85
Polkovnik Alonso həqiqətən də ağılabatan təklif verirdi.
Hazırda araukanlar stress vəziyyətində idilər. Əks hücuma
keçmək üçün onlar özlərinə gəlməliydilər. Çox güman ki,
hindular müdafiədən başqa əlavə tədbirlərə əl atmayacaq-
lar. İndi konkistadorlar Araukaniyanın bütün ərazisində
döyüş əməliyyatları aparırdılar. Hələlik onların hücumla-
rına tab gətirmək mümkün deyildi. Araukanlar yalnız pusqu
qurmaqla kifayətlənirdilər. İş ondadır ki, həmin taktika
onlara böyük xeyir gətirirdi. Çünki pusqu döyüşləri ilə
onlar ispanların iti sürətli hücumlarının qarşısını almağa
müəssər olurdular.
Kapitan Xuan uşaqlıqdan davakar adam olub və
düşmənə qarşı aparılan hərbi əməliyyatlarda həmişə radikal
addımlar atmağı xoşlayırdı. Hər bir döyüşçüdən cəsarəti və
inadkarlığı ilə fərqlənirdi. Lakin son zamanlar araukanlarla
döyüşəndən sonra o, düşmən qarşısında ehtiyatlı olmağa və
bütün tədbirlərdə ağıl ilə davranmağı üstün tuturdu.
Aborigenlər öz cəsarətinə, şücaətinə və düşmənə qarşı tak-
tiki döyüş tətbiq etməsinə görə, həqiqətən də heç bir hindu
tayfasına oxşamırdılar. Onların döyüş üslubu vaxtı ilə
alman barbarlarının Roma imperiyasının əsgərlərinə qarşı
tətbiq etdikləri döyüş üslublarını xatırladırdı. Buna dair
nümunələri çox sadalamaq olardı.
86
Alonso təcrübəli sərkərdə olduğu üçün hər bir məsələdə
Xuan onunla razılaşmalı idi. Necə də olsa, Alonso da
araukanlara dair çox məlumatlar toplanmışdı və onlara
qarşı hansı döyüş taktikasını tətbiq etməyi polkovnik çox
yaxşı bilirdi. Polkovnik bu müharibəyə çox ciddi hazırlaş-
mış və vətənə qələbə ilə qayıtmaqı qarşısına məqsəd
qoymuşdu. Bu ilin sonuna qədər araukan məsələsi bir-
dəfəlik həll olunmalı idi. İspaniyanın əsarəti altında olan
Amerika qitəsindəki sonuncu müqavimət ocağı əbədi
söndürülməliydi.
VI fəsil. Asan olmayan keçid
Vadiyə yola düşməmişdən əvvəl kapitan Xuan qardaşına
bildirdi ki, o salamat qalmış üç silahdaşı ilə birlikdə, süvari
dəstəsinin köməyilə vadiyə getmək istəyir. Onun xahişini
nəzərə alaraq, polkovnik Alonso qardaşını süvari dəstəsinin
komandiri, kapitan Alonsonu isə Xuanın müavini təyin etdi.
Leytenant Andre süvari dəstəsinə təhkim edilmiş 30
atıcının komandiri təyin edildi. Migel, Dias Duarte atıcılar
87
siyahısına daxil oldular. Başqalarından fərqli olaraq onlar
odlu silahdan boyun qaçırtdılar.
Günorta yeməyindən sonra süvari dəstəsi öz silahdaş-
larından ayrılaraq cənub, cənub-qərb istiqamətində yola
düşdü. Meşənin bu hissəsi çox nahamar idi. Dağların
yamaclarındakı təpələr çox hündür idi. Ağaclar kobud
halda bitdiyindən dəstə yalnız bir cərgə ilə hərəkət edirdi.
Bir necə saat bundan əvvəl meşənin girəcəyində düşmən ilə
döyüş getdiyindən konkistadorlar meşənin bu hissəsində
ehtiyatlı olmalıydılar. Çünki araukanlar hələ də burada ola
bilərdilər. Bunun üçün kapitan Xuan beş nəfərdən ibarət
iyirmi-otuz metr qabaqda kəşfiyyatçı göndərdi. Onlar yol
açandan sonra süvarilər irəliləyişlərini davam etdirirdilər.
Araukanlar hər kolun, hər ağacın arxasında konkistadorlara
pusqu qura bilərdilər. Hər ehtimala qarşı artıq döyüşçülər
atlardan aşağı enib piyada hərəkət edirdilər. Çünki pusquya
düşən kimi məhz onlar ilk döyüşü öz üzərilərinə
götürməliydilər.
Xoşbəxtlikdən hava quraqlıq idi. Atlar rahat halda xəzəl
ilə örtülmüş təpələrə qalxır və enirdi. Bəzi yerlərdə
təpələrin ətəyi dik uçurumla əhatə olunurdu. Belə olan
halda dəstə geri dönməli olurdu. Onlar xeyli getmişdilər ki,
birdən qarşılarına ensiz düzənlik çıxdı. Həmin düzənlik
dağların arasında yerləşirdi. Düzənlikdən o tərəfdə daha bir
88
dərə vardı və həmin dərədən eni 40-50 metr olan çay
keçirdi. Meşənin bu sərhədindən çaya çatmaq üçün
təxminən yarım liq yol qət etmək lazım idi. Lakin çayın o
biri tərəfindən yenə də meşə sərhədi başlayırdı. Uzaqdan
görmək olurdu ki, qarşıdakı araukariya ağaclarından ibarət
olan meşədir. Həmin meşədə süvari dəstəsi sərbəst hərəkət
etmək iqtidarında idi. Çünki ölkədə bitən araukariya meşə-
lərinə işıqlı meşələr deyirdilər. Orada ağaclar seyrək halda
bitirdi və günəşin şüaları maneəsiz olaraq yerə çatırdı. Bu
meşə hündür olmayan dağların ətəyində yerləşirdi. Sağ
tərəfdə Anqud körfəzinə yaxın dağların hündurlüyü iki dəfə
alçaq idi. Ümumiyyətlə, buradan Anqud körfəzinə qədər
təxminən 1 liq məsafə vardı. Elə qarşıdakı çayın suları da
həmin körfəzə tökülürdü. Kolluqlarla əhatə olunmuş düzən-
lik hər tərəfdən nəzarət altında saxlanıla bilərdi. Kəsik-
kəsik dərələrlə əhatə olunan bu torpaqda da araukanlar
pusqu qura bilərdilər.
Kapitan Xuan çox yaxşı bilirdi ki, onlar gizlin şəkildə bu
düzənliyi qət edə bilməyəcəklər. Deməli, süvarilərin hərə-
kətinin məxfiliyi aradan qaldırılırdı. Qorxmaz komandir
atını qabağa sürərək dəstəni öz ardınca apardı. Onlar düz
yox, yenə də cənub-qərb istiqamətində irəlilədilər. Kapitan
istəyirdi ki, alçaq dağlara daxil olmaq üçün, çayı həmin
səmtdə keçsin. Çayın kənarında ağaclar, düzənliyə nisbətən
Dostları ilə paylaş: |