Ma’ruza №14 Mavzu

Sulfgidrilli yig‘uvchilar

Qutblangan  sulfgidril  guruhi  (-SH)  bo‘lgan  moddalarga  sulfgidrilli 

yig‘uvchilar  deyiladi.  Bularga  ksantogenatlar,  diitiofosfatlar,  merkantobenztiozol 

va boshqalar kiradi.

Ksantogenatlar

Ksantogenatlarning umumiy kimyoviy formulasi quyidagicha:

Bu yerda, 

Ме

 – kation 

К

+

, N

а

+

, H

+

 yoki boshqalar;

 

Р

 – alifatik uglevodorod radikali, masalan, 

С

2

Н

5

 – etil, 

С

4

Н

9

 – 

бутил

 

va boshqalar.

Ksantogenatlar  –  o‘ziga  xos  hidga  ega  bo‘lgan  qattiq  dur  modda,  rangi 

oqdan sariqqacha o‘zgaradi, zichligi 1,3÷1,7 

г

/

см

3

, suvda exshi eriydi. 

Solidofil guruhi uchburchak shaklida bo‘lib, uchburchak markazida uglerod, 

uchburchakning  cho‘qqisida  bitta  kislorod  va  pastki  uchlarida  ikkita  oltingugurt 

joylashgan (22-rasm). Solidofil guruhining kengligi 7×10

-10

 

м

, 

углерод

 zanjirining 

S

R-O-C

S

Ме

---

kengligi 4×10

-10

 m, bitta anionni mineral yuzada egallangan maydonni 28×10

-20

 

м

2

 

ga teng (agar, chiziqli qurilishga ega bo‘lsa).