________Milli Kitabxana________
421
əlaqədar cəmiyyətdə fikir ayrılığı yoxdur, əksinə, bizim
cəmiyyətimiz ümumxalq amalları
ətrafında birləşibdir:
azərbaycançılıq fəlsəfəsi, müasirlik, öz tarixi köklərimizə,
ənənələrimizə bağlılıq. Eyni zamanda, Azərbaycan dünyəvi
dövlətdir. Azərbaycanda bütün dinlərin nümayəndələrinə çox
böyük hörmət vardır. Yəni bizim ölkəmizi bu gün ictimai-
siyasi baxımdan şərtləndirən amillər bunlardır.
Azərbaycanda dini və milli tolerantlığın, dözümlülüyün
yüksək səviyyədə olması və bütün xalqların rahat, mehriban
şəkildə yaşaması, əlbəttə ki, bizi daha da gücləndirir. Bax, bu
amillər hər bir ölkənin inkişafı üçün çox vacibdir. Mən çox
istəyirəm ki, bizim ölkədə bu vaxta qədər əldə olunan
nailiyyətlər bundan sonra da uğurla davam etdirilsin. Bunu
etmək üçün, əlbəttə ki, bölgədə sülh tam şəkildə bərqərar
olunmalıdır...
Əziz dostlar! Mən sizi bir daha bu konfransın keçirilməsi
münasibətilə ürəkdən təbrik etmək istəyirəm. Bir daha demək
istəyirəm ki, biz bu konfransın keçirilməsinə Azərbaycanda
çox böyük əhəmiyyət veririk. Əminəm ki, konfransın çox gözəl
nəticələri olacaq və bu nəticələr hesabına mədəniyyətlərarası
dialoqun möhkəmlənməsi prosesi daha da güclənəcəkdir.
Mən çox istərdim ki, bu gün başlanan “Bakı prosesi”
uzunmüddətli olsun. Çox istərdim ki, bu konfransın keçirilmə-
sindən sonra konkret mexanizmlər işlənilsin, konkret fəaliyyət
planı hazırlansın. Belə tədbirlərin keçirilməsi həm Bakıda, həm
də digər şəhərlərdə ənənəyə çevrilsin. ümid edirəm ki, sizin
müzakirələriniz çox uğurlu olacaq və
biz qarşımıza
qoyduğumuz məqsədə çatacağıq. Sizin hamınızı bir daha
ürəkdən salamlayır, konfransın işinə uğurlar arzulayıram! (165)
Sonra Avropa Şurasının baş katibi Terri Devisə söz verildi.
O bildirdi ki, Bakı, Azərbaycan qeyri-adi bir məkandır. Bura
tarix boyu müxtəlif mədəniyyətlərin qovuşma nöqtəsi, Şərq və
Qərb, Şimal və Cənub arasında təbii bir körpü olubdur. Bu, çox
xüsusi tədbirdir, çünki bu ilin may ayında Avropa Şurası
________Milli Kitabxana________
422
özünün mədəniyyətlərarası dialoqa dair “Ağ kitabı”nı
yaradıbdır. Bu, əsas qanunlar sənədinin hazırlanmasından sonra
nazirlər səviyyəsində ilk konfransdır və biz bunun necə həyata
keçirilməsini düşünməliyik. Dialoqdan dialoq haqqında və
dialoqa. Bu səbəbdən mən Azərbaycan Prezidenti cənab İlham
Əliyev, Avropa Şurası Nazirlər Komitəsinin İspaniyadan olan
rəhbəri, habelə YUNESKO, ALEKSO və İSESKO-dan olan
hörmətli həmkarlarımla birgə burada olmağımdan çox məm-
nunam. Deməliyəm ki, mədəniyyətlərarası dialoq İspaniyanın
sədrlik etdiyi Nazirlər Komitəsinin prioritet məsələlərindən
biridir. Təsadüfi deyil ki, Bakıdakı konfrans bir həftədən də az
bir müddət öncə İspaniyanın Avropa Şurasına sədrliyə
başlamasından sonra keçirilən ilk tədbirdir. Biz burada təcrübə
mübadiləsi aparmaq və birgə irəliləyişə nail olmaq üçün bir
araya gəlmişik. Biz hamımız çoxmillətli cəmiyyətlərdə bu və
ya digər yolla, mədəniyyətin müxtəlifliyinə daha da meyilliyik.
Bir çox hallarda təbii müxtəliflik ətraf mühit üçün nə qədər
vacibdirsə, mədəniyyət müxtəlifliyi də bəşəriyyət üçün bir o
qədər vacibdir. Lakin biz hələ də bəzi hallarda milli, etnik,
linqvistik stereotiplər haqqında düşünürük.
Davamlı mədəniyyətlərarası dialoq cəmiyyətlərimizin
içərisində ehtiyac duyduğumuz bir sosial möhürdür. Bu
dözümsüzlüyə, parçalanmaya və zorakılığa qarşı bir müalicə
vasitəsidir. Dialoq təkcə ideologiya deyil, həmçinin müəyyən
siyasi kontekstlərdən irəli gələn süni yanaşmalar üçün bir
reseptdir. Lakin biz müxtəlifliyin dəyərləndirildiyinə və
müxtəlif fərdlərin bir-biri ilə ümumi ünsiyyət qurduğuna və
insanların dialoq aparmaq üçün imkanlarının olduğuna əmin
olsaq, onda hamımız, gələcək nəsillər üçün qarşılıqlı hörmət,
ədalət və təhlükəsizlik şəraitində daha yaxşı dünyada yaşamaq
imkanı olar. Mədəniyyət bu istiqamətdə bir yardımçıdır.
Mədəniyyət hissiyyatımızı, bir-birimizi görmək, görüşmək
və anlamaq qabiliyyətimizi qidalandırır və bu işdə ürəyimiz,
idrakımız və bədənimiz əlaqəlidir. Bu səbəbdən, yaxşı qanunlar
________Milli Kitabxana________
423
bir çox bu cür mədəniyyətlərarası məkanlara və imkanlara
şərait yaradır. Bizim yerində və spesifik olmağımız xüsusilə
vacibdir. İnsanların bir-biri ilə ünsiyyət qurması həmişə
yaxşıdır, lakin mədəniyyətlərarası dialoq beynəlxalq seminar-
larda xeyriyyəçilik səviyyəsinə endirilməməlidir. Məqsəd real
həyatda real insanlar arasında real problemlər haqqında
dialoqun qurulmasına sövq etməkdir. Fəaliyyətimizin meyarları
keçirilən beynəlxalq konfransların sayı və ya hazırlanan
kitabçalarla deyil, insanların həyat tərzinə, evdə, məktəbdə,
işdə, küçədə, məsciddə, kilsədə və ya sinaqoqda üzləşdikləri
problemləri necə həll etdiklərinə təsir göstərməklə ölçülür.
Mən bütün insanlar arasında bərabər hörmət, insan hüquqları,
qanunun aliliyi və demokratik prinsiplər olmadan həyata keç-
məsi mümkün olmayan bu dialoqa cəlb edilməyinizi istəyirəm.
Bu dəyərlər qarşılıqlı hörmət və anlaşmanı təmin edir və bu,
dialoqun gücün arqumenti ilə deyil, arqumentin gücü ilə idarə
olunmasını təmin etmək üçün çox əhəmiyyətlidir (164).
Sonra çıxış edən Avropa Şurası Nazirlər Komitəsinin
İspaniyadan olan rəhbəri Gilyermo Koral Van Damm bildirdi
ki, Bakıda keçirilən konfrans mədəniyyətlərərası dialoqla bağlı
ideyaların irəli sürülməsi və müzakirəsi baxımından mühüm
mərhələ olacaqdır.
Avropa Şurası Yerli və regional hakimiyyətlər konqresinin
nümayəndəsi Farid Muxametşin Azərbaycanın Avropa
strukturlarında fəal rolunu vurğuladı. O, mədəniyyətlərarası
dialoqda fəallığın artırılmasının
əhəmiyyətindən danışdı.
Avropa Şurası Parlament Assambleyasının nümayəndəsi, Milli
Məclisin deputatı Rafael Hüseynov çıxışında dedi ki, gələn il
Avropa Şurasının 60 illiyidir. Azərbaycan isə bu təşkilatda 8
ildir təmsil olunur. “Mədəniyyətlərin ali məqsədi insanları və
xalqları bir-birinə daha da yaxınlaşdırmaq üçün körpüdür” -
deyən Rafael Hüseynov vurğuladı ki, dünyanın gələcək inkişafı
məhz bu cür dialoq üzərində qurulmalıdır.
Dostları ilə paylaş: |