüsü0,5 Mb.
#115419
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   21
Birgiv nin el-Av mil Adl Eserinin Nahiv lminin retimindeki Yeri ve nemi[#482713]-613842

4.1.1. Matematiksel Sistem
Birgivî, 
Avâmil
’inde matematiksel bir sistem takip eder. Öyle ki bu sistem 
nahvin kavranması ve ezberlenmesini kolaylaştırmaktadır. Örneğin esere bes
-
mele ile başladıktan hemen sonra konuya girip anlatacağı konuları sayılarla 
ifade etmektedir:
24
21 Muharrem Çelebi, “İmam Birgivî’nin Dilciliği”, 
İmam Birgivî Sempozyumu
, Haz. Mehmet Şeker
(Ankara: TDV Yayınları, 1944), 47.
22 Muharrem Çelebi, “Muhtasar Nahiv Kitaplarına Bir Bakış”, 
DEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi
5 (1989): 1-31.
23 Halef b. Ahmer, 
Mukaddime fi’n-nahv
, thk. İzzeddîn et-Tenûhî (Dımeşk: Matbûʻâtu Müdiriyyeti 
İhyâi’t-Türâsi’l-Kadîm, 1961), 33-34.
24 Birgivî, 
Avâmil ve İzhâr
, 8.


UMDE 
Dini Tetkikler Dergisi
22
َنوُثَلَثَو ،ًلاِماَع يَّم َسُت اَهْنِم َنوُّت ِس . ٍئ َش ِةَئاِم ِةَفِرْعَم ْنِم ِباَرْعِ ْلاا َةَفِرْعَم ٍبِلاَط ِّلُكِل َّدُب َلا ُهَّنَا ْمَلْعا
.اًباَرْعِا َو ًلاَمَع يَّم َسُت اَهْنِم ٌةَر َشَعَو ًلاوُمْعَم يَّم َسُت اَهْنِم
Görüldüğü gibi Birgivî burada yüz âmilin varlığından, bunları altmışının 
âmil, otuzunun maʻmûl ve onunun da amel ya da iʻrâb olduğunu açıklarken 
rakamlara başvurmakta ve bunları da eserin ilerleyen sayfalarında matema
-
tiksel bir sistemle sunmaktadır.
4.1.2. Basitlik ve Sadelik
Birgivî anlatmak istediği konuyu basit ve sade bir cümle ile aktarıp hemen 
peşinden bu konu hakkında bir örnek getirir. Basra, Kufe, Bağdat gibi dil ekol
-
lerinin ele aldığı konuya dair ihtilaflarına, görüşlerini dayandırdıkları delillere 
değinmez. Gereksiz detaylarla konuyu uzatmadığı gibi başlangıç seviyesindeki 
öğrencinin gözünün korkmasını da engellemiş olur. Örneğin 
manevi âmilleri
açıklarken bunların iki tane olduğunu, birincisinin mübteda ve haberin ref 
edilmesi, ikincisinin ise muzari fiilin ref hali olduğunu açıklayıp her iki âmil 
için de bir örnek vererek noktayı koymaktadır. Bu âmiller hakkında nahiv ki
-
taplarında mübteda ve haberin ref edicilerinin ne olduğu ile alakalı ihtilaflara 
hiç değinmez:
ِلْعِفْلا ُعِفاَر :يِناَّثلاَو .ِ َّللا ُلو ُسَر ٌدَّم َحُم :ُو ْحَن .ِرَب َخْلاَو ِأَدَتْبُمْلا ُعِفاَر ُلَّوَ ْلاَا :ِناَنْثِا ُّيِوَنْعَمْلاو
. َبِئاَّتلا ىَلاَعَت ُ َّللا ُم َحْرَي :ُو ْحَن .ِعرِا َضُمْلا
Ayrıca
 Avâmil
’de konuların işlenmesinde kısa ve öz bir yöntem izlenmesi 
öğrencileri bıktırmamak içindir.
25

Yüklə 0,5 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   21




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə