39
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ VIII nömrə
7. 2008‐ci il 9 iyunda axşam saat 2.30 radələrində ərizəçi və onun tanışı sonuncunun maşını ilə Bakı
istiqamətində hərəkət edən zaman polis tərəfindən saxlanılmış və onların üzərində axtarış
aparılmışdır. Onların hər birinin üzərindən heroin paketi aşkarlanmışdır. Maşının içərisindən bəzi
başqa narkotik vasitələr də tapılmışdır. Ərizəçi və onun tanışı axtarışdan dərhal sonra həbs edilmiş
və Daxili İşlər Nazirliyinin narkotiklərlə mübarizə şöbəsinə aparılmışlar. Onlar 2008‐ci il 9 iyun
səhər saat 9.00‐a qədər burada saxlanılmışlar.
8. 2008‐ci il 9 iyunda səhər saat 9.00‐da müstəntiq ərizəçi barədə şübhəli şəxs qismində tutma
protokolu tərtib etmişdir. Sonra ərizəçi MCMİ‐nin müvəqqəti saxlanma yerinə aparılmışdır.
9. Səhəri gün, 2008‐ci il 10 iyunda ərizəçi dindirilmək üçün müstəntiqin yanına gətirilmişdir. Lakin
tərtib edilmiş protokola görə ərizəçi vəkili olmadan hər hansı suala cavab verməkdən imtina
etmişdir.
10. Ərizəçinin ailəsi 2008‐ci il 10 iyunda onun üçün vəkil tutmuşdur. Vəkil müstəntiq və ərizəçi ilə
görüş təşkil etməyə çalışmış və bu görüş 2008‐ci il 11 iyun tarixinə təyin edilmişdir.
11. Ərizəçinin sözlərinə görə 2008‐ci il iyunun 10‐dan 11‐nə keçən gecə o, MCMİ‐nin müvəqqəti
saxlanma yerində dörd polis əməkdaşının pis rəftarına məruz qalmışdır.
12. 2008‐ci il 11 iyunda ərizəçi dindirmənin davam etdirilməsi üçün müstəntiqin yanına gətirilmiş
və onun otağında vəkilinin iştirakı ilə dindirilmişdir. Ərizəçinin sözlərinə görə bu vaxt o artıq
axsayırdı və ayaqları xəsarətlərdən şişmiş və göyərmişdi. 2008‐ci il 11 iyun tarixli dindirmə
protokolundan göründüyü kimi ərizəçi əvvəlki gecə MCMİ‐nin müvəqqəti saxlanma yerində mülki
geyimli dörd polis əməkdaşı tərəfindən narkotik alverçisi olmasını etiraf etməsi ilə bağlı ifadə
alınması məqsədilə pis rəftara məruz qoyulmuşdur. Onun dabanına dəyənəklə zərbələr vurulmuş
və bu, təxminən bir saat davam etmişdir. Ərizəçi həmçinin etiraf etməyəcəyi təqdirdə elektrik
cərəyanı ilə vurulacağı ilə bağlı hədələndiyini demişdir. Bunu törədənlərin kimliyi məsələsinə
gəlincə, o, bu şəxsləri tanımadığını, lakin yenidən görəcəyi təqdirdə tanıyacağını bildirmişdir. Ərizəçi
və onun vəkili ərizəçinin üzərində məhkəmə‐tibb ekspertizasının keçirilməsini və başqa saxlanma
yerinə keçirilməsini müstəntiqdən xahiş etmişlər. 2008‐ci il 11 iyun tarixli dindirmə protokolu
ərizəçi, vəkil və müstəntiq tərəfindən imzalanmışdır.
13. Belə görünür ki, müstəntiq ərizəçinin pis rəftarla bağlı iddiası ilə əlaqədar dərhal tədbir
görməmişdir. 2008‐ci il 21 iyunda ərizəçinin MCMİ‐nin müvəqqəti saxlanma yerindən 1 nömrəli
İstintaq Təcridxanasına keçirilməsindən sonra 2008‐ci il 12 iyulda müstəntiq ərizəçinin təcridxanaya
çatdırılan zaman səhhətinin vəziyyəti barədə məlumat almaq üçün müraciət etmişdir. 1 nömrəli
İstintaq Təcridxanasının rəisi 2008‐ci il 16 iyulda yazdığı məktubda ərizəçinin İstintaq
Təcridxanasına gətirilən zaman həkim tərəfindən müayinə edildiyini və bədənində hər hansı xəsarət
izinin aşkar edilmədiyini bildirmişdir.
14. 2008‐ci il 29 iyulda keçirilmiş növbəti dindirmə zamanı ərizəçi müstəntiqə şikayət edərək
bildirmişdir ki, 2008‐ci il 11 iyunda dindirilən zaman pis rəftara dair şikayət etməsinə və məhkəmə‐
tibb ekspertizasının keçirilməsini baxmayaraq bununla bağlı hər hansı istintaq hərəkəti həyata
keçirilməmişdir. 2008‐ci il 29 iyul tarixli dindirmə protokolu ərizəçi, onun vəkili və müstəntiq
tərəfindən imzalanmışdır. Bununla belə, belə görünür ki, müstəntiq ərizəçinin pis rəftara dair
konkret şikayəti ilə bağlı hər hansı tədbir görməmişdir.
15. 2008‐ci il 14 avqustda ərizəçi onun işi üzrə nəzarət funksiyasını həyata keçirən Baş
prokurorunun müavininə şikayətlə müraciət etmişdir. O, pis rəftara məruz qalması barədə
müstəntiqə məlumat verdiyi 2008‐ci il 11 iyun tarixindən iki ay keçməsinə baxmayaraq bununla
bağlı hər hansı istintaq hərəkətinin həyata keçirilmədiyini bildirmişdir. Ərizəçinin şikayətinə cavab
verilməmişdir.
B. Ərizəçi barədə həbs qətimkan tədbirinin seçilməsi
16. 2008ci il 11 iyunda Cinayət Məcəlləsinin 234.4.1‐ci və 234.4.3‐cü maddələri (mütəşəkkil qrup
tərəfindən qanunsuz olaraq külli miqdarda narkotik vasitənin satışı) ilə ərizəçiyə qarşı rəsmi ittiham
irəli sürülmüşdür. Həmin gün Nərimanov Rayon Məhkəməsi ərizəçi barədə üç ay
40
A Z Ə R B A Y C A N V Ə K İ L İ ‐ VIII nömrə
müddətinə həbs qətimkan tədbirinin seçilməsi barədə qərar qəbul etmişdir. İşə məhkəmədə baxılan
zaman ərizəçi MCMİ‐nin müvəqqəti saxlanma yerində dörd polis əməkdaşının pis rəftarına məruz
qaldığını bildirmişdir. Lakin məhkəmə öz qərarında həmin məsələyə münasibət bildirməmişdir.
17. Bununla belə, işin hallarından göründüyü kimi 2008‐ci il 12 iyunda ərizəçi barəsində həbs
qətimkan tədbirinin seçilməsi barədə qərar qəbul etmiş Nərimanov Rayon Məhkəməsinin hakimi
MCMİ‐nin rəisinə məktub yazaraq ondan ərizəçinin pis rəftarla bağlı şikayətinə dair məlumat
verilməsini xahiş etmişdir. İşdə olan materialdan belə görünür ki, hakimin bu məktubuna cavab
verilməmişdir.
18. 2008‐ci il 12 iyunda ərizəçi birinci instansiya məhkəməsinin 2008‐ci il 11 iyun tarixli qərarından
apellyasiya şikayəti verərək inter alia, MCMİ‐nin müvəqqəti saxlanma yerində pis rəftara məruz
qalması barədə şikayətini təkrarlamışdır.
19. 2008‐ci il 20 iyunda Bakı Apellyasiya Məhkəməsi ərizəçi barəsində həbs qətimkan tədbirinin
seçilməsi barədə qərarı qüvvəsində saxlamışdır. Bununla belə, apellyasiya məhkəməsi ərizəçinin
pis rəftara dair şikayəti məsələsinə toxunmamışdır.
C. Pis rəftarla bağlı məhkəməyə təqdim edilmiş ayrıca şikayət
20. 2008‐ci il 11 iyunda ərizəçi Cinayət‐Prosessual Məcəlləsinin prokurorluq orqanlarının hərəkət
və qərarlarından şikayət verilməsini nəzərdə tutan 449‐451‐ci maddələrində təsbit edilmiş qaydada
pis rəftara məruz qalması ilə bağlı Nərimanov Rayon Məhkəməsinə ayrıca şikayətlə müraciət
etmişdir. O, şikayətini təkrar edərək bildirmişdir ki, 2008‐ci il 10 iyunda MCMİ‐nin müvəqqəti
saxlanma yerində dörd polis əməkdaşı tərəfindən dəyənəklə döyülmüş və cinayəti etiraf etməyəcəyi
təqdirdə elektrik cərəyanı ilə vurulacağı ilə hədələnmişdir. O, məhkəmədən işgəncəyə məruz qalması
faktının təsdiq edilməsini xahiş etmişdir.
21. 2008‐ci il 18 iyunda Nərimanov Rayon Məhkəməsi şikayətə ərizəçinin iştirakı olmadan, lakin
onun vəkilinin iştirakı ilə baxmışdır. Məhkəmə işgəncə barədə şikayəti təmin etməyərək ərizəçinin
şikayətini sübut edə bilmədiyini qət etmişdir. Qərarın müvafiq hissəsində aşağıdakılar qeyd
edilmişdir:
Məhkəmə iclasında ərizəçinin vəkili V.H. İ.Həsənovun (ərizəçi) işgəncəyə məruz qaldığını bildirsə
də, bununla bağlı məhkəməyə hər hansı sübut təqdim edə bilməmişdir.
Məhkəmə iclasında ərizəçinin vəkili V.H. sadəcə bildirmişdir ki, İ.Həsənov tanımadığı dörd şəxs
tərəfindən işgəncəyə məruz qoyulmuşdur.
İ.Həsənovun işgəncəyə məruz qalması məhkəmədə sübut edilməmişdir. Bu səbəbdən şikayət
İ.Həsənovun işgəncəyə məruz qalmasının qanunsuz hesab edilməsinin xahiş olunması hissəsində
təmin edilməməlidir”.
22. 2008‐ci il 20 iyunda ərizəçi birinci instansiya məhkəməsinin qərarından apellyasiya şikayəti
vermişdir. O, ilk növbədə birinci instansiya məhkəməsinin pis rəftarla bağlı şikayətini lazımı qaydada
araşdırmamasından, şikayətinə onun iştirakı olmadan baxılmasından, pis rəftara yol verənlərin
məhkəmədə dindirilməməsindən və məhkəmənin onun pis rəftara məruz qalması faktı ilə bağlı hər
hansı istintaq aparmamasından şikayət etmişdir.
23. 2008‐ci il 3 iyulda Bakı Apellyasiya Məhkəməsi ərizəçinin şikayətini təmin etməmişdir. Qərarın
müvafiq hissələrində aşağıdakılar qeyd edilmişdir:
İşdə olan materiallardan göründüyü kimi təqsirləndirilən şəxs və onun vəkili İ.Həsənovun pis
rəftara məruz qalması barədə müstəntiqə və ya Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroruna
şikayət etməmişlər. Bu səbəbdən vəkilin bununla bağlı məhkəməyə şikayəti araşdırılmadan
saxlanılmış və məhkəmə bununla bağlı hər hansı qərar qəbul etməmişdir. Buna görə də apellyasiya
şikayətinin dəlilləri əsassızdır”.