263
2. Taklif narxining bitim narxidan farqi.
5. Joylashgan yeri
1.
Hududning nufuzliligi;
2.
Ishga oid faollik va hayot ta‘minoti markazlariga yaqinlik;
3.
Obyektga (transportda va piyoda) yetishning qulayligi;
4.
Atrof-muhit sifati (rekreatsiya va ekologiya) ;
5.
Obyekt atrofidagi imoratlarning holati.
6. Jismoniy tavsiflar
1.
Yer uchastkasining tavsifi;
2.
Hajmiy-rejalashtirish va konstruktiv tavsifi ;
3.
Imoratlarning eskirishi va ularni ta‘mirlashga bo‗lgan ehtiyoj.
7. Iqtisodiy tavsiflar
1. Eng maqbul va eng samarali foydalanish shartlariga obyektning
muvofiqligi ;
2. Resurslarni tejash va ishlab chiqarishni
diversifikatsiya qilish
imkoniyatlari.
8. Servis va qo„shimcha elementlar
1. Aloqa va kommunal xizmatlar bilan ta‘minlanganlik ;
2.
Muhandislik
va
energetik
kommunikatsiyalarga
yer
uchastkasining ulanish imkoniyatlari;
3. Avtotransport uchun to‗xtash joyi va (yoki) garaj mavjudligi;
4. Xavfsizlik tizimining holati;
5. Ko‗chmas mulk tarkibida qo‗shimcha uskunalar mavjudligi.
Tuzatishlar har bir taqqoslash elementi bo‗yicha alohida –
analog
narxining oldingi, tuzatish kiritilgan qiymatiga nisbatan kiritiladi.
Tuzatishlar kiritish ketma-ketligi quyidagi tartibda amalga oshiriladi:
*
taqqoslash
elementlarining
birinchi
guruhidan
to‗rtinchi
guruhigacha tuzatishlar doim ko‗rsatilgan
ketma-ketlikda kiritiladi, har
bir tuzatishdan keyin taqqoslanayotgan obyektning sotuv narxi qaytadan
hisoblanadi (keyingi tuzatishlarga o‗tilgunga qadar);
*
keyingi (taqqoslash elementlarining to‗rtinchi guruhidan keyin)
tuzatishlarni kiritish istalgan tartibda amalga oshirilishi mumkin. Bunda,
avval foizli tuzatishlar, so‗ngra qiymatga oid tuzatishlar kiritiladi.
264
Analog va baholash obyekti uchun taqqoslash birligi sifatida qaysi
birliklar haqida bozorga oid axborot mavjud bo‗lsa,
shu birliklardan
foydalaniladi.
Yaxshilanmagan yer uchastkasi
uchun solishtirma tavsiflar
(solishtirma narxlar)dan foydalaniladi:
*
yer uchastkasi maydoni birligi narxi: kvadrat metr; ―sotix‖ (100
kv. m); gektar (10 000 kv. m);
*
uzunlik birligi narxi: pogon metri;
*
mazkur turdagi funksional foydalanish uchun standart bo‗lgan
maydonli uchastka narxi.
Baholash obyektining yakuniy qiymati quyidagi formula bo‗yicha
aniqlanadi:
S =
Ped. x Sed.,
bu yerda:
S – baholash obyektining yakuniy qiymati;
Ped. – baholash obyekti taqqoslash
birligining umumiy
ko‗rsatkichi (jami yuza, jami hajm, jami uzunlik va h.k.);
Sed. – yagona qiymatga keltirilgan (tuzatishlar kiritilgan)
analoglarning taqqoslash birligi qiymati.
Dostları ilə paylaş: