İntellektual-Elektron Kitabxananın təqdimatında
Yüklə 2,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj 224 224 ürəyində elə özünün yaratdığı gözəl xəyalları kökündən baltalayır. – Aa, yox e. Bişirib yeməy olmaz bunu. Axı o andıra qalmış siçovulun dişi deyib buna. Allah eləməsün, min cür xəstəlik keçər sizə. Əmim çaşır, bilmir toyuğu Mirsəftərə versin, yoxsa zibil qabına tullasın. Bir müddət yerində quruyub qalandan sonra başa düşür ki, arvad onları iki tərəfdən sıxıb. Toyuğu tullamağa əmimin, həqiqətən də heyfi gəlirdi, amma əgər onu bişirib yesəydilər, onda özləri etiraf etmiş olardılar ki, toyuqa siçovul dişi dəyməyib. Əmim başa düşür ki, arvad bu sözü ilə nəinki bunun, hətta artıq ölümə məhkum olunmuş o biri toyuqların da çığırtmaya dönmək planının üstündən xətt çəkmiş olur. Bunu arvadın özü də çox gözəl anlayır, elə bil öz toyuğunun qisasını alır və oğlanlarıyla onların dostunun çaşqınlığını ləzzətlə seyr edib özündən razı halda otağına daxil olur... Beləliklə, bu toyuq əhvalatı gözlənilməz olsa da, çox sakit bir sonluqla başa çatır. Ancaq yox, səhv dedim, hələ başa çatmır, sonrakı bir ay ərzində kiçik əmimin səyləri nəticəsində Mirsəftərin qaldığı evin şüşəbəndindəki o biri toyuqlar da bir-bir dünyasını dəyişirlər, günahkar isə, təbii ki, yenə də siçovullar elan edilir. Əmimin fikri düz çıxır, həqiqətən də nənəm təzədən cücə alıb böyütmək fikrindən vaz keçir, şüşəbəndin başında qurulmuş «mini» tövlə ləğv edilir və bütün ev Mirsəftərin ixtiyarına verilir. www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj 225 225 225 Bu yerdə bəzi oxucular (əlbəttə, əgər bu yazını oxuyan varsa) deyə bilər ki, bəs, sən bakılı-qeyri bakılı konfliklərindən danışırdın, ancaq sizin həyətdə ki, elə bir maraqlı şey olmadı, bircə nənən az-maz narazılıq bildirdi, o da öz oğlanlarının təzyiqini görüb güzəştə getməli oldu. Bəs konflikt hanı? Heç konfliktsiz də əsər olar? Düzdü, konfliktsiz əsər olmur. Lakin neyləyim ki, məhz bizim ailədə bakılı-qeyri bakılı kontaktları bir o qədər də güclü partlayışlar yaratmadı, çünki həyətimizə gələn kirayənişin yad adam deyildi, əvvəl qeyd elədiyim kimi atamın iş yoldaşıydı, qabaqlar da bizə çox gəlib-getmişdi, bizimkilər də ona elə qohum kimi baxırdılar. Lakin çox əfsuslar olsun ki, mənim danışdığıma oxşar hadisələr çox nadir hallarda baş verirdi. Əksərən isə o vaxtlar, bakılı və qeyri-bakılılar arasında çox böyük narazılıqlar olurdu, bunun da səbəbini şəxsən mən çox adi bir şeydə görürdüm, yəni şəhər və kəndin coğrafi şərait fərqində. Kənddən gələn həmvətənlərimizin çoxu heç cür dərk etmək istəmirdilər ki, şəhərdə kənddəki kimi yaşamaq olmaz, burada hər şey başqa cürdür, bizimkilər isə heç cür anlamaq istəmirdilər ki, kənddən gələn adamların davranışında şəhər camaatının bəyənmədiyi hansısa cəhətlər heç də onların qanmazlığının nişanəsi deyil, sadəcə kənd mühitinə öyrəşdiklərindəndi, şəhərə adaptasiya olmaqları üçünsə bir azca vaxt lazımdı. Bəli, nə bakılılar, nə də qeyri-bakılılar təəssüf ki, bütün bunların fərqinə varmırdılar, beləliklə, hər iki www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj 226 226 qövmün ürəyində əks tərəfə qarşı bəzən açıq, bəzən də gizli nifrət, qəzəb hissləri yaranırdı. O biri tərəfdən baxanda, bəlkə bu da təbii bir hadisədir, burda qeyri-adi heç nə yoxdur. Çünki allahın bəşər zatında yerləşdirdiyi hisslərin içində ən böyük təsir gücünə malik olanları da elə qəzəb ilə nifrətdir və məncə, hər bir etnosun passionarlığının əsas qida mənbəyi məhz bu iki hissdir. İnsanın kiməsə nifrət etməsi, kiməsə qəzəblənməsi adi haldır, qandakı biokimyavi enerji (başqa dillə desək, adrenalin) nə yollasa zahirə çıxmalıdır. Qəzəb və nifrət obyektinin seçimi isə tarixi-ictimai şəraitdən asılıdır, yəni nisbidir. Tutaq ki, Bakıya yüz, iki yüz il ərzində kənardan heç bir axın olmayıb. Məgər onda bakılılar heç kimə nifrət etməyəcəkdilər? Yaxud heç kimə qəzəb bəsləməyəcəkdilər? Hansısa bir icma qapalı şəraitdə yaşayırsa, onda bu hisslər özününkülərə qarşı yönəlir, elə necə ki, yönəlirdi də. Bunu Bakı kəndlərinin timsalında bariz şəkildə görmək olar. Bakının özünə binayi-qədimdən müxtəlif insan axınları olsa da, Abşeron kəndləri, ta müstəqillik dövrünə qədər bu axınlardan müəyyən mənada, kənarda qalırdılar və demək olar ki, qapalı mühitdə yaşayırdılar. Onunçün də qeyd etdiyim qəzəb və nifrət hissləri özününkülərə qarşı yönəlmiş olurdu. - Məsəlçün, Maştağalılar Nardaranlılarla yola getmirdi, Zirəlilər Türkanlılarla didişirdi və s. Hətta kəndlərin öz içində müxtəlif nəsillər biri-birinə düşmən kəsilirdi. Eyni proseslər elə əyalətlərdə də mövcud idi və Bakıya axın başlananda bu nifrət, qəzəb hissləri sadəcə Yüklə 2,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|