v
2.3.5. GC-MS Đle Analizler ...........................................................................57
2.3.6. GC ile Analizler ..................................................................................57
2.3.6.1. GC ile Nitel Analizler .............................................................57
2.3.6.2. GC Analiz Metodu Validasyonu.............................................58
2.3.6.2.1. Doğrusallık.....................................................................58
2.3.6.2.2. Tekrarlanabilirlik ...........................................................58
2.3.6.2.3. Geri Kazanabilirlik.........................................................58
2.3.6.2.4. Hassasiyet.......................................................................59
2.3.7. HPLC ile Analizler..............................................................................59
2.3.7.1. HPLC ile Nitel Analizler.........................................................59
2.3.7.2. HPLC Analiz Metodu Validasyonu ........................................59
2.3.7.2.1. Doğrusallık.....................................................................59
2.3.7.2.2. Tekrarlanabilirlik ...........................................................59
2.3.7.2.3. Geri Kazanabilirlik.........................................................60
2.3.7.2.4. Hassasiyet.......................................................................60
3. BULGULAR ......................................................................................................61
3.1. Fiziksel Đncelemeler ..................................................................................61
3.2. GC-MS ile Nitel Analizleri .......................................................................63
3.3. GC Analiz Metodu Geliştirme ve Metot Validasyonu..............................65
3.3.1. Metod Validasyonu .............................................................................70
3.3.2. Hassasiyet............................................................................................72
3.4. HPLC Analiz Metodu Geliştirme ve Metot Validasyonu .........................73
3.4.1. Doğrusallık..........................................................................................73
3.4.2. Metot Validasyonu ..............................................................................73
3.4.3. Hassasiyet............................................................................................74
4. TARTIŞMA .......................................................................................................75
5. SONUÇ ve ÖNERĐLER.....................................................................................79
ÖZET......................................................................................................................80
SUMMARY ...........................................................................................................81
KAYNAKLAR ......................................................................................................82
ÖZGEÇMĐŞ ................................................................................................. 87
vi
ÖNSÖZ
Uyuşturucu maddelerin üretimi, kullanımı ve madde suiistimali sorunu diğer
ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de gün geçtikçe artmaktadır. Uyuşturucu maddeler
sorunuyla mücadelede önemli etkinliği olan kurumlardan birisi de, bu maddelerin
analizini yapmakla yükümlü olan laboratuvarlardır. Laboratuvarda uyuşturucu
maddelerin saptanması ve tanımlanmasının yapıldığı gibi madde suiistimalinin de
aynı şekilde saptanması ve tanımlanmasının ve olaylar arasında bağlantı kurulması
gerekir. Bu çalışmada da hedeflenen ana amaç ta uyuşturucu ile mücadelede
gösterilen çabalara küçükte olsa bir katkıda bulunmaktır.
Tez çalışmam süresince beni her konuda değerli bilgi, düşünce ve
deneyimleriyle yönlendiren, desteğini esirgemeyen, benden umudunu hiç kesmeyen,
her yönüyle örnek aldığım ve bana Ankara Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü
Laboratuvarlarını açan Ankara Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü Müdür Yardımcısı,
Sayın Hocam Prof.Dr. Tülin SÖYLEMEZOĞLU’na,
Çalışmalarıma gösterdiği ilgi, anlayış ve titizliğiyle değerli Hocam Prof. Dr.
Gülin GÜVENDĐK’e ,
Çalışmalarımı yürüttüğüm Erzurum ve Ankara Kriminal Polis Laboratuvarı
Müdürlükleri imkanlarından yaralanmamı sağlayan Sayın Kriminal Polis
Laboratuvarları Dairesi Başkanı Seyit DEMĐRCĐ’ye,
Çalışmamın son zamanlarında yardım ve desteklerini esirgemeyen değerli
arkadaşlarım Emrah DURAL ve Görkem MERGEN’e,
Bana olan inançlarını hiç kaybetmeyen, bu günlere gelmemi sağlayan Canım
Annem ve Canım Babam’a,
Saygı ve sevgilerimi sunarım.
vii
SĐ
MGELER VE KISALTMALAR
MSS................................................ Merkezi Sinir Sistemi
ATS ............................................... Amfetamin tipi uyarıcılar
GC-MS ........................................... Gaz Kromatografisi-Kütle Spektroskopisi
GC ................................................. Gaz Kromatografisi
FTIR .............................................. Fourier Dönüşümlü Đnfrared Spektrofotometresi
MDMA........................................... 3,4-metilendioksimetamfetamin
∆
9-THC ......................................... 9-tetrahidrokannabinol
LSD ............................................... Liserjik asit dietilamid
CSA ............................................... Controlled Substances Act
DEA ............................................... Drug Enforcement Administration
HHS ............................................... The Department of Health and Human Services
MDA ............................................. 3,4-metilendioksiamfetamin
MDEA ............................................ 3,4-metilendioksietilamfetamin
P-2-P .............................................. 1-fenil-2-propanon
BMK .............................................. Benzil metil keton
3,4-MDP-2-P ................................. 3,4-metilendioksifenilaseton
PMK .............................................. Piperonil metil keton
HPLC ............................................ Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi
LOD .............................................. Limit Of Detection (Dedeksiyon Limiti)
LOQ .............................................. Limit Of Quantitation (Tayin Limiti)
RSD ................................................ Relative Standard Deviation (Bağıl Standart
Sapma)
Std Spm .......................................... Standart Sapma (Standard Deviation)