Sevginin dadı (roman)
Yüklə 2,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
116
– Hə. Axşam yuxuda görmüşəm, əl‐ələ xeyli gəzmişik. Bü‐ tün günü xəyalımdan çıxmayıb, yazığa qarşı çox günah işlədik. Allah günahımızdan keçsin... ...Böyük Vətən müharibəsi təzəcə başa çatmış, kolxozçular ağır zəhmətdən başını dikəltmiş, dərindən nəfəs alaraq öz dolanı‐ şıqlarına nəzər salmağa imkan tapmışdılar. Atasının müharibədən qara kağızı gəlmişdi. Anası müharibə əlili olan İsmayıla ərə get‐ mişdi. O zaman Rəhim hələ balaca idi. Əmiraslan müharibəyə yol‐ lanmamışdan qabaq evlərinin bir otağını hökumət mağazası kimi ayırmış, həm də, kolxozun hesabdarı işləmişdi. İndi həmin dükanı İsmayıl işlədirdi. Dolanışıqları pis deyildi. “Hər şey cəbhə üçün, hər şey qələbə naminə”– şüarı, zəhmətkeş insanların belini qırmış‐ dı. Ağır günləri – kəpək, jımıx, vələmir, noxud unundan hazırlan‐ mış çörəyin dadını yada saldıqca, Rəhimin əti indi də ürpənirdi. Bərgüşadın bol balığı və çəltiyi buranın əhalisini aclığın cəngindən xilas etmişdi. Uzaq rayonlardan buraya axın‐axın insanlar gəlir‐ dilər. Uçuq daxmalarda və boş qalmış kimsəsiz evlərdə məskun‐ laşır, yerlilərlə qaynayıb qarışmışdılar. Kəndin ərsiz qalmış arvad‐ ları, cavan gəlinləri, nişanlısı qayıtmayan qızlarından gəlmələrlə ailə quranları da vardı. Təzə gələnlər özlərilə yatalaq, vərəm, di‐ zenteriya xəstəliklərini də gətirmişdilər. Belələrindən biri də Rey‐ han idi. O, öz 8‐10 yaşlarında olan nəvəsi ilə Rəhimgilə pənah gətirmişdi. Anası mal tövləsinə bitişik toyuq hinini təmizləyib Reyhanı oraya yerləşdirmişdi. 75‐80 yaşlarında olan Reyhan, bütün ailəsini vərəmə qurban verəndən sonra nəvəsini də götürüb aclığın əlindən çöllərə düş‐ müşdü. Gəlmələrdən biri anasına çatdırmışdı ki, Reyhan cavan‐ lığında əxlaqsızın biri olub, oğlanları ondan üz döndərib və axır‐ da evlərinə buraxmayıblar. Oğlanları müharibəyə gedib qayıt‐ madıqdan sonra keçmiş günahları “unudulmuş”, balaca gəlininin himayəsinə sığınmışdı. Gəlin iki uşağı ilə birlikdə vərəmə tutulub dünyadan köçəndən sonra nəvəsi də Reyhanın ümidinə qalmışdı.
117
İndi onlar kəndbəkənd dolaşıb dilənirdilər. Anasının Reyhana həm yazığı gəlir, həm də ləkəli keçmişinə görə acığı tuturdu. Bir gün Reyhan taxta kimi quruyub qajımış nəvəsini götürüb həyət‐ lərindən çıxdı. Evlərinin arxasında – yolun digər tərəfində uçuq‐sökük kalafalardan birinin həyətində uşağı torpağa tapşırdı. O gündən etibarən qatlanan çarpayısını da götürüb nəvəsinin qəbri yanında keşik çəkməyə başladı. Kənddə imkanı çatan ona mer‐meyvə, yemək gətirir, divarlardakı kufullara qoyub gedir, Reyhanı acından ölməyə qoymurdular. Arvad dəli kimi birdən bağırır‐ulayır, birdən də partlamaya düşüb yerində çabalayırdı. Ağzından tez‐tez qan gəlir, yaxına gələnləri söyüb qovurdu. Anası deyirdi ki, “arvadın içinə cin dolub”. İsti yay günlərində bu uçuq kalafada eşşəklər, qoyun‐quzu istidən gizlənib Reyhanla birlikdə sərinləyərdi. Hərdən kəndin itləri çarpayıya mırıldanıb hürür, yazıq arvadı qapmaq üçün dişlərini qıcayırdı. Gecənin bir vaxtı onun tükürpədici naləsi hamının yuxusuna haram qatırdı. Ayaqyolunu elə çarpayıdaca etdiyindən, pis qoxudan ona yaxın durmaq mümkün deyildi. Aranqutan kimi uzun qolları, bir dəri‐bir sümük əlləri, çənəsində çıxmış seyrək tükləri, yay‐qış əynindən çıxarmadığı tiftiklənmiş qara villur pencəyi onu ol‐ duqca vahiməli göstərirdi. Reyhanın keçmiş fahişə olmağını kənd uşaqlarının qulağı da çalmışdı, odur ki ona olmazın əzab verir‐ dilər. Kəndin bədzat uşaqları onu kalafanın dəliklərindən daşla‐ yır, Reyhan onları qovmağa durarkən isə zavallının çarpayısını iri daş parçalarıyla doldururdular. Günlərin birində qonşular ətrafı bürümüş pis qoxunun mənbəyini axtara‐axtara Reyhanı öz çarpa‐ yısında qajımış vəziyyətdə tapdılar. Alnındakı şiş, onun, başına vurulmuş daş zərbəsilə öldürüldüyünü göstərirdi. Zavallı arvad isti yay günündə iylənmişdi. Kişilər ağızlarını parça ilə tutub, yumadan, “Yasin” oxumadan onu kənd qəbristanlığında basdır‐ dılar. O vaxtdan, heyvan zibilləyib batırmasın deyə Reyhanın nə‐ vəsinin basdırıldığı yerə hasar çəkdilər.
118
...Axşam düşmüş, bu günlük mal‐tövlə işləri bitmişdi. Ha‐ mısı süfrə başına keçib Allah verəndən yedilər. Son günlər hər gün toyuq‐hinduşka kəsirdilər – “Belə görürəm ki, hamısı er‐ məniyə qalacaq. Xəsislik vaxtı deyil, qoy əziyyətimizin bəh‐ rəsini özümüz də görək” – deyirdi Familə. Toyuq bulyonu və meyvə şirəsindən bir neçə qaşıq zorla xəstəyə də içirdilər. Dur‐ na nənə asta‐asta dilləndi: – Familə, qızım, aftafa‐ləyəni gətirərsənmi, dəstəmaz al‐ maq istəyirəm... Familə dərhal durub ilıq suyla aftafanı doldurdu, ləyəni gətirdi. Rəhimlə köməkləşib arvadın əllərini biləyinəcən, üzü‐ nü, alnını, ayaqlarını su ilə yudular. Qaydasınca qulaqlarının arxasını sildilər, başına məsh çəkdilər. – Mütəkkəni sinəmə qoyun, – dedi. Elə bil, arvad bir az yaxşılaşmış, dirçəlmişdi, dediklərini dərhal və sevincək yerinə yetirirdilər. Əllərini mütəkkənin üstünə qoydular. O gözlərini əllərininin içinə zilləyib dilinin altında namazını qılırdı. Hərdən gözlərini yumanda, gilələnən yaş yanaqlarında işıldayırdı. Namazını bitirdi. Mütəkkəni gö‐ türmək istəyəndə qoymadı – Qoyun qalsın, hələ qəzalarımı da qılacağam. Fərhaddan bir xəbər yoxdurmu hələ? – soruşdu. Ağəli: – Yox, heç bilmirik hansı bölgədədir. Sən onu fikirləşmə, gələr yəqin, – xəstənin gözünü yolda qoymaq istəmirdi. – Birdən nəsə gizlədərsiniz, ...sağdırmı mənim balam? – Ay arvad, qəlbinə qara şeylər gətirmə, əlbəttə sağdır – oğlu ona ürək‐dirək verdi. – Hə... Sağdır mənim balam, buna inanıram. Nəfəsim onu bəladan uzaq tutacaq – bunu bilirəm. Ağıllı baladı mənim ba‐ lam. Rəhim, ona kömək elə məktəbi bitirsin, imkanın olsa ya‐
Yüklə 2,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|