Ramiz Dəniz
Yüklə 3,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- IV fəsil. Araukanlar döyüş meydanından uzaqlaşmağa çalışırlar
57 İrəliləyiş zamanı onlar vadinin bu hissəsində bitən hər bir ağacdan istifadə edirdilər. Araukanların gözündən yayın- maq üçün başqa bir şey yox idi. Meşənin sərhədinə 20-25 metr qalmış aqacların ar- xasında hindular göründü. Bəziləri ağacların arxasında, bəziləri isə hündür kolluqların arxasında mövqe tutmuşdu. Onların sayı iyirmidən çox idi və əksəriyyəti kaman ilə silahlanmışdı. Söz yox ki, onlar meşəyə yaxınlaşan konkis- tadorların qabağını kəsmək üçün meşənin həmin hissəsində pusqu qurmuşdular. İspanlar da seyrək halda bitən ağac- ların arxasında gizləndilər. Onlar bir-birilərindən çox aralı düşdülər. Meşənin sərhədinə yaxınlaşmaq çox təhlükəli idi. Belə olan halda araukanlar onları oxla qarşılamalı olacaqlar. Əlbəttə, konkistadorlar da hinduları həmin üsul ilə qarşılaya bilərlər. Dias Duartedə arbalyot, Migeldə kaman, leytenantda da tapança vardı. Migel hər iki Diasın arasında mövqe tutmuşdu. Cəngavər Dias sağ cinahda idi və arau- kanların tutduğu mövqe ona yaxın bir yerdə idi. Hindular hər tərəfdən hücuma keçsələr, cəngavəri çətinlik çəkmədən mühasirəyə ala bilərlər. Hökmən bir tədbir görmək lazım idi, yoxsa buradakı konkistadorlar faciə ilə üzləşə bilərdi. Ən yaxşı üsul hələlik geri çəkilmək idi. Lakin bu hərəkətə burada olan heç bir ispan əl atmazdı. Onlar öz qürurunu hər
58 şeydən üstün tutur və düşmən qarşısında alçalmaq istəmir- dilər. Döyüşçülərini bu təhlükəli ərazidən yalnız kapitan öz göstərişilə uzaqlaşdıra bilərdi. Amma nədənsə, o, hələlik susmağı üstün tuturdu. İş orasındadır ki, araukanlar da hücuma keçməyə tələsmirdi. Halbuki bütün üstünlük hindu- ların tərəfində idi.
IV fəsil. Araukanlar döyüş meydanından uzaqlaşmağa çalışırlar
On beş dəqiqəyə kimi vaxt keçmişdi, lakin nə hindular, nə də ki, konkistadorlar tərəfindən əməli tədbirlər görülmə- mişdi. Sanki onlar bir-birilərindən ehtiyat edirdilər. Ancaq bir az kənarda ispanlarla araukanlar arasında gedən döyüş hələ də davam edirdi. Belə qənaətə gəlmək olar ki, yuxarıda cəmləşən hinduların sayı çox azdır. Yoxsa, onlar bura çoxdan əlavə qüvvə göndərib azsaylı ispanların üzərinə hüçuma keçərdi. Deməli, onlarda bu qüvvə yox idi. Yuxarıdakı konkistador- ların zəif döyüş taktikasının tətbiq etməsi ondan irəli gəlir
59 ki, düşmən yaxşı yerlərdə mövqe tutmuşdu. Araukanları oradan vurub çıxartmaq üçün yalnız arxadan zərbə endir- mək lazım idi. Kapitan Xuanın beş nəfərlik qüvvəsi isə bu missiyanı yerinə yetirmək iqtidarında deyildi. Bu əməliy- yata başlamaq üçün konkistadorların sayı ən azı iyirmi nəfər olmalı idi. Ya da ki, kapitan öz döyüşçülərini buradan uzaqlaşdıraraq 150 metr sol tərəfdən meşəyə daxil olmalı idi. Arxadan hindulara zərbə endirməklə, düşmənin müəy- yən qüvvəsini özlərinə cəlb etməli idi. Bu ən əlverişli variant sayılırdı. Kapitan əli ilə döyüşçülərinə işarə etdi ki, hamı yavaş-yavaş sol tərəfdən arxaya çəkilsin. Leytenant Andre solda olduğundan birinci olaraq kapitanla birlikdə geri çəkilməyə başladı. Cəngavər Dias kapitanın işarəsini görməmişdi, ona görə də hələlik öz yerini tərk etmək fikrin- də deyildi. Ona yalnız sözlə deyilməliydi ki, buranı tərk etsin. Bu xəbəri cəngavərə Migel verməli idi. Elə bu dəmdə araukanlar öz dillərində nə isə qışqıraraq hər tərəfdən hücuma keçdilər. Onların sayı təxminən 20 nəfər olardı və hamısı da nizə və balta ilə silahlanmışdı. Aydınca görmək olurdu, ox atan hindular öz yerlərini tərk etməmişdilər. Migel ilə Diasın üzərinə 8 nəfər şığıyırdı. Hazırlıqlı vəziyyətdə duran Migel qabaqdakı düşməni nişan alaraq ox ilə onu vurdu. Ox elə bir sürətlə uçdu ki, qurba- nına dəyən kimi həmin adam arxası üstə yerə tir-tap yıxıldı.
60 Məsafə qısa olduğundan Migel ikinci dəfə oxdan istifadə edə bilmədi və dərhal qılınclarını əlinə alıb (öldürülmüş Antonionun qılıncı onda idi) ağacın arxasından çıxaraq ona yaxınlaşan hindunu möhkəm zərbələrlə məhv etdi. Dias mühasirəyə düşməsin deyə, o cəngavərin köməyinə can atdı. Lakin həmin an onun qarşısını üç nəfər araukan kəsdi. Bununla da Diasın işi bir balaca yüngülləşdi. Onun üzərinə dörd yox, üç düşmən hücum çəkdi. Dias cəngavər olduğun- dan üç nəfərə qarşı döyüşmək onun üçün heç bir çətinlik törətmirdi. Lakin iş orasındadır ki, Dias ağacın arxasından çıxaraq düşmənə qarşı döyüşürdü. Meşənin kənarında dayanan hindular onu ox ilə vura bilərdi. Ona yaxınlaşmağa cəhd göstərən Migel əlacsız qalaraq qışqırdı ki, Dias ağacın arxasında dayanaraq müdafiə olunsun. Necə olsa da, cəngavər meşənin sərhədinə yaxın bir yerdə döyüşürdü. Başqalarına nisbətən Diasın əynində kirasa vardı. Kirasa müəyyən mənada onu düşmən oxundan müdafiə edə bilər- di. Geri çəkilməyə başlamış kapitangil indi güclü təzyiqə məruz qalaraq əvvəlki mövqelərinə qayıda bilmirdilər. Məhz buna görə də Migelgil ilə onların arasındakı məsafə 30-35 metr olurdu. Döyüş davam etdikcə, hindular yavaş-yavaş meşədən çı- xaraq özlərini döyüşə atırdılar. Aborigenlərin bu döyüşdə verdikləri itkilərə baxmayaraq, onların sayı artıq otuza
Yüklə 3,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|