|
![](/i/favi32.png) Oliy matematika, statistika va ekonometrikaVariatsion qatorlarda o’rtachani hisoblashning payt(moment) usulistatistika (4)Variatsion qatorlarda o’rtachani hisoblashning payt(moment) usuli.
Bu usulda o’rtacha arifmetikni
xossalaridan foydalanib o’rtacha miqdorlar hisoblanadi.
Yangi variantlar asosida hisoblangan o’rtachani (m
1
) birinchi darajali payt deb atladi va quyidagi formula bilan
aniqlanadi:
Endi, o’rtacha arifmetikni hisoblash uchun, birinchi darajali payt (m
1
) miqdorini o’sha guruh oraliq miqdoriga
ko’paytirib, kelib chiqqan natijaga ajratilgan doimiy son qo’shiladi :
4. Tuzilmaviy o’rtachalar turlari va ulardan statistik tadqiqotlarda foydalanish
*
Markaziy tendentsiyani o’lchashning boshqa muhim o’lchovlaridan biri medianadir.
Sonli ma’lumotlar qatorining
medianasi
– bu ko’rsatkichlar o’sib borish (yoki kamayish) tartibida
joylashtirilgandagi eng o’rtadagi ko’rsatkichdir.
Mediana katta hajmdagi ma’lumotlar qatorini tasvirlashda muhim ahamiyatga ega.Agar ma’lumolar qatori nisbiy
chastota gistogrammasi (3-rasm) orqali tavsiflansa, mediana x-o’qidagi shunday nuqtaki, gistogramma ostidagi
sohaning yarmi medianadan yuqorida, yarmi esa pastda yotadi.Biz tanlama to’plam medianasini M bilan belgilaymiz.
3-rasm. Mediananing joylashishi
Tanlama to’plam medianasi M ni hisoblash
n ko’rsatkichni eng kichigidan eng kattasiga tomon joylashtiring
1. Agar n toq son bo’lsa, M o’rtadagi songa teng bo’ladi.
2.Agar njuft son bo’lsa, Mo’rtada turgan ikkita sonning o’rtachasidir.
2-Misol. Medianani hisoblash
Muammo.
Quyidagi n = 7 ko’rsatkichli tanlama to’plamni tasavvur qiling: 5, 7, 4, 5, 20, 6, 2.
a.
Ushbu tanlama to’plamning medianasi Mni hisoblang.
Dostları ilə paylaş: |
|
|