Microsoft Word b vahabzade 11. 12. 2014. doc
Yüklə 0,65 Mb.
|
BƏXTİYAR VAHABZADƏNİN PEDAQOJİ GÖRÜŞLƏRİ ––– 79 ––– sirli bir kitab, biz – şagird, tükənmək bilməyən arzu- larımız isə müəllimimizdir” 1 . Bəxtiyar Vahabzadə “Əlifba” kitabını bütün elmlərin başlanğıcı, bütün sirlərin açarı adlandırır. O yazır:
Üstündən nə bulud, nə də çən keçir. Bütün elmlərə gedən cığırlar, Bu sadə kitabın üstündən keçir” 2 . Bəxtiyar Vahabzadə ilk müəllim barədə elə dəqiq, həyat təcrübəsindən çıxmış fikirlər söyləyir ki, onların hamısı hikmətli sözlər kimi diqqəti cəlb edir. Məsələn: “Biz sonralar nə qədər böyüsək, ucalsaq, şöhrətlənsək də, başımızı ağ saçlı ilk müəllimlərimizin önündə əyir və onlara deyirik: “Bütün qazandıqlarımıza görə biz sizə borcluyuq, müəllimlərimiz, bizim yaratdıqlarımız da si- zindir. Biz ədiblər, bəstəkarlar, rəssamlar, alimlər, ixti- raçılar kitabların, nəğmələrin, kəşflərin müəllifiyiksə, siz bunları yaradanların müəllifisiniz” 3 . Yaxud: “Müəllim bizim ilk dostumuz, mənəvi atamız, anamızdır” 4 .
sını itirib, daha böyük mənalar kəsb etmiş, misilsiz məzmuna malik olmuşdur. Məndən olsaydı, əlifbadakı
1 Müəllim! – Bəxtiyar Vahabzadə. Sənətkar və zaman. Bakı, Gənclik, 1976, s.195 2 Yenə orada.s.196 3 Yenə orada. 4 Yenə orada. BULUDXAN XƏLİLOV ––– 80 ––– sıra qanunlarını pozub, “müəllim” sözünü bütün dillərin lüğətində ilk söz kimi qəbul edərdim” 1 . Bəxtiyar Vahabzadə müəllim obrazını təsəvvürdə canlandırmaq üçün, eləcə də müəllimin böyüklüyünü anlatmaq üçün, həm də müəllimin xidmətini nəzərə çatdırmaq üçün bütün müqayisələrə əl atır, o cümlədən yunan filosofu Əflatunun fikirlərinə istinad edirdi. Nəticədə müəllim bizim gözümüzün önünüdə böyüyür, bir daha ucalır. Fikir verin: “Böyük yunan filosofu Əflatundan xəbər aldılar: -
Filosof cavab verdi: -
Müəllimimi! “Nə üçün” deyə xəbər alanda, o belə cavab verdi: -
yerdən göyə qaldırdı” 2 . Bizə belə gəlir ki, müəllim barədə mövcud olan bu qəbildən olan fikirlər radioda, televiziyada tez-tez səsləndirilməlidir. Biz müəllimin xidmətini, ucalığını, yüksəkliyini dərk edə-edə özümüz də ucalacaq və yüksələcəyik. Ona görə də radioda, televiziyada haqqı olan müəllimlər barədə tez-tez verilişlər olmalıdır. On- ların həyatı, fəaliyyəti və xidmətləri işıqlandırılmalıdır. Yaxşı müəllimlərin cəmiyyətə çatdırılması istiqamətin- də müntəzəm işlər görülməlidir. Azərbaycanın şəhərin- də, qəsəbələrində, kəndlərində, hətta ucqar kəndlərdə o qədər yaxşı müəllimlər vardır ki, biz oların böyük əksə- riyyətini tanımırıq. Tanımamağımızın bir səbəbi də on-
1 Müəllim! – Bəxtiyar Vahabzadə. Sənətkar və zaman. Bakı, Gənclik, 1976, s.197 2 Yenə orada. BƏXTİYAR VAHABZADƏNİN PEDAQOJİ GÖRÜŞLƏRİ ––– 81 ––– ların barəsində cəmiyyətə heç bir təqdimatın olmama- sıdır. Bəzən cəmiyyətdə elələrinin güclü təqdimatı olur ki, onların təqdim olunmasına heç bir əsas, mənəvi haqq olmur. Ancaq onlar müxtəlif yollar və vasitələrlə özlə- rinin təqdim olunmasına nail olurlar. Düzdür, cəmiyyət belələrini birmənalı qarşılamır. Ancaq hər halda belə yalançı təqdimatlara da inanalar az olmur. Şagirdlərin daxili aləmi zərif, incə və həssas olur. Onları tez inandırmaq da olur, tez küsdürmək də. Ona görə də müəllim zahiri görkəmindən tutmuş biliyinə, dərsə hazırlığına və şagirdlərə münasibətinə qədər – hər bir şeyə diqqət yetirməlidir. Belə olmasa, müəllim tədris etdiyi fənni də, özünü də uşağa sevdirə bilməz. Bəzən uşağın müəllimə də, onun tədris etdiyi fənnə də olan sevgisi və nifrəti müəllimin özündən başlayır. Daha doğrusu, müəllimin biliyindən, davranışından, uşağa olan münasibətindən, özünə nəzarətindən və s. Bəxtiyar bir pedaqoq kimi yazırdı: “Şagirdin bir fənni sevib-sevmə- məsində müəllim mühüm rol oynayır. Müəllim öz fənnini şagirdə sevdirə də bilər, ondan iyrəndirə də bilər” 1 . Ədəbiyyat müəllimləri ədəbi-bədii əsərlərin sevil- məsində, eləcə də yazıçı və şairlərin sevdirilməsində əvəzsiz rol oynayırlar. Ümumiyyətlə, hər bir fənni tədris edən müəllim yerində olmalıdır. Adətən uşaq (xüsusilə istedadlı uşaq) bütün fənləri öyrənməyə çalışır və öyrənir də. Ancaq fənn müəllimlərinin nüfuzundan, fən- ni sevdirməsindən və özünə rəğbət yaratmasından asılı olaraq şagird müəllimi əsas seçir. Yəni fənn müəlliminə
1 Müəllim! – Bəxtiyar Vahabzadə. Sənətkar və zaman. Bakı, Gənclik, 1976, s.197 Yüklə 0,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|