Microsoft Word jurn Kitabshunasliq ve bibilioq 1(40) 17. docx
Yüklə 16,45 Kb. Pdf görüntüsü
|
40 vəsaitlər sisteminin mühüm tərkib hissəsi kimi qiymətləndirilməlidir. Demək olar ki, belə vəsaitlərlə nəzərdə tutulan sahənin biblioqrafik informasiya təminatı sisteminin əsası qoyulur. Belə ki, hər bir görkəmli alim, mütəxəssis öz sahəsinin elmi potensialıdır. Onun qələmindən çıxan əsərlər əlaqədar sahə üzrə informasiya ehtiyaclarının ödənilməsi üçün lazım olan sənədlərin bir tərkib hissəsidir. Şəxsi biblioqrafik vəsaitlər mühüm informasiya potensialına malik olur, tələbatçıların biblioqrafik informasiya təminatında mühüm vasitə hesab olunur. [5] Beləliklə, konkret bir sahənin tanınmış, nüfuzlu mütəxəssisləri haqqında şəxsi biblioqrafik göstəricilərin ümumi məcmusu informasiya istifadəçilərinin o sahəyə dair biblioqrafik informasiya tələbatlarının, ehtiyaclarının ödənilməsinə müsbət təsir göstərir. Şəxsi biblioqrafik göstəricilərin yaradılması sahəsində artıq respublikamızda kifayət qədər təcrübə qazanılmışdır. İlk əvvəl Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Mərkəzi Elmi Kitabxanasının “Azərbaycanın elm və mədəniyyət xadimləri” seriyası ilə 1965-ci ildən bu günə kimi çoxsaylı şəxsi biblioqrafik göstəricilər tərtib olunub nəşr edilmişdir. 2006-cı ildə M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanasında “Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri” seryasının əsası qoyulub. Bu seriya ilə ilk şəxsi biblioqrafik göstərici görkəmli nasir, ədəbiyyatşünüs-alim, pedaqoq Mir Cəlal Paşayevə həsr edilmişdir. Daha sonralar bu seriya altında görkəmli yazıçı, ictimai xadim Elçin Əfəndiyevə, tanınmış yazıçı və ictimai xadim Teymur Elçinə, satirik şair M.Ə.Sabirə, dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəviyə, Məhəmməd Füzuliyə, ədəbiyyatşünas alim Teyyub Qurbana, dünya şöhrətli, xalq şairi Səməd Vurğuna həsr edilmiş şəxsi biblioqrafik göstəricilər geniş informasiya potensialına malikdirlər. Müasir Azərbaycan ədəbiyyatının bünövrəsini qoyanlardan biri olan Mir Cəlal Paşayev xalq yaradıcılığı ilə klassik bədii irsin qabaqcıl ənənələrinin vəhdətini yeni formada yaşadan və ədəbiyyata yeni ruh gətirmiş yazıçı, eyni zamanda tədqiqatçı alim olub. Nasir, müəllim, ədəbiyyatşünas, tənqidçi, publisist, ictimai xadim olan Mir Cəlal Paşayevin irsi – yəni həm öz qələmindən çıxmış, həm də həyatı və yaradıcılığı haqqında yazılmış əsərlərin sayı 1500-dən artıqdır. Belə bir zəngin irsin tədqiq edilib öyrənilməsi Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığının inkişafında onun rolunun müəyyən edilməsi və qiymətləndirilməsi baxımından çox aktualdır. Bu sahədə artıq bir sıra işlər görülüb. Yazıçının irsini əks etdirən biblioqrafik mənbələr tərtib edilmişdir ki, ilk belə şəxsi biblioqrafik göstərici 1968-ci ildə ədibin 60 illik yubileyi münasibətilə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Əsaslı Kitabxanası tərəfindən “Azərbaycanın elm və mədəniyyət xadimləri” seriyası ilə çap edilmişdir. Bu biblioqrafik göstərici ədibin 40 illik yaradıcılıq dövrünü (1928- 1968) əhatə edir. Göstəricidə ümumilikdə 1000-ə yaxın sənəd kütləsi haqqında biblioqrafik məlumat öz əksini tapıb. Buradan məlum olur ki, bəhs olunan dövrdə Mir Cəlalın Azərbaycan və rus dillərində 57 adda kitabı, 656 adda 41 bədii, ədəbi-tənqidi və publisistik məqaləsi, eləcə də həyatı və yaradıcılığına həsr edilmiş 2 kitab və 305 adda məqalə mövcuddur. Mir Cəlal Paşayev haqqında növbəti şəxsi biblioqrafik göstərici 1998-ci ildə ədibin 90 illik yubileyi münasibətilə M.F.Axundov adına Dövlət Kitabxanası tərəfindən çap olunmuşdur. “Mir Cəlal Paşayev: Biblioqrafiya (1908-1998) (Tərt.ed. R.Q.Muradova; Red. N.P.Nağıyeva) adlı bu göstərici bilavasitə birinci göstəricinin davamı hesab oluna bilər. Burada məntiqi olaraq 1969-1998-ci illər ərzində Mir Cəlal Paşayevin əsərləri, həyat və yaradıcılığı haqqında müxtəlif dillərdə olan materiallar əhatə olunmuşdur. Altay Həsənov göstəriciyə “Mir Cəlal” adlı giriş məqaləsi yazmış və burada ədibin həyatı, yaradıcılığı haqqında qısa məlumat vermiş, onun Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafındakı rolunu yüksək qiymətləndirmişdir. “Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri” seriyası ilə ədəbiyyat, mədəniyyət və incəsənət xadimlərinə çoxsaylı biblioqrafik vəsaitlər həsr edilib nəşr edilmişdir. Bu biblioqrafik göstəricilər, ədəbiyyat və incəsənət xadimlərinə həsr edilmiş biblioqrafik vəsaitlər həmin şəxslərin yubileyləri münasibətilə tərtib edilmişdir. Mir Cəlal Paşayev yaradıcılığına oxucu marağının gündən-günə artması, yeni, daha mükəmməl, xronoloji əhatəlilik baxımından daha bitkin bir biblioqrafik məlumat kitabının yaradılması zərurətini meydana çıxarmışdır. “Mir Cəlal: Biblioqrafiya” (Tərt.ed. N.P.Nağıyeva; Elmi red. Ş.Ə.Axundov) adlı biblioqrafik əsər 1926-cı ildən 2006-cı ilə kimi alimin əsərləri və haqqında olan mənbələrin biblioqrafik modelini yaradan universal xarakterli məlumat kitabıdır. [4] Biblioqrafik göstəriciyə xalq yazıçısı, professor Elçin “Sadəlik və müdriklik (Müəllim haqqında söz)” adlı elmi, informasiya baxımından diqqəti cəlb edən giriş məqaləsi yazmışdır. Məqalədə bütövlükdə Mir Cəlal müəllimin portretinin əsas cizgiləri haqqında dolğun təsəvvür yaradılmış, sevimli müəllim haqqında yüksək professionallıqla və səmimiyyətlə ətraflı söhbət açılmışdır. Bu biblioqrafik məlumat kitabında ilk bölmə “Mir Cəlalın həyat və yaradıcılığının əsas tarixləri” adlanır. Bölmədə Mir Cəlal müəllimin həyat və yaradıcılığı haqqında biblioqrafik məlumatlar xronoloji ardıcıllıqla verilmişdir. Görkəmli yazıçı Mir Cəlal Paşayevə həsr edilmiş hər üç şəxsi biblioqrafik göstəricilər, əlbəttə ki, müəyyən nöqsan cəhətlərinə baxmayaraq, böyük ədibin zəngin irsinin tədqiqi və öyrənilməsi baxımından çox böyük əhəmiyyət kəsb edir. Müasir Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, çağdaş ədəbi- tənqid məktəbinin layiqli davamçısı, xalq yazıçısı, “İstiqlal” və “Şərəf” ordenli, “Azərbaycan Respublikasının Əməkdar incəsənət xadimi”, tanınmış ictimai-siyasi xadim Elçin Əfəndiyev zəngin və çoxşaxəli yaradıcılığa malik ədəbiyyatşünasdır. Elçin Əfəndiyev xalqımızın tarixi, taleyi və ədəbi-bədii irsi ilə bağlı olan sənətkarlarımızdandır. Elçin Əfəndiyevin Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyətinin inkişafıında xüsusi xidmətləri, çoxsaylı ədəbi-bədii Yüklə 16,45 Kb. Dostları ilə paylaş:
|