__________________________________________
50
da, biz Yeni Azərbaycan Partiyasını yaradandan sonra da -
baxmayaraq ki, onlar oktyabr ayında Naxçıvanda dövlət
çevrilişinə cəhd göstərmək istədilər, partiyamızın yaranmasına
maneçilik törətdilər, burada məruzədə deyildi, onlar tərəfindən
bizim partiyaya qarşı bir neçə cinayət halları oldu -bütün bunlara
baxmayaraq, 1993-cü ilin fevral ayında Azərbaycanda dövlət
böhranı yarandı. Bəlkə də bunu indi bəziləri unudublar. O vaxt
Surət Hüseynov və Rəhim Qazıyev Xalq Cəbhəsindən ayrılaraq
Xalq Cəbhəsinə qarşı Gəncədə hərəkata başlamışdılar. Bu,
həmin hərəkatın birinci mərhələsi idi. Bakıda Xalq Cəbhəsinin
hakimiyyəti çox ağır vəziyyətdə idi, danışıq aparmaq üçün
Gəncəyə bir neçə nümayəndə göndərmişdilər. Amma onlar
təslim olmamışdılar, öz iddialarından çəkinməmişdilər.
O vaxt Xalq Cəhbəsinin qərargahından yenə mənə müraciət
etdilər. Mən bəyanat verdim - onu dərc ediblər. Bəyanat verdim
ki, ölkənin bu ağır dövründə hansısa bir dövlət çevrilişinə cəhdə
yol vermək olmaz, mən xalqı Azərbaycan prezidenti Əbülfəz
Elçibəyin ətrafında toplaşmağa, xalqı birliyə dəvət edirəm.
Bu da həqiqətdir. Ancaq bunların müqabilində bizim
yaratdığımız partiyaya qarşı təqiblər, təzyiqlər göstərirdilər, indi
gecə-gündüz demokratiyadan, insan hüquqlarından dəm
vuranlar o vaxt - Azərbaycan müstəqilliyini təzəcə əldə etdiyi,
körpə bir demokratiya yarandığı bir zaman öz şəxsi iddialarına
görə demokratiya prinsiplərini pozurdular. Bu, təkcə Yeni
Azərbaycan Partiyasına qarşı deyildi, bir çox başqa qüvvələrə də
qarşı idi. Mən bunları bu gün sizə ona görə çatdırıram ki, bizim
partiyanın yaranma tarixini, o dövrü biləsiniz və bunlar da heç
vaxt unudulmasın.
Beləliklə, biz 1992-ci ilin noyabr ayında Naxçıvanda
partiyamızı - onun proqramı və nizamnaməsi haqqında burada
deyildi - ağır, çətin bir şəraitdə yaratdıq. Nizamnamədə də
__________________________________________
51
var, bu partiya hakimiyyət uğrunda mübarizə aparan bir partiya
kimi yaranmadı. Biz partiyanın nizamnaməsində yazdıq ki,
partiya Azərbaycanın bu ağır dövründə ölkəmizin ictimai-siyasi
həyatında iştirak etmək və Azərbaycanı bu ağır vəziyyətdən
çıxarmaq üçün yaranır, bu partiya parlament tipli bir partiyadır.
Yəni biz tamamilə demokratiya yolu ilə gedirdik.
Partiyanı yaradarkən heç kəs qarşıya məqsəd qoymurdu ki,
biz hakimiyyəti devirəcəyik, - necə ki, indi ayrı-ayrı müxalifət
qüvvələri hakimiyyəti devirmək haqqında, yaxud da hakimiyyət
uğrunda mübarizə aparacaqları barədə ayda bir dəfə bəyanatlar
verirlər. Bizim partiya sağlam düşüncə, sağlam fikir - xalqı
birləşdirmək və Azərbaycanın o mürəkkəb həyatında ölkənin
problemlərinin həll olunmasında iştirak etmək, öz xidmətlərini
göstərmək məqsədi ilə yarandı.
Ancaq hadisələr bizim nəzərə aldığımızdan da başqa cür
inkişaf etdi. Partiya yaranandan cəmi 7 ay sonra, 1993-cü ilin
iyun ayında Azərbaycanda böyük dövlət böhranı yarandı.
Azərbaycan dağılmağa başladı, o vaxtkı iqtidar ölkəni idarə edə
bilmədi. Gəncədə toqquşma baş verdi, qan töküldü. Gəncədən
başlayan hərəkat Azərbaycanın ərazisinin demək olar ki,
yarısından çoxunda hakimiyyəti öz əlinə aldı.
Vaxtilə məni təqib edən, Naxçıvanda məni devirmək, məni
Azərbaycandan sıxışdırıb çıxarmaq istəyən o vaxtkı iqtidar belə
bir zamanda əlacsız qaldı və mənə müraciət etdi. Ancaq ondan
əvvəl mənə müraciət edənlər bizim partiyanın üzvləri,
Azərbaycanın müxtəlif təbəqələrinin nümayəndələri, ziyalıları
oldu. Onlar məni yenidən Bakıya dəvət etdilər. Bu dəfə isə mən
artıq Azərbaycanın dağıldığını gördüm.
Naxçıvanda mənimlə dörd gün aparılan söhbətdən sonra mən
Bakıya gəlib vəziyyəti öyrənmək istədim. Gəldim. Vəziyyətin
nə qədər gərgin olduğunu xatırlayın - o vaxt bunların hamısı
televiziya ilə verilirdi. Azərbaycan parçalanırdı, dağı-
__________________________________________
52
lırdı. Bunlar haqqında dünən də, bu gün də burada deyildi. Belə
bir ağır, çətin zamanda böyük təhlükə altında Gəncəyə getdim.
Nəhayət, Azərbaycanın ağır vəziyyətdən çıxmasında iştirak
etməyə söz verdim. Ancaq o vaxtkı iqtidar o qədər vəhiməyə
düşmüşdü, o qədər qorxmuşdu, xalqın inamını o qədər itirmişdi
ki, onlar qaçdılar, dağıldılar, gizləndilər və meydanda təkcə
Heydər Əliyev qaldı.
Ondan sonrakı bütün dövr məlumdur. Mən sizə təşəkkür
edirəm ki, çıxışlarınızda həmin dövrü təhlil etdiniz, gördüyümüz
işləri, əldə etdiyimiz nailiyyətləri göstərdiniz. Mən bunları sizə
söyləyərək, partiyanın yaranma prosesi və o dövrdə konstruktiv
mövqe tutan bir partiya kimi yaranması fikrini sizə çatdırmaq
istəyirəm. Bununla da bizim partiya indi müxalifətdə olan və bu
gün Azərbaycan iqtidarına düşmən gözü ilə baxan bütün
partiyalardan fərqlənir.
Azərbaycanda partiya çoxdur. Azərbaycan iqtidarı və Yeni
Azərbaycan Partiyası ilə əməkdaşlıq edən bir çox partiyalar
vardır. Onlar sağlam fikirli partiyalardır. Güman edirəm ki,
həmin partiyaların nümayəndələri qurultayımızda iştirak edirlər.
Bu partiyalar həqiqətən sağlam yolla gedən partiyalardır.
Ancaq hərəsinin öz platforması var. Birinin o birisindən bəlkə
də müəyyən qədər fərqi var. Ancaq bunların ümumi amalı birdir
- Azərbaycanda demokratiyanı inkişaf etdirmək. Azərbaycanın
müstəqilliyini inkişaf etdirmək və Azərbaycanda sabitliyi
qorumaq, saxlamaq. Ona görə biz bu partiyalarla bu gün də
əməkdaşlıq edirik.
Ancaq Azərbaycanı dağıdan və Heydər Əliyevi gətirib
Azərbaycanda parlament sədri seçən insanların bir qismi, yəni o
vaxt iqtidarda olanlar sonra qaçdılar, dağıldılar və bir aydan, iki
aydan sonra müxalifətə keçdilər. Bu, vicdansızlıqdır və
vicdansızlıq heç vaxt xalq içərisində hörmət qazanmayacaqdır.
Dostları ilə paylaş: |