2.10.ANTİBİYOTİK DUYARLILIK TESTLERİ
GRUP
|
ENTERİK BAKTERİLER
|
PSEUDOMONAS AERUGİNOSA
|
ACİNETOBACTER SPP
|
A: Primer olarak test
ve rapor edilen
antibiyotikler
|
Ampisilin
Sefazolin
Gentamisin,
|
Piperasilin
Seftazidim
Gentamisin
|
Ampisilin-sulbaktam, Seftazidim,
Siproflaksasin, Levofloksasin,
İmipenem,
Meropenem,
Gentamisin
|
B: Primer olarak test
edilip kısıtlı olarak rapor edilen antibiyotikler.
|
Amikasin
Amoksasilin-klavulonik asit
Piperasilin-tazobaktam
Sefuroksim
Sefotaksim
Seftriakson
Seftazidim
İmipenem
Meropenem
Piperasilin-tazobaktam
Sefoperazon- Sulbaktam
Tetrasiklin
Kloramfenikol
Aztreonam
|
Amikasin
Sefepim
Siprofloksasin
Levofloksasin
İmipenem
Meropenem
Piperasilin-tazobaktam
Sefoperazon-Sulbaktam
Aztreonam
Kolistin
|
Amikasin,
Piperasilin-tazobaktam Sefepim
Sefotaksim
Seftriakson,
Trimetoprim-sulfometoksazol,
Tetrasiklin
Tigesiklin
Kolistin
|
D: İdrar örneklerinde
test ve rapor edilen
antibiyotikler.
|
Nitrofurantoin
Siprofloksasin
|
Nitrofurantoin
|
Nitrofurantoin
|
2.11.STAFİLOKOK VE ENTEROKOK TÜRLERİNDE TEST EDİLEN ANTİBİYOTİK GRUPLARI
|
|
|
|
|
GRUP
|
STAFİLOKOK
|
ENTEROKOK
|
|
A: Primer olarak test
ve rapor edilen antibiyotikler
|
Penisilin
Oksasilin (Sefoksitin)
Eritromisin/Azitromisin/klaritromisin
Klindamisin
Trimetoprim/sülfometoksazol
|
Penisilin
Ampisilin
|
|
B: Primer olarak test
edilip, selektif olarak
rapor edilen antibiyotikler.
|
Vankomisin
Teikoplanin
Tetrasiklin
Linezolid
Siprofloksasin,/levofloksasin
Gentamisin,
|
Vankomisin,
Linezolid
Gentamisin yüksek düzey
|
|
D: İdrar örneklerinde
test ve rapor edilen
antibiyotikler.
|
Nitrofurantoin
|
Siprofloksasin
Nitrofurantoin
Tetrasiklin
|
|
2.12.PNÖMOKOK VE DİĞER STREPTOKOK TÜRLERİNDE TEST EDİLEN ANTİBİYOTİKLER:
|
|
|
|
GRUP
|
PNÖMOKOK
|
STREPTOKOK ( DİĞER )
|
|
A: Primer olarak test
ve rapor edilen antibiyotikler.
|
Penisilin
Eritromisin
Trimetoprim-Sulfometoks
|
Penisilin
Ampisilin
|
|
B:Primer olarak test
edilip, selektif olarak
rapor edilen
antibiyotikler.
|
Klindamisin
Sefepim
Sefotaksim , Seftriakson
Levofloksasin,
Tetrasiklin
Vankomisin
Meropenem
|
Sefepim
Sefotaksim
Seftriakson
Vankomisin
|
|
C: İlave olarak test
edilip, selektif olarak
rapor edilecek
antibiyotikler
|
Linezolid
Kloramfenikol
|
Kloramfenikol
Klindamisin
Eritromisin
Linezolid
|
|
Bakteriyoloji laboratuvarında antibiyotik duyarlılık testleri için CLSI (The Clinical and Laboratory Standards Institute- 2011) kriterleri uygulanmakta ve kısıtlı antibiyogram bildirimi yapılmaktadır. Klinisyen; ilgili örnekte üreyen mikroorganizma cinsi için kısıtlı sayıda antibiyotik duyarlılık sonucunu görmektedir. Ancak aşağıda yazılı durumlarda klinisyenler mikrobiyoloji laboratuvarı uzmanlarıyla görüşerek kısıtlanan diğer antibiyotik duyarlılık sonuçlarına ulaşabilmektedir. Bu durumlar;
-
Hastanın kliniği ve eşlik eden diğer hastalıklarının olması,
-
İlacın veriliş yolu ve farmasotik özelliğine bağlı gereklilikler
-
Allerji gelişimi, intolerans
-
Tedaviye yanıtsızlık,
-
Birden fazla enfeksiyon etkeninin olması
-
Çoğul odaklı veya yaygın infeksiyonlar
2.13.MİKROSKOBİK İNCELEME
TEST ADI
Gaitada amip giardia aranması-
Gaitanın Parazitolojik İncelenmesi
GAİTADA PROTOZOA TROFOZOİTLERİNİN VE KİSTLERİNİN, PARAZİT YUMURTALARININ ARAŞTIRILMASI
ÖRNEK KABI: Gaita kabı/Pnömotik sistem için gaita kabı
ÖRNEK TÜRÜ: Taze gaita örneği
ÖRNEK MİKTARI : 1 ml/1 gr
HASTANIN HAZIRLANMASI: Hastaya gaita kabı verilir. Hastaların örnek verme
dönemlerinde anti-asit, baryum sülfat, bizmut bileşikleri, anti-diareik laksatifler ve radyolojik kontrast maddeler kullanmamaları gerekmektedir. Bu maddelerin alımından en az 5 gün sonra örnek vermeleri uygundur.
TRANSPORT SICAKLIĞI: Oda ısısı
SAKLAMA ŞARTLARI : Örnek 30 dakika içinde laboratuara ulaştırılmalıdır.
ÖRNEK RED KRİTERLERİ: Örneğin tuvaletten alınması, idrarla kontamine edilmesi, yarım saatten uzun süreli gecikmesi
METOD : Makroskobik ve mikroskobik inceleme
ÇALIŞMA ZAMANI: Her gün
SONUÇ VERME ZAMANI: 60 dakika
UYARI : Parazitolojik incelemelerde 3 gün üst üste örnek alınması gereklidir. Tek bir gaita örneğinde yapılan negatif değerlendirme parazitik patojenin bulunmadığını göstermez.
TEST ADI Selofan Bant Testi
ENTEROBİUS VERMİCULARİS YUMURTASI ARAŞTIRILMASI, OKSİYUR YUMURTASI ARAŞTIRILMASI
ÖRNEK KABI : Selofan bant yapıştırılarak hazırlanmış lam
ÖRNEK TÜRÜ : Peri-anal bölgeye yapıştırılıp çekilen selofan bant
HASTANIN HAZIRLANMASI: Hasta sabah tuvalete gitmeden, yataktayken selofan bandın uzun bir bölümü lam üzerinden kaldırılıp yapışkan yüzeyi peri-anal bölgenin çeşitli yerlerine bastırılır. Daha sonra yapışkan yüzey tekrar lam üzerine kapatılarak laboratuara
ulaştırılır.
TRANSPORT SICAKLIĞI: Oda ısısı
ÖRNEK RED KRİTERLERİ: Uygunsuz zamanda ve uygunsuz şekilde alınan örnekler.
METOD: Mikroskobik inceleme
ÇALIŞMA ZAMANI: Hafta içi her gün
SONUÇ VERME ZAMANI : 30 dakika
TEST ADI
ARB Boyama
ASİDE DİRENÇLİ BAKTERİ ARAŞTIRILMASI
TÜBERKÜLOZ BASİLİ ARAŞTIRILMASI
ÖRNEK KABI: Steril kapaklı kap/Pnömotik sistem için taşıma kabı
ÖRNEK TÜRÜ: Balgam, BAL sıvısı, açlık mide suyu, idrar, steril vücut sıvıları, doku biyopsi örnekleri, kan, kemik iliği, apse, gaita
ÖRNEK MİKTARI: Örnekler mümkün olduğunca fazla miktarlarda gönderilmelidir.
ÖRNEK ALINMASI: Balgam sabah aç karnına alınmalıdır. Hastanın derin bir inspirasyon sonrası öksürük ile vereceği örnek tercih edilmeli ve kuvvetli şüphelenildiğinde laboratuvar aranarak hastanın üç gün üst üste örnek vermesi sağlanmalıdır.
*AMS sabah aç karnına (hastanın gece uyku süresince yuttuğu balgam) alınmalıdır.
*İdrar, hastadan sabah alınan (gece uyku süresince mesanade birikmiş) orta akım idrarı
olmalı ve üç gün ardı ardına tekrarlanmalıdır.
Balgam: en az 3-5 ml
AMS : en az 5-10 ml
İdrar : 40 ml’den fazla
Steril vücut sıvıları : en az 10-15 ml
BOS : en az 2 ml
BAL, bronş fırçalama örneği: en az 5 ml
Doku biyopsi örneği: Yaklaşık 1 gr
Gaita : en az 1 gr
ÖRNEK RED KRİTERLERİ : Eküvyon ile alınmış örnekler
METOD: Mikroskobik inceleme
ÇALIŞMA ZAMANI: Hafta içi her gün
SONUÇ VERME ZAMANI: En geç ertesi gün saat 16:00
REFERANS ARALIK: Negatif: Aside dirençli basil görülmedi.
+1: Her 100 mikroskop sahasında 1-9 basil
+2: Her 10 mikroskop sahasında 1-9 basil
+3: Her mikroskop sahasında 1-9 basil
+4: Her mikroskop sahasında >9 basil
UYARI: Basilin saptanabilmesi için 5.000-10.000 basil/ml olması gerekmektedir.
ARB boyama M.tuberculosis’e spesifik bir boyama değildir. Mycobacterium genusunun diğer üyeleri ve bazen Nocardia türleri ve Rhodococcus equi aside dirençli boyanabilir. Pozitifliğin kültür ile desteklenmesi gereklidir
2.14.SPERMİYOGRAM
ÖRNEK KABI : Steril kapaklı kap/Pnömotik sistem için taşıma kabı
ÖRNEK TÜRÜ: Semen
ÖRNEK MİKTARI : Tamamı
HASTANIN HAZIRLANMASI : Örnek vermeden önce 3-5 gün cinsel perhiz uygulanmalıdır. Mastürbasyon uygulanarak elde edilen semenin tamamı laboratuar tarafından verilen kaba aktarılmalıdır. Bu sırada sabun, krem vb. harici maddeler kullanılmamalıdır.
TRANSPORT SICAKLIĞI : Semen laboratuvar koşullarında verilmişse en kısa
sürede etüve alınmalıdır.
SAKLAMA ŞARTLARI: Semen laboratuvarda verilmemişse, 30 dakika
içinde laboratuvara ulaştırılması gerekmektedir.
ÖRNEK RED KRİTERLERİ: Cinsel perhiz zamanına uymayan hastalara ait örnekler, laboratuvara geç ulaştırılan örnekler
METOD : Mikroskobik inceleme
ÇALIŞMA ZAMANI : Hafta içi her gün saat 12’ye kadar
SONUÇ VERME ZAMANI: Aynı gün saat 16:00
UYARI: Sperm incelemesinin sonuçları cinsel perhiz süresine, strese, travmaya, hastalıklara , sigara ve alkol kullanımına bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Normal olmayan sonuçlar alındığında 1-2 aylık periyotlarla en az 3 kez inceleme yapılması gerekir
2.15.SEROLOJİ - MANUEL ENFEKSİYON BELİRTEÇLERİ
TEST ADI
BRUCELLA TARAMA TESTİ
ROSE BENGAL AGLÜTİNASYON TESTİ
ÖRNEK KABI : Sarı kapaklı tüp
ÖRNEK TÜRÜ: Serum
ÖRNEK MİKTARI : 1 ml
TRANSPORT SICAKLIĞI: Oda sıcaklığında
SAKLAMA ŞARTLARI: 2 – 8 C
ÖRNEK RED KRİTERLERİ : Hemoliz ve lipemi
METOD: Aglütinasyon
ÇALIŞMA ZAMANI : Her gün
SONUÇ VERME ZAMANI : 2 saat sonra
REFERANS ARALIK : Negatif
UYARI : Rose Bengal testi ile yalancı pozitiflikler görülebilir.
Pozitif sonuçlar Coombs aglutinasyon testine alınmalıdır.
TEST ADI BRUCELLA WRIGHT TESTİ
BRUCELLA TÜP AGLUTİNASYON TESTİ
ÖRNEK KABI : Sarı kapaklı tüp (serum), düz tüp (BOS)
ÖRNEK TÜRÜ: Serum, BOS
ÖRNEK MİKTARI : 1 ml
TRANSPORT SICAKLIĞI: Oda sıcaklığında
SAKLAMA ŞARTLARI : 2 – 8 °C
ÖRNEK RED KRİTERLERİ : Hemoliz ve lipemi
METOD: Aglütinasyon
ÇALIŞMA ZAMANI: Hafta içi her gün
SONUÇ VERME ZAMANI: 24 saat sonra
REFERANS ARALIK <= 1/160
UYARI 1/160 ve üzerindeki titreler pozitif kabul edilir
TEST ADI RPR, Rapid Plasma Reagin Test
KARBON SLİDE TEST
ÖRNEK KABI: Sarı kapaklı tüp
ÖRNEK TÜRÜ :Serum
ÖRNEK MİKTARI : 1 ml
TRANSPORT SICAKLIĞI: Oda sıcaklığında
SAKLAMA ŞARTLARI: 2 – 8 C
ÖRNEK RED KRİTERLERİ : Hemoliz ve lipemi
METOD : Aglutinasyon
ÇALIŞMA ZAMANI: Her gün
SONUÇ VERME ZAMANI : Ertesi gün
REFERANS ARALIK: Negatif
UYARI: Pozitif sonuçlar, özgül treponemal testlerle (TPHA, FTA, FTA-ABS) doğrulanmalıdır. Nontreponemal testler tedavi takibinde ve epidemiyolojik çalışmalarda yol göstericidir.
TEST ADI TPHA
TREPONEMA PALLİDUM HEMAGLUTİNASYON TEST
ÖRNEK KABI: Sarı kapaklı tüp
ÖRNEK TÜRÜ: Serum
ÖRNEK MİKTARI : 1 ml
HASTANIN HAZIRLANMASI : Hastadan açlık kanı alınmalıdır.
TRANSPORT SICAKLIĞI: Oda sıcaklığında
SAKLAMA ŞARTLARI : 2 – 8 C
ÖRNEK RED KRİTERLERİ : Hemoliz ve lipemi
METOD: İndirekt hemaglutinasyon
ÇALIŞMA ZAMANI: Her gün
SONUÇ VERME ZAMANI: 1 saat
REFERANS ARALIK: Negatif
UYARI : Primer sifiliz döneminde duyarlılığı düşüktür
2.16.NEFELOMETRİ TESTLERİ
TEST ADI ANTİSTREPTOLİZİN O TESTİ
ASO
ÖRNEK KABI : Sarı kapaklı tüp
ÖRNEK TÜRÜ: Serum
ÖRNEK MİKTARI :1 ml
TRANSPORT SICAKLIĞI :Oda sıcaklığında
SAKLAMA ŞARTLARI : 2 – 8 C
ÖRNEK RED KRİTERLERİ :Hemoliz ve lipemi
METOD : Nefelometri
ÇALIŞMA ZAMANI : Her gün
SONUÇ VERME ZAMANI: 2 saat
REFERANS ARALIK : 0 – 200 IU / ml
UYARI : Monoklonal gammopatilerde yalancı yüksek ASO
konsantrasyonları ortaya çıkabilir.
TEST ADI CRP
C REAKTİF PROTEİN
ÖRNEK KABI : Sarı kapaklı tüp
ÖRNEK TÜRÜ : Serum
ÖRNEK MİKTARI: 1 ml
TRANSPORT SICAKLIĞI: Oda sıcaklığında
SAKLAMA ŞARTLARI : 2 – 8 C
ÖRNEK RED KRİTERLERİ : Hemoliz ve lipemi
METOD : Nefelometri
ÇALIŞMA ZAMANI: Her gün
SONUÇ VERME ZAMANI : 2 saat
REFERANS ARALIK: 0 – 0,8 mg / dL
UYARI : Oral kontraseptifler CRP düzeylerini etkileyebilir
TEST ADI
RF
ROMATOİD FAKTÖR
ÖRNEK KABI : Sarı kapaklı tüp
ÖRNEK TÜRÜ : Serum
ÖRNEK MİKTARI : 1 ml
TRANSPORT SICAKLIĞI : Oda sıcaklığında
SAKLAMA ŞARTLARI : 2 – 8 C
ÖRNEK RED KRİTERLERİ : Hemoliz ve lipemi
METOD : Nefelometri
ÇALIŞMA ZAMANI : Her gün
SONUÇ VERME ZAMANI : 2 saat
REFERANS ARALIK: 0 – 20 IU / ml
TEST ADI IMMUNOGLOBULİN E
IgE SERUM
ÖRNEK KABI : Sarı kapaklı tüp
ÖRNEK TÜRÜ : Serum
ÖRNEK MİKTARI : 1 ml
TRANSPORT SICAKLIĞI: Oda sıcaklığında
SAKLAMA ŞARTLARI: 2 – 8 C
ÖRNEK RED KRİTERLERİ : Hemoliz ve lipemi
METOD : Nefelometri
ÇALIŞMA ZAMANI: Her gün
SONUÇ VERME ZAMANI: 2 saat
REFERANS ARALIK : 0 – 100 IU/mL
UYARI : IgE düzeyinin normal olması alerjik hastalık bulunmadığını göstermez.
2.17.MİKROBİYOLOJİ LABORATUVARI SONUÇ TESLİM SÜRELERİ
11:30 DAN ÖNCE LABORATUVARA KABÜLÜ YAPILANLAR
|
ÇALIŞILAN TEST GRUBU
|
SONUÇ VERME SAATİ
|
BRUCELLA - ARB
|
ERTESİ GÜN
|
ELİZA – NEFELOMETRİ – KOAGÜLASYON – MANTAR
|
AYNI GÜN SAAT 14:30
|
DIŞKIDA PARAZİT – GİZLİ KAN
|
AYNI GÜN SAAT 14:30
|
SPERMİOGRAM
|
AYNI GÜN SAAT 14:30
|
KAN KÜLTÜRÜ
|
5 GÜN SONRA
|
KÜLTÜR
|
2 GÜN SONRA
|
ACİL NUMUNELER
|
AYNI GÜN 1 – 1,5 SAAT SONRA
|