Microsoft Word sna 2014 survey Final Report

Shënime:

1. 
   Të gjitha shifrat janë shprehur në %. Përqindjet janë përllogaritur mbi numrin total të firmave në nëngrupin e Sektorit.
   

2. B= Miniera dhe gurore

C= Prodhim

D= Energjia, gazi, avulli…

E= Furnizimi me ujë, kanalizimet, mbetjet….

F= Ndërtim

G= Tregti me shumicë dhe pakicë, riparim….

H= Transportim dhe magazinim

I= Shërbime hotelerie dhe ushqimi

J= Informacion dhe komunikim

K= Aktivitete financiare dhe sigurimi

L= Aktivitetet e Pasurive të Patundshm

M=Aktivitetet profesionale, shkencore dhe teknike

N= Shërbimet administrative dhe mbështetëse

R= Artet, argëtimi dhe rekreacioni

S= Aktivitete të tjera shërbimi

Përveç disa variacioneve të parëndësishme, frekuencat e aftësive/kritereve të kandidatit të cilat janë të vështira për t’u gjetur kanë të njëjtin model për të gjitha nëngrupet e Madhësisë dhe Rajonit. Kjo situatë është e kundërt me atë që paraqitet në dimensionin e Sektorit. Vështirësitë për të gjetur aftësi/kritere tek aplikantët janë të lidhura më shumë me sektorin ekonomik pavarësisht madhësisë dhe vendndodhjes së biznesit.

Tabela 5.14:Frekuencat e aftësive/kritereve të aplikantëve të vështira për t’u gjetur nga bizneset në Kornizë, për secilin grup Madhësie

Aftësitë/kriteret e aplikantit	Mikro I Vogël I Mesëm I Madh	Totali
1 Aftësitë profesionale	51.3% 59.4% 71.1% 64.4%	54.8%
2 Aftësitë për lexim & shkrim zyrtar	2.1% 3.2% 6.3% 7.1%	2.7%
3 Aftësitë komunikuese	36.1% 36.4% 25.6% 28.9%	35.4%
4 Kreativiteti	10.2% 17.6% 19.7% 20.0%	12.9%
5 Aftësitë për të pqrdorur kompjuterin	4.2% 7.4% 8.5% 8.8%	5.4%
6 Aftësitë organizative	11.6% 17.5% 23.2% 17.5%	13.9%
7 Aftësia për të punuar në ekip	22.1% 31.3% 35.1% 34.1%	25.5%
8 Aftësia për të nxënë	22.5% 19.0% 25.7% 26.2%	21.8%
9 Njohja e gjuhëve të huaja	5.1% 13.5% 15.8% 15.2%	8.1%
10 Arsimi	6.8% 11.5% 13.3% 16.2%	8.6%
11 Eksperienca e punës	43.0% 50.0% 49.4% 55.4%	45.4%
12 Korrektësia/Integriteti	45.7% 43.5% 41.7% 37.3%	44.8%
13 Paraqitja e jashtme	3.3% 5.4% 4.8% 3.7%	4.0%
14 Mosha	6.2% 9.5% 8.8% 9.0%	7.3%
15 Gjinia	6.8% 5.0% 4.7% 4.0%	6.1%

Shënim: 1. Të gjitha shifrat janë shprehur në %. Përqindjet janë përllogaritur mbi numrin total të firmave në nëngrupin e madhësisë.

Tabela 5.15: Frekuenca e aftësive/kritereve të aplikantëve të vështira për t’u gjetur nga bizneset në Kornizë sipas secilit rajon të Shqipërisë

Aftësitë/kriteret e aplikantëve	Veri Qendër Jug	Totali
1 Aftësitë profesionale	55.6% 55.3% 53.0%	54.8%
2 Aftësitë për lexim & shkrim zyrtar	3.0% 2.7% 2.5%	2.7%
3 Aftësitë komunikuese	32.6% 37.4% 33.7%	35.4%
4 Kreativiteti	10.6% 10.7% 19.9%	12.9%
5 Aftësitë për të pqrdorur kompjuterin	5.9% 4.3% 7.5%	5.4%
6 Aftësitë organizative	11.0% 17.9% 7.8%	13.9%
7 Aftësia për të punuar në ekip	19.3% 25.8% 30.7%	25.5%
8 Aftësia për të nxënë	22.8% 17.7% 30.0%	21.8%
9 Njohja e gjuhëve të huaja	5.2% 9.7% 7.2%	8.1%
10 Arsimi	6.1% 7.0% 14.3%	8.6%
11 Eksperienca e punës	38.6% 43.8% 55.3%	45.4%
12 Korrektësia/Integriteti	44.9% 44.7% 44.7%	44.8%
13 Paraqitja e jashtme	2.0% 2.7% 8.8%	4.0%
14 Mosha	2.4% 3.8% 19.4%	7.3%
15 Gjinia	2.0% 4.1% 14.4%	6.1%

Shënim1. Të gjitha shifrat janë shprehur në %. Përqindjet janë përllogaritur mbi numrin total të firmave në nëngrupin e Rajonit

Në tabelën e mësipërme u analizua sfera e përgjithsme e aftësive/kritereve të vështira për t’u gjetur tek aplikantët për të gjitha llojet e vendeve të lira nga bizneset në Kornizë. Është shumë e rëndësishme të njohim një situatë më të saktë vetëm për profesionet me numrin më të madh të rekrutimeve gjatë 12 muajve të ardhshëm.

Për shkak të rëndësisë së analizës së profesioneve kryesore që rekrutohen, bizneseve ju kërkuan të vlerësonin edhe disa arsye të tjera potenciale. Të dhënat e tabelave de analiza nuk janë të lidhura me numrin e kompanive por me numrin e rasteve. Një rast nëkupton 1 profesion x 1 kompani. Meqenëse shumë kompani do të rekrutojnë më shumë se një profesion, është e qartë që frekuenca e rasteve do të jetë më e lartë sesa frekuenca përkatëse për numrin e kompanive.
Siç edhe do të detajohet më mirë më pas në këtë raport, grupet profesionale me numrin më të lartë të parashikuar të rekrutimeve nga bizneset e vogla në Kornizë gjatë 12 muajve të ardhshëm janë:
a. Punonjësit e Shitjeve

b. Operatorët e Impianteve të Palëvizshme

dhe Makinerive

c. Punonjësit e Shërbimeve Personale

d. Punëtorët e Ndërtimit dhe Profesione të Ngjashme (duke përjashtuar Elektriçistët)

e. Punëtorët në Miniera, Ndërtim, Prodhim dhe Transport

f. Specialistë Shkencorë dhe Inxhinierie

Aftësitë profesionale (65% e rasteve të rekrutimeve të reja) dhe “Përvoja e punës”(56%) janë aftësitë/kërkesat të cilat konsiderohen shumë shpesh sit ë vështira për t’u gjetur. Në anën tjetër të spektrit, “Aftësitë për Shkrim e Lexim”, “Paraqitja e jashtme”, “Gjinia”, “Paga e pamjaftueshme në kompani” dhe “Kushtet e pakëndshme të punës” shumë rrallë përbëjnë një pengesë për pajtimin e njerëzve në profesionin e kërkuar.

Secili grup profesionesh ka modelin e vet të frekuencës së vështirësive me të cilat përballen gjatë rocesit të rekrutimit. Duke analizuar 2 grupet kryesore, rekrutimet e reja të “Punonjësve të Shitjeve” hasin më shpesh vështirësi sesa rekrutimi i “Operatorëve të impianteve të palëvizshme dhe makinerive” për aftësi të tilla si “Aftësitë komunikuese (67% kundrejt 24%), “Korrektësia/Integriteti” (73% kundrejt 35%) dhe “Mungesa e perspektivës për zhvillim” (42% kundrejt 9%).
Një situatë e kundërt paraqitet me disa aftësi/kërkesa të tjera, rekrutimi i “Punonjësve të shitjeve është ai që përballet me shumë më pak vështirësi për aftësi si “Aftësitë profesionale” (53% kundrejt85%),“Përvoja e punës” (50% kundrejt 72%) dhe “Aftësia për të mësuar”(40%) kundrejt (57%).
Tabela 5.16: Frekuenca e aftësive dhe kërkesat e tjera të cilat janë të vështira për t’u gjetur tek kandidatët për punë për 6 profesionet më të përzgjedhura të cilat kanë parashikuar rekrutime të reja gjatë 12 muajve të ardhshëm.

		Përqindja e rekrutimeve të reja sipas grupeve të kodit ISCO		Të gjitha profesionet
Aftësitë
		ISCO52 ISCO81 ISCO51 ISCO71 ISCO93 ISCO21
1. Aftësitë profesionale 2. Aftësitë për lexim & shkrim zyrtar 3. Aftësitë e komunikimit 4. Kreativiteti 5. Aftësitë për të përdorur kompjuterin 6. Aftësitë organizative 7. Aftësia për të punuar në ekip 8. Aftësia për të nxënë 9. Njohja e gjuhëve të huaja		53% 85% 58% 69% 35% 59% 7% 0% 5% 1% 6% 8% 67% 24% 61% 13% 48% 24% 19% 13% 25% 19% 4% 26% 15% 1% 3% 23% 8% 24% 21% 21% 10% 11% 2% 20% 37% 49% 26% 29% 25% 30% 40% 57% 16% 24% 49% 26% 27% 2% 10% 3% 3% 24%		65% 6% 34% 16% 11% 15% 32% 34% 12%
10. Niveli i përshtatshëm arsimor 11.Eksperienca e punës 12. Korrektësia/Integriteti 13. Paraqitja e jashtme 14. Mosha		5% 24% 7% 17% 12% 27% 50% 72% 58% 56% 58% 68% 73% 35% 48% 21% 61% 24% 8% 2% 20% - 2% 8% 9% 18% 4% 19% 5% 11%		18% 56% 43% 5% 12%
15.Gjinia	2% 8% 10% 9% 3% 1%		6%
16.Mungesa e interest për llojin e punës 17. Paga e pamjaftueshme në kompani 18. Kushtet e pakëndshme të punës 19. Mungesa e perspektivës për zhvillimin e karrierës 20. Niveli/kualifikimi i ulët arsimor	43% 38% 23% 8% 52% 13% 1% 8% 4% 3% 2% 19% - - 1% 2% - - 42% 9% 15% 3% 4% 12% 11% 32% 4% 39% 12% 8%		27% 8% 1% 14% 18%
Numri total i rekrutimeve të reja (ose 100%)	6,098 5,731 4,048 3,280 2,085 2,004		40,121

Shënim: Përshkrimet e kodimit ISCO për titujt e tabelave janë:

52=Punonjës Shitjesh

81=Operatorë Impiantesh dhe Makinerish

51=Punonjës të Shërbimeve Personale

71=Punëtorë Ndërtimi dhe Profesione të ngjashme (duke përjashtuar elektriçistët)

93=Punëtorë në miniera, Ndërtim, Prodhim dhe Transport

21=Specialistë Shkencorë dhe Inxhinierie

Në rastet kur kompanitë nuk mund t’i plotësojnë vendet e lira të punës me kandidatët e rnj, atëherë ato ndjekin qasje të ndryshme. Qasjet më të përdorura janë “Zgjerimi i procedurave/mënyrave të rekrutimit” në 53.1% të rasteve dhe “Rritja e pagave dhe përfitimeve për ta bërë punën më tërheqëse” në 34.7% të rasteve.

Tabela 5.17: Frekuenca e qasjeve që duhen ndjekur nga bizneset në rastet kur vendet e lira të punës nuk mund të plotësohen nga aplikantë/kandidatë të rinj

	Kampioni	Korniza
Qasje të tjera për të adresuar mungesën e aftësive
	Firmat %	Firmat %
Investimi në trajnimin e stafit ekzistues duke pajtuar ofrues privatë trajnimi Rritja e pagës dhe e përfitimeve për ta bërë punën më tërheqëse Kontraktimi (outsourcing) i ekspertëve/kompanive të tjera për të kryer punën Investimi në teknologji Zgjerimi i procedurave/mënyrave të rekrutimit Aplikimi në një skemë shtetërorë për punësimin/trajnimin	204 31.0% 203 30.8% 71 10.8% 113 17.1% 344 52.2% 174 26.4%	1,937 20.9% 3,208 34.7% 969 10.5% 1,328 14.4% 4,910 53.1% 2,197 23.8%
Numri total i bizneseve që parashikojnë rekrutime të reja	659 100.0%	9,245 100.0%

Tabela 5.18: Frekuenca e qasjeve që duhen ndjekur nga bizneset në Kornizë, në rastet kur vendet e lira të punës nuk mund të plotësohen nga aplikantë të rinj, sipas grupit të Madhësisë

Shqetësimet për punësimin	Mikro I Vogël/Mesëm I Madh	Totali
Investimi në trajnimin e stafit ekzistues duke pajtuar ofrues privatë trajnimi Rritja e pagës dhe e përfitimeve për ta bërë punën më tërheqëse Kontraktimi (outsourcing) i ekspertëve/kompanive të tjera për të kryer punën Investimi në teknologji Zgjerimi i procedurave/mënyrave të rekrutimit Aplikimi në një skemë shtetërore për punësimin/trajnimin	537 1,022 266 111 1,467 1,402 269 71 420 402 121 26 649 431 196 52 2,256 1,998 496 159 955 887 255 100	1,937 3,208 969 1,328 4,910 2,197
Numri total i bizneseve që parashikojnë rekrutime të reja brenda grupit të Madhësisë (ose 100%)	4,110 3,763 1,067 304	9,245

Planet për Produkte të Reja
30.0% e bizneseve në Shqipëri kanë planifikuar futjen e produkteve dhe/ose shërbimeve të reja gjatë 12 muajve të ardhshëm, ndërsa 21.4% e bizneseve nuk kanë vendosur ende se çfarë do të bëjnë në këtë aspekt.
16.5% e numrit total të biznesve në Shqipëri kanë planifikuar futjen e teknologjive të reja, të produkteve të reja dhe/ose mbështetjen e produkteve aktuale.
Tabela 5.19: Frekuenca e përgjigjeve për pyetjen “A keni planifikuar të futni/prezantoni elementet e mëposhtme gjatë 12 muajve të ardhshëmç”

	Kampioni	Korniza
	Po Jo N/D Totali	Po Jo N/D Totali
Produktet/shërbimet e reja Teknologjitë e reja	599 604 315 1,518 435 621 462 1,518	10,747 17,404 7,665 35,816 5,923 18,676 11,217 35,816
Produktet/shërbimet e reja Teknologjitë e reja	39.5% 39.8% 20.8% 100.0% 28.7% 40.9% 30.4% 100.0%	30.0% 48.6% 21.4% 100.0% 16.5% 52.1% 31.3% 100.0%

Sektorët me përqindjet më të larta të kompanive që kanë planifikuar futjen e produkteve të reja dhe teknologji të reja janë “Informacioni dhe komunikimi” (55.8% dhe 58.6% e bizneseve) dhe “Furnizimi me ujë, kanalizimet, mbetjet…” (51.4% dhe 44.5%). Edhe sektori i “Energjisë, gazit, avullit ka një përqindje të lartë biznesesh të cilat kanë planifikuar të investojnë për teknologji të reja (44.5%). Arsyeja që qëndron pas rezultateve të tilla mund të jetë e lidhur me faktorë specifikë për secilin nga këto sektorë. Kështu, sektori i “Informacionit dhe komunikimit” ka nevojë për përditësim të vazhdueshëm për shkak të produkteve të tij specifike, sektori i “Furnizimit me ujë, kanalizimeve, mbetjeve…” ndodhet në një situatë të keqe dhe duhet të përmirësojë performancën e tij përsa i përket cilësisë së shërbimeve dhe sektori i “Energjisë, gazit, avullit” është duke patur shumë investime si rezultat i marrëvveshjeve konçesionare të viteve të fundit për ndërtimin e hidrocentraleve.

Tabela 5.20: Bizneset/ndërmarrjet në Kornizë që po planifikojnë futjen e produkteve të reja, teknologjive të reja gjatë 12 muajve të ardhshëm, sipas Sektorit Ekonomik

	Produktet/shërbimet e reja	Teknologjitë e reja	Totali
Sektori Ekonomik
	Po Jo Nuk e Di	Po Jo Nuk e Di
B Minierat dhe guroret C Prodhimi D Elektriciteti, gazi, avulli… E Furnizimi me ujë, kanalizimet, mbetjet F Ndërtimi G Tregtia me shumicë &pakicë, riparime H Transporti dhe magazinimi I Shërbimi i hotelerisë dhe ushqimit J Informacioni dhe komunikimi K Aktivitetet financiare dhe sigurimet L Aktivitetet e pasurive të patundshme M Profesionale, shkencore dhe teknike N Shërbime administrative dhe mbështetëse R Artet, argëtimi dhe rekreacioni S Aktivitetet e tjera të shërbimit	17.9% 71.9% 10.2% 33.1% 52.3% 14.6% 34.8% 64.4% 0.8% 51.4% 38.8% 9.8% 32.6% 40.4% 27.0% 37.1% 42.4% 20.5% 23.6% 57.4% 19.0% 15.8% 67.1% 17.0% 55.8% 18.8% 25.4% 36.3% 39.7% 24.0% 94.5% 5.5% 20.5% 50.5% 29.0% 30.3% 38.0% 31.7% 36.1% 46.6% 17.3% 29.8% 32.0% 38.1%	22.3% 53.3% 24.3% 26.2% 47.3% 26.5% 44.5% 53.9% 1.6% 44.5% 27.8% 27.7% 26.3% 41.6% 32.2% 11.0% 55.3% 33.7% 18.8% 58.7% 22.5% 5.3% 68.4% 26.3% 58.6% 16.2% 25.1% 13.3% 60.8% 25.9% 79.9% 20.1% 16.0% 46.9% 37.1% 26.5% 37.3% 36.1% 24.4% 44.7% 30.9% 30.8% 25.4% 43.8%	100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0%
TOTALI	30.0% 48.6% 21.4%	16.5% 52.1% 31.3%	100.0%

Ashtu siç edhe pritet, ekziston një lidhje e mirë reciproke midids Madhësisë së bizneseve dhe përqindjes së bizneseve që fusin produkte të reja dhe teknologji të reja. Por edhe më e rëndësishme është edhe përqindja e lartë e grupit të ndërmarrjeve të Mesme dhe të Vogla të cilat kanë planifikuar futjen e produkteve të reja (përkatësisht 41.3% dhe 49.1%) dhe të teknologjive të reja (34.9% dhe 42.3%)