Mavzu: O’qituvchi odobi va madaniyati

Pedagogik nazokat o‘qituvchiga bolalar bilan muloqotda konflikt (qarama - qarshilik)dan qochishga, o‘zaro munosabatni to‘g‘ri qurishga yordam beradi. Nazokat (takt) darsning barcha etaplarida zarur. Ayniqsa, o‘quvchilar bilimini baholash vaqtida bunga alohida e’tibor berish kerak. 

Pedagogik takt, o‘qituvchi xulqining moslashuvchanligi -taktikani talab qiladi. CHunki o‘qituvchi bolalar oldida turlicha nazokatni talab etuvchi turli rollarda chiqadi. Masalan: Sinfda o‘quvchilar darsga tayyor bo‘lmaganda qat’iylik va muomalaning sovuq bo‘lishi kuzatiladi. 

 Sinfdan tashqari ishlarda 

 Sinfdan tashqari ishlarda 

• ko‘ngil ochiqligi, 
• majbur etmaslik, 
• ayniqsa individual suhbat, sayohatlar, do‘stona aloqa, bolalarga ishonch o‘qituvchi uchun zaruriy holatlar. 

Muloqotda taktni tanlash rolli holatlardan foydalanish ko‘nikmasi bilan bog‘lik. Bunda 4 ta holat bor: 

Muloqotda taktni tanlash rolli holatlardan foydalanish ko‘nikmasi bilan bog‘lik. Bunda 4 ta holat bor: 

• • yuqoridan qurilgan holat; 
• • pastdan qurilgan holat; 
• • yonma - yon holat;
•  • aralash holati. 

Yuqoridan o‘rnatilgan holatda o‘qituvchi o‘zining mustaqilligini, javobgarligini o‘z ustiga olishini, hech kim bilan hisoblashmasligini ko‘rsatadi. Bu holat "Ota -ona“ holati deyiladi. Pastdan o‘rnatilgan holatda bo‘ysunuvchan, o‘ziga ishonmaydigan shaxs namoyon bo‘ladi. Bu "Bolalar" holati deyiladi

Yonma yon qurilgan holat sharoitni hisobga olish, boshqalar qiziqishini tushunish, javobgarlikni o‘zi va bolalar o‘rtasida teng bo‘lish kabilarda ko‘rinadi. Bu "Katta kishi" holati deyiladi. Bunda o‘qituvchi, "Men sizlar bilan maslahatlashmoqchiman" yoki "birgalikda o‘ylab ko‘raylik" usulida ish ko‘radi. 

Sharq mutafakkirlaridan Nasriddin Tusiyning «….o’qituvchi nutqi hech qachon va hech qayerda zaharli qo’pol yoki qattiq bo’lishi mumkin emas. Dars paytida o’qituvchining o’zini tuta olmasligi ishni buzishi mumkin”… degan