Bu ahlıq evind ya adıqca o, Olmaz ulduzlardan heç bir qorxusu.
Yoxluq
tilsimini qırar varlı ı, Yerl rl hökm ed r göyl r saya ı. Yeddi günb z tik n
bununçün g r k, H r günb z dayansın da qalası t k. H r günb z - timsalı ilahi
r ngin, Bütd n, bütxan d n min d f z ngin, ahın könülda ı yeddi naz nin, Açar
bayra ını yeddi ölk nin. Axı h r ölk nin öz ulusu var, Öz rüknü, özülü, öz
ulduzu var. H ft nin h r günü ulduzla a kar, Desin, e itsin d böyük hökmdar.
H r gün bir günb zin seyrin varsın, Yapdı ı m clisd n l zz t aparsın. Geysin o
q sr il h mah ng libas, Evin dilb ril mey içsin bir az. g r dediyimi ets
hökmdar, Özünü h mi möht
m saxlar. Ya arsa bel c ah bu dünyada, A zı dada
çatar, özü murada". "- Tutalım, yaratdım bu cah-calalı, Tikdim qızıl q sri,
d mir qapılı. Bir gün yet c ks c lin li, Bunca ziyy ti neçin ç km li?
Deyirs n, günb zli evl r b z yim, Axı m n neynir m b z k-düz yi? Havadır,
h v sdir bütün saraylar, Hardadır sarayçı, n ulu memar? O yeddi göz l "Ya a!"
dey nd , Ya adan qüdr ti g zim ner d ? Yox, bir az dey s n ça dım, qudurdum,
Yaradan qüdr tin yerini sordum. Onu mümkün deyil bu yerd görm k, Biz ona h r
yerd tapınaq g r k". Deyib bu sözl ri sussa da B Hram, Dolmu du q lbin co qun
bir ilham. Gözl ri önünd Simnar lövh si, Yeddi göz l qızın yeddi ölk si! Ba lı
sandı ında yeddi yetim dürr, H r si bir ömür, e qin özüdür. id nin sözl ri b rk
tutdu ahı, Gizli m tl bl ri bil n agahı. Ancaq t l sm di, tab g tirdi, tab, Ona
bir neç gün verm di cavab. Söhb tin üstünd n sovu du günl r, id ni ça ırdı
eydab nd s h r. Tap ırdı boynuna aldı ı i i, Özü sahmanladı h r bir g rdi i.
Açdı x zin ni, verdi v sait, Qoy i ba lasın bu günd n igid. Müdrik ulduz ünas,
b xt bil n usta Dü ündü u urlu bir gün xüsusda. R ssamlıq i in giri m k üçün,
B hramla görü seçdi dürüst gün. Aradı, tapdı da u urlu günü, Günb zli sarayın
qoydu himini. ki il rzind o dahi usta Q srl r tikdi ki, c nn td n üstün.
Yeddi gövh r kimi yeddi günb zi Göyl ri ks edib b z di rzi. B li, m l etdi
usta rtin , Q srl r uy undu t bi tin . ah g lib gördü ki, e sizdi, t kdi:
Burda yeddi q sr yeddi f l kdi. Nemanın Simnara etdiyi zülmü, Andı, yada saldı
qanlı ölümü. Möcüz hlinin öldürülm si M g r ad el y r a ıllı xsi? B hram
ba memarı ad etsin dey , Bab k h rini verdi id y , "- Neman x ta qılıb
ülf ti qırdı, Göz l bir memarı c zalandırdı. dlim üzr ist yir o zülm gör , Onu
x sis, m ni s xalı bilm ! Al min i l ri daim bel dir, Biri ziyan görür, ba qası
xeyir. Biri susuz qalır, yanır ciy ri, El h m n suda batır dig ri. Hamı bu
g rdi heyrandır, heyran, Dözm kd n savayı varmı bir imkan? YEDD GÜNB Z
ÖYGÜ
Keyxosrov tacını Aya qaldıran, Keyqubad papaqlı ah zaman-zaman El bir Bisütun
ucaltdı göy , Yanında... F rradın etdiyi - heç n . O yeddi sütunlu Bisütun üst
Qalxdı yeddi günb z - yeddi güld st . G zdi imar ti, n gördü B hram: Göyd n d
yüks y qalxıb bu ehram. Hasarlar çiynind o yeddi günb z, Yeddi s yyar t k
b di, ölm z. Öz b xt ulduzunun r ngini id Vermi o günb zin yeddisin d .
Qara mi g kimi qaralan günb z Keyvan ulduzuna h md m, h mn f s. Mü t ri mayalı
günb z bir ovsun, B z yi, r ngi d s nd l uy un. P rgarı M rrixl ç kilmi
günb z Qırmızı gövh rd n almı b z k, süs. Qızılla örtülü günb z sapsarı - Gün
x b rdarı, gün yadigarı. A üzlü Zöhr t k qüll a appaq Zöhr d n nur almı o a
çilçıraq. Seyr et o bürcü ki, gülür göy t ki, Ütaridd n almı firuz r ngi. Ayın
yol tapdı ı bir günb z d var, R ngi - ah taleyi, yamya ıl bahar. Yeddi ülk r
gözlü yeddi günb zin Yerd n göy c ndi, baxın, gövd si. ahın ya a ında yeddi ah
qızı, Hökmünd yeddi yurd - yeddi arxası. Qızlardan h r biri B hrama vur un, Bir
günb z seçmi di zövqün uy un. Evd cüt balı dan tül p rd y d k Seçilmi
günb zl h mr ng, h mah ng. X lv td n, i r td n alaraq ilham, Bir q sri seç rdi
B hram h r ax am. H ft d h r günün öz r ngi vardı, O gün , o q sr B hrama
uyardı. Sevdiyi m clisd m clis quranda, Gülgün q d hin mey dolduranda H m n
q sr uy un libas göy rdi, R ng-r ng öl l ri gözü yey rdi. Can alan, can ver n
ev xanımı da Cilv l r saçardı onun yanında. aha yedirm kçün öz halvasını, dası
b z rdi davasını. hv ti qızdırıb co durmaq üçün Na ıllar dey rdi, gözl ri
süzgün. B hram ucaltsa da da boyda saray, Canını qurtara bilm di, haray! Qaç
bel gül nd n, ey Nizami, qaç! Onun gülü - tikan, tikanı - qırmanc. Be günlük
m nzild B hram n etdi, Da boyda mülkünü atdı da, getdi. B HRAMIN
NB
GÜNÜ
QARA GÜNB Z GETM S V B R NC QL MD N AH QIZININ FSAN S
El ki, ba ladı
ey , i r t , Verdi varlı ını yeddi af t . mmas m b dind n çıxaraq erk n Qara
çadır aldı bbasil rd n. Getdi mi g r ngli ev , oca a, Hindu göz lini
salamlama a Qıza, ud yandırıb, dedi: - tir ç k! Oynadı, nl ndi düz ax amad k.
A ip k üstün gec ah kimi Açark n, saçark n qara mi gini, K mir baharından o
e q siri tirli bir n sim, bir gül ist di. Gövh r mücrüsünd n bir no ul versin,
Bir qadın n f sli fsan desin. Desin bir na ıl ki, a ız sulansın, S rxo
mürgül sin, gec uzansın. Hindistan yavrusu, Türk gözlü ceyran, Mi g n f sind n
saçdı da reyhan: "- ahın be növb si, - dedi, - bir ovsun, Ayın dörd balı ı
üstünd olsun! Kainat durduqca canı sa olsun, Önünd nak sl r toz-torpaq olsun!
Sonu görünm sin s ad tinin, B xti l ngim sin var-dövl tinin". Qapandı s cd y o
ux gülb d n, Saçdı ud n f si k r l bind n. HEKAY T H yalı gözl ri yeri
döyürdü, Kims e itm y n sözl r deyirdi: - Bunu e itmi m çocuq ik n m n, Çox
inc dü ün n zizl rimd n. C nn t q srimizin xanımlarından Bir zahid varmı ,
l tif, mehriban. Bürünüb qaraya, bizim saraya H mi g l rmi o a ca maya. Ondan
soru urlar: "Hansı v hmd n Qara don geymis n, ey gümü b d n?" Yax ı olar, sirri
açıb dey s n, Bu qara dünyanı a eyl y s n. Qara geyinm yin r mzdir, n dir? Azca
xeyirxah ol, açılsın bu sirr". Qadın o ruluqdan qaça bilm mi , Qara don sirrini
açıb söyl mi : "Bilir m, dem s m, l ç km zsiniz. Deyim, h r sözüm inanın
ksiz. Bir vaxt k niz idim bir hökmdara, Adil bir insandı o yni qara.
R hm tlik ah idi, kamına çatmı : Qoyunla qurd üçün ülf t yaratmı . A günü az
gör n, çox b la ç k n Qara geyinmi di zülmün lind n. Çaxna an b xtini gör r k
Allah Ona ad vermi di: "Qara gey n ah". vv ll r bahalı geyimi varmı , R ngi
göy, qırmızı, sarı olarmı . Ba ın çiç yi t k qonaqsev rmi , Qönç d gül kimi
gülüms y rmi . Bir qonaq q sri d varmı mübar k, Yerd n ucalıbmı Sür yyayad k.
Yax ı süfr açıb büsat qurardı, Lütf il b sl nmi qulları vardı. Bir atlı
görs ydi, at cilovundan Tutar... ed rdil r atlını mehman. Süfr açardılar
ahlı a layiq, Qonaq sahibin , qona a layiq. ah ondan sorardı mac rasını, H m
yad ölk l ri, h m do masını. ah qulaq asardı müsafirin , Onun zaman-zaman
gördükl rin . Bu minvalla yanan bir çıraq idi, Ömrü tük ns d , üzü dönm di. Bir
müdd t qeyb oldu, ç kildi gözd n, Ba ını Simur t k gizl di bizd n. Keçdi xeyli
zaman... nqaya b nz r ahdan g tirm di kims bir x b r. Bir gün hardansa b xt