52
Dünya hadisələrinə (qəza və qədərlərə) göz yummasan, özünü
xoş hal görməzsən.
Duz-çörəyi gözləməmək alçaqlıqdır.
Dünya iki gündür: bir gün sənin xeyrinə, bir gün ziyanınadır.
Dünya və axirət iki barışmaz düşməndirlər. Birinə
yaxınlaşarkən, o birindən uzaqlaşırsan.
53
– E–
Ey adı dərman və zikri şəfa olan. (Allah)
Elə ki, gördün, Üca olan Allah öz zikrini sənin qəlbinə
salıb,(yəqin) bil ki, O səni sevir. Elə ki gördün, sənin qəlbini öz
yaratdıqları ilə məşğul edib və öz zikrindən (yadından çıxarıb)
ayırıb, bil ki, səndən üz döndərib.
Ey insanlar! Adəmdən nə bir qul törənib, nə də bir kəniz. Bütün
insanlar azaddır.
Ey camaat! Nəfslərinizi tərbiyə etməyi öz öhdənizə götürün,
onları tamah və adətlərindən çəkindirin.
Ey Məsudun oğlu! Allaha qarşı məğrur olma və öz
qorxmazlığına, elminə, əməlinə, yaxşılığına və ibadətinə
aldanma.
Ey Allah bəndələrinin camaatı! Həqiqətən Allah sizi irili-
xırdalı, gizlin və aşkar işlərinizə görə sorğu-sual edəcək. O
zaman sizə cəza versə bilin ki, verilən cəzadan çox zülmkar
olmusunuz. Əgər bağışlasa, Allah ondan daha çox
bağışlayandır.
Ey dua edən, mümkün olmayan və rəva bilinməyən şeyləri
Allahdan istəmə.
Ey dünyanı məzəmmət edən kimsə, axı onun puçluqlarına
məftun olan və batilinə aldanan da sənsən. Dünyaya məftun
olduğun halda onu məzəmmət edirsən? Sən onu cinayətkar və
günahkar bilirsən, yoxsa o səni? Dünya səni nə vaxt məftun
etdi, nə vaxt aldatdı? Dünya, ona doğru-düzgünlük qapısından
daxil olan hər kəs üçün doğruluq sarayıdır. Onu yaxşı dərk edən
üçün əmin-amanlıq və səadətdən bir imarət, ondan (axirətə)
azuqə yığan üçün qüdrət və ehtiyacsızlıq sarayıdır.
54
Ey dünya, məndən uzaq ol, sənin ipini belinə atmışam.(yəni
səni azad buruxmışam) Mən sənin caynaqlarından xilas
olmuşam, tələlərindən qaçmış və sənin uçurumlarından
uzaqlaşmışam.
Ey dünya! Sənin hiylələrini tanımayan və kələk torlarından
xəbərsiz olan kimsəni aldat.
Ey insanlar! Dünya keçid sarayı və axirət (əbədi) qalmaq
yeridir. Buna görə bu keçiddə öz (əbədi) qalacağınız mənzil
üçün (azuqə) götürün.
Eyblərin pərdəsi ağıldır.
Ey mömin! Sənin canının qiymət və dəyəri bu elm və dəyərdir.
Odur ki, bu iki şeyi əldə etməyə çalış. Çünki elm və ədəbin nə
qədər artsa qədir-qiymətin də bir o qədər artar.
Ey camaat! Allahdan qorxun. Çünki heç kəs əbəs yerə
yaradılmayıb ki, əyləncə və qəflətdə gününü keçirsin. Özbaşına
buraxılmayıb ki, pis işlər görsün.
Ey insan! Hansı bir şey səni günah etməkdə həyasız, Rəbbinin
qarşısında qürurlu və özünü xarab etməkdə adətkar etmişdir.
Ey insanlar! Bütün fitnə-fəsadlar yalnız sizi nəfsani istəklərinizə
tabe olmağınızdan başlayır… Əgər haqq xalis və yekdil olsaydı
heç bir ixtilaf meydana gəlməzdi. Amma bir az haqqdan və bir
ovuc da batildən götürülüb bir-biri ilə qarışdırılıb. Şeytan
burada öz dostlarına qalıb gəlir. Ancaq, Allahın ehsan və lütfü
əvvəlcədən hallarına şamil olanlar nicat taparlar.
Ey insanlar! Uca Allahın yer üzündə Peyğəmbərimiz
Mühəmməddən (s) daha möhkəm höccəti və kitabı Qurandan
daha aydın hikməti yoxdur.
Ey insanlar! Mən fitnənin gözünü çıxartdım və bunu onun
(fitnənin) zülmət qaranlığı hər yeri bürüdüyü, quduzluğu və
şiddəti son həddə çatdığı və məndən başqa onun qarşısını
almağa heç kəsin cəsarəti çatmadığı bir vaxt etdim.
55
Elminizə əməl edin ki, xoşbəxt olasınız.
Elmin meyvəsi əməlin ixlasla görülməsidir.
Elmin bəlası ona əməl etməməkdir.
Elm, günahlardan çəkinmə olmadan inkişaf etməz.
Elmə itaət et və nadanlığa tabe olma ki, nicat tapasan.
Elm ilk yolgöstərən, (Allah-Təalanı) tanıma isə onun son
nöqtəsidir.
Elm və bilik bəhanə axtaranların yolunu kəsər.
Elmin sonu sakitlik və həlimlikdir.
Elminizi nadanlığa sərf etməyin. Yəqinliyi şəkk ilə sındırmayın,
bilib və yəqin edib işə başlayın.
Elm, ədəb üçün sərf etdiyin mal xərclənməyib.
Elm şərafətli və əziz mirasdır.
Elçin sənin tərcümanın, məktubun isə ən uca səslə danışan
sözündür.
Ey Allahın bəndələri! Bağışlanmayan üçün ölümdən daha ağırı
qəbirdir. Belə işə qəbrin darlığı, təzyiqi, qaranlığı və
tənhalığından qorxun. Allah öz düşmənini xəbərdar etdiyi
darısqal həyat qəbir əzabıdır.
Eyb və nöqsan sifətlərdən pak və uzaq olan Allah, heç kəsə bu
Quran kimi bir şeylə öyüd verməyib.
Elə bir cahil tapmazsan ki, öz işlərində ifrata, ya yüngüllüyə
varmasın.
Ey Adəm övladı! Nə vaxt görsən ki, günah edirsən və bununla
belə eyb, nöqsan sifətlərdən pak və uzaq olan Allah bir-birinin
ardınca sənə nemətlərini verir, ondan qorx.
56
Ey Allahın bəndələri, Allahdan qorxun! (yaradılışın başlanğıc
və sonu barədə). Fikirləşmək onu məşğul edən… və dünyaya
rəğbətsizlik onun şəhvət və nəfsi istəklərinin qarşısını aldığı
ağıllı bir şəxs kimi.
Eyb və nöqsan sifətlərdən pak olan Allah günahdan doymayan
həyasız adama nifrət edir.
Eyb və nöqsan sifətlərdən pak olan Allahın yanında bəndələrin
ən mənfuru bütün dərdi-qəmi qarınqululuq və şəhvətpərəstlik
olan kəsdir.
Eyb və nöqsan sifətlərdən pak olan Allahın yanında bəndələrin
ən mənfuru zor işlədən alimdir.
Ey camaat! Nücum elmini, səhra və dənizdə yolu tapmağınıza
səbəb olan qədəri istisna olmaqla, öyrənməkdən çəkinin. Çünki
münəccimlik kahinlik və öncə görmələrə gətirib çıxarır və
münəccim kahin kimidir. Kahin sehrbaz kimi, sehrbaz isə kafir
kimidir. Kafir isə odda yanacaq.
Ey insanlar! Əvvəl əhkam, sonra ticarət! Allaha and olsun, bu
ümmətin arasında sələm (faizə pul vermək) qara daşın üzərində
gəzən qarışqadan daha gözə görünməzdir.
Eyb və nöqsan sifətlərdən pak və uzaq olan Allah bəndələrini
öz qəzəb və əzabından saxlamaq və öz Cənnətinə tərəf sövq
etmək məqsədi ilə ona itaət edənlər üçün savab və mükafat, ona
itaətsizlik edənlər üçün isə cəza müəyyənləşdirdi.
Ey camaat! Bilin ki, hər kim özü barədə yalan və nahaq sözdən
incisə ağlı yoxdur.
Ehtiyacın aradan getməsi onu əhli olmayandan istəməkdən daha
asandır.
Ey Kumeyl! İblis öz tərəfindən vədə vermir əksinə, öz Rəbbinin
tərəfindən vədə verir ki, onları günah etməyə vadar etsin və
ölümün uçurumuna atsın.
Dostları ilə paylaş: |