Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti
Konsolidasiya Edilmiş Maliyyə Hesabatları üzrə Qeydlər (davamı)
(Xüsusi qeyd edilmiş hallar istisna olmaqla, məbləğlər milyon Azərbaycan Manatı ilə ifadə edilir)
(57)
21 Aktivlərin ləğv olunması üzrə öhdəliklər (davamı)
Hökümət orqanları qanunvericiliyi və onun tətbiqini davamlı olaraq nəzərdən keçirir. Nəticədə, Qrupun əsas
öhdəlikləri uçota alınmış məbləğlərdən fərqli ola bilər.
31 dekabr 2013-cü il tarixində istismar edilən istehsal avadanlığının ləğv edilməsi ilə bağlı Azneft İB-nin
maksimal qiymətləndirilmiş xərcləri 31 dekabr 2013-cü il tarixinə 1,607 AZN olmuşdur (2012-ci il:
1,527 AZN). Bu öhdəliyi diskont etmək üçün Şirkət 7.96 faiz diskont dərəcəsindən istifadə etmişdir (2012-ci il:
5.97 faiz).
31 dekabr 2013-cü il tarixində Şah Dəniz layihəsində istismar edilən istehsal avadanlığının ləğv edilməsi ilə
bağlı AzŞD-in maksimal qiymətləndirilmiş xərcləri 31 dekabr 2013-cü il tarixinə 59 AZN olmuşdur (2012-ci il:
64 AZN). Bu öhdəliyi diskont etmək üçün Şirkət 7.02 faiz diskont dərəcəsindən istifadə etmişdir (2012-ci il:
5.97 faiz).
31 dekabr 2013-cü il tarixində AzAÇG layihəsində istismar edilən istehsal avadanlığının ləğv edilməsi ilə
bağlı AzAÇG-in maksimal qiymətləndirilmiş xərcləri 31 dekabr 2013-cü il tarixinə 2,393 AZN olmuşdur
(2012-ci il: 2,194 AZN). Bu öhdəliyi diskont etmək üçün Şirkət 6.33 faiz diskont dərəcəsindən istifadə etmişdir
(2012-ci il: 5.97 faiz).
Diskont edilmiş nağd pul hərəkətlərinin hesablanması zamanı aşağıdakı inflyasiya dərəcələri tətbiq
edilmişdir:
İl
2014 2015 2016 2017
2018-2020
2021 və
sonra
İnflyasiya dərəcəsi
3.92%
4.36%
3.77%
3.67% 3.58%-3.40%
3.00%
Yaradılmış ehtiyat, qurğular və kəmərlərin gələcək xərcləri üzrə ən dəqiq təxminlərə və onların faydalı
istifadə müddətinə əsaslansa da, bu xərclərin məbləği və çəkilmə müddəti ilə bağlı qeyri-müəyyənlik
mövcuddur.
22 Öhdəliklər və məsrəflər üzrə sair ehtiyatlar
Öhdəliklər və məsrəflər üzrə sair ehtiyatların hərəkəti aşağıda göstərilir:
Qeyd
Ətraf mühit ilə
bağlı öhdəliklər
Əmək
qabiliyyətinin
itirilməsi ilə
bağlı ödənişlər
İstifadə
edilməmiş
məzuniyyətə
görə öhdəliklər Cəmi
1 yanvar 2012-ci il tarixinə balans dəyəri
231
77
5
313
Təxminlərdə dəyişiklik, diskont dərəcəsinin
dəyişməsi istisna olmaqla
(20) 24 38 42
Öhdəliklərin tükənməsi
(41)
(11)
(20)
(72)
Diskontlaşdırılmış dəyərə düzəliş 31
20
5
–
25
Diskont dərəcəsindəki dəyişiklik
5
7
–
12
31 dekabr 2012-ci il tarixinə balans dəyəri
195
102
23
320
O cümlədən:
Cari
55
13
23
91
Uzunmüddətli
140 89 –
229
1 yanvar 2013-cü il tarixinə balans dəyəri
195
102
23
320
Təxminlərdə dəyişiklik, diskont dərəcəsinin
dəyişməsi istisna olmaqla
(74) 10 56 (8)
Öhdəliklərin tükənməsi
(18)
(12)
(49)
(79)
Diskontlaşdırılmış dəyərə düzəliş 31
14
6
–
20
Diskont dərəcəsindəki dəyişiklik
(1)
(12)
–
(13)
31 dekabr 2013-cü il tarixinə balans dəyəri
116
94
30
240
O cümlədən:
Cari
33
14
30
77
Uzunmüddətli
83
80 –
163
Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti
Konsolidasiya Edilmiş Maliyyə Hesabatları üzrə Qeydlər (davamı)
(Xüsusi qeyd edilmiş hallar istisna olmaqla, məbləğlər milyon Azərbaycan Manatı ilə ifadə edilir)
(58)
22 Öhdəliklər və məsrəflər üzrə sair ehtiyatlar (davamı)
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 28 sentyabr 2006-cı il tarixli 1697 nömrəli Sərəncamına uyğun olaraq
Qrup, Abşeron yarımadasında fəaliyyət göstərməsi nəticəsində ətraf mühitin çirklənməsi ilə əlaqədar olaraq
“Ətraf Mühitin Bərpası üzrə Kompleks Tədbirlər Planı” hazırlamış və təsdiqləmişdir. 2009-cu ildə Qrup
Tədbirlər Planında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 14 aprel 2009-cu il tarixli Sərəncamına uyğun
olaraq düzəlişlər aparmışdır. Bu məqsədlə ayrılmış ehtiyat ətraf mühitin bərpası üzrə çəkiləcək gələcək
xərclərin cari dəyərində uçota alınır və 7.21 faiz (2012-ci il: 7.13 faiz) dərəcəsi ilə diskont edilir
. 2013-cü ildə
Qrup əvvəlki illərdə çəkilmiş faktiki xərclər əsasında Tədbirlər planına aid olan qiymətləndirmələrə yenidən
baxmışdır. Bundan əlavə Qrup bu tədbirlər planı ilə əhatə edilən müddəti 2016-cı ilədək uzatmışdır.
Qrup, istifadə olunmamış məzuniyyət balansına görə və əmək funksiyasını yerinə yetirərkən işçinin
sağlamlığına və səhhətinə ziyan vurulduqda, habelə bu səbəbdən həlak olması ilə əlaqədar onun ailə
üzvlərinə kompensasiyanın ödənilməsi üçün məsuliyyət daşıyır. Kompensasiya məbləğləri zərər çəkmiş
işçilərə ödənilmiş əmək haqlarına uyğun olaraq hesablanır. ARDNŞ işçilərin həmin xidmətin əvəzində
ödəniləcək qısa-müddətli faydalarının diskont edilməmiş məbləğini və əmək qabiliyyətinin itirilməsi ilə bağlı
ödənişlərin cari dəyərini 7.52 faiz diskont dərəcəsi ilə (31 dekabr 2012-ci il: 5.97 faiz) hesablamışdır. Əmək
funksiyasını yerinə yetirərkən sağlamlığına və səhhətinə ziyan dəymiş işçilərə ömürlük müavinətlərin
hesablanması zamanı Qrup ömür uzunluğunu kişilər üçün 71 yaş, qadınlar üçün isə 76 yaş müəyyən
etmişdir.
Qeyd 21-də göstərilən inflyasiya dərəcələri orta əmək haqqındakı artımı əks etdirmək üçün tətbiq edilmişdir.
23 Təxirə salınmış gəlir
Qrup Bakı şəhərinin ətraf qəsəbələrinin və Azərbaycan Respublikasının rayonlarının qazlaşdırılması
məqsədilə dövlət qrantı almışdır və bu qrantları aşağıdakı cədvəldə göstərildiyi kimi təxirə salınmış gəlirlərdə
uçota almışdır:
2013 2012
1 yanvar tarixinə balans dəyəri 91
94
Müvafiq köhnəlməyə uyğun təxirə salınmış gəlirlərin amortizasiyası (7)
(3)
31 dekabr tarixinə balans dəyəri 84
91
24 Sair
uzunmüddətli öhdəliklər
Sair uzunmüddətli öhdəliklərə aşağıdakılar daxildir:
2013 2012
Əlaqəli tərəflərdən alınmış avanslar
84
–
Maraqların ötürülməsi haqqında müqavilələr əsasında öhdəliklər 55
46
Əmək müqaviləsinə xitam verilməsi üzrə ödənişlər üzrə ehtiyat
31
34
Törəmə müəssisəsinin satın alınması üçün ödəniləcək məbləğlər 14
12
Rəhbər işçilərə həvəsləndirici mükafatların
verilməsi üzrə ehtiyat
1
1
Sair öhdəliklər
14 28
Cəmi sair uzunmüddətli öhdəliklər
199 121
Qrup Türkiyə Respublikasının Əmək Qanununa uyğun olaraq bir il əmək fəaliyyəti göstərmiş və kifayət qədər
əsaslandırılmamış səbəbə görə əmək müqaviləsinə xitam verilmiş və ya hərbi xidmətə çağırılmış, vəfat etmiş
və ya 25 illik əmək fəaliyyətindən (qadınlar üçün 20 il) sonra təqaüdə çıxmış hər bir işçiyə əmək fəaliyyətinin
dayandırılması ilə bağlı təminatlar ödəməlidir.
Maliyyə tələbləri olmadığına görə öhdəlik maliyyələşdirilmir. Ehtiyat işçilərin təqaüdə çıxması ilə bağlı Qrupun
gələcəkdə yaranması ehtimal edilən öhdəliyinin cari dəyərinin təxmin edilməsi vasitəsilə hesablanır. 19 saylı
BMUS-a uyğun olaraq müəssisələrin pensiya planlarında nəzərdə tutulan öhdəliyini hesablamaq üçün
aktuari üsulları tətbiq edilməlidir. Müvafiq olaraq, ümumi öhdəliyin hesablanması üçün aşağıdakı aktuari
fərziyyələri istifadə edilmişdir: