O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus

Irodaviy aktning bo'g'inlari. 
Irodaviy harakatlar sababli har 
doim ozmi-ko'pmi darajada anglanilgan xarakterda bo'ladi. U yoki bu 
ehtiyojning qanchalik anglanilganligiga bog'liq holda intilish va istakni 
ham farq qilsa bo'ladi. Intilish ham differensiyalashmagan, yetarli 
darajada anglanilmagan extiyojdan iborat faoliyat motivi. Istak 
faoliyatinning motivi sifatida extiyojning yetarli darajada tushunib 
yetilganligi bilan xarakterlanadi. Bunda faqat extiyoj ob'yekti emas, 
balki uni qondirishning mumkin bo'lgan yo'llari ham tushunib yetiladi. 
Faoliyatning butun sabablari kishining yashash sharoitlarini aks 
ettirish va uning extiyojlarini fahmlash natijasi hisoblanadi. Ana shu 
sabablar orasida hayotning har bir daqiqasida bir xillari ko'proq, 
boshqalari kamroq ahamiyatga ega bo'ladi. Kishida turli extiyojlar 
ahamiyatining o'zgarishi munosabati bilan motivlar kurashi paydo 
bo'ladi, bir istak boshqa istakka qarama-qarshi qo'yiladi. Muhokama 
va motivlar kurashi natijasida qaror qabul qilinadi. Ya'ni muayyan 
maqsad va unga erishish usuli tanlanadi. Paydo bo'lgan qarorni 
muntazam ravishda bajarmaslik irodasi kuchsizligini ko'rsatadi. 
Irodaviyxatti-harakatning so'nggi jihati ijrodir. Unda qaror harakatga 
aylanadi. Ijroda, irodaviy xatti-harakatda yoki ishlarda kishi irodasi 
namoyon bo'ladi. Kishining irodasi haqida birgina yuksak g'oyaviy 
motivlarga qat'iy qaror va niyatlarga qarab emas, balki ishlarga qarab 
hukm chiqarish kerak. 
Irodaviy zo'r berish. 
Irodaviy aktning eng muhim bo'g'ini-qaror 
qabul qilish va uni ijro etishdir. Bu ko'pincha alohida hissiy holatning 
irodaviy zo'r berish sifatida tavsiflanadigan holatning kelib chiqishiga 
sabab bo'ladi. Irodaviy zo'r berish hissiy hayajon shakli bo'lib, 
kishining harakatga qo'shimcha motivlarni vujudga keltiradi. Irodaviy 
zo'r berish natijasida bir xil motivlarning haraktini to'xtatib qo'yib, 
boshqalarning harakatini xaddan ziyod kuchaytirish mumkin bo'ladi. 
Irodaviy kuch g'ayrat ishlatish natijasida dangasalik, qo'rquv, 
charchash kabilan ustidan qozonilgan g'alaba anchagina hissiy zavq 
beradi, o'z ustidan erishilgan g'alaba singari boshdan kechiriladi. 
Tashqi to'siq yengib o'tish lozim bo'lgan ichki qiyinchilik, ichki 
qarshilik kabi boshdan kechiriladigan bo'lsa, u irodaviy zo'r berishni 
talab qiladi.
Irodaviy kuch-g'ayrat odamlarning barcha qaxramonlik ishlariga 
zarur qism bo'lib kiradi. Irodaviy kuch-g'ayrat sarflash odati manonatli 
fe'l atvorni shakllantirishning majburiy shartidir.